فصل هشتم: احکام اموات
سوال 89 :
بعد از غسل سدر و کافور و قبل از غسل با آب خالص، قطراتى که از بدن ميّت ترشح مى کند پاک است يا نجس؟
جواب :
تا اغسال سه گانه تمام نشود ميّت پاک نمى شود.
سوال 90 :
اگرسهواً به ميّت يکى از سه غسل که دادن آن واجب است داده نشود حکمش چيست؟
جواب :
درصورتى که مستلزم هتک حرمت ميّت نشود جايز است که قبر را نبش کنند و ميت را خارج نمايند و غسل را تکميل کنند ولى اين کار واجب نيست.
سوال 91 :
شخصى دارفانى را وداع کرده و معلوم نيست مرد است يا زن، وضعيّت نماز اين فرد و همچنين غسلش چگونه است؟
جواب :
اگر منظور خنثى است لازم است محارم او را غسل دهند و اگر محرمى نباشد هر يک از زن و مرد مى تواند او را غسل دهد و در نماز عمل به احتياط مى کنند.
سوال 92 :
آيا وجود حايل ميان تابوت و نمازگزار اشکال دارد؟
جواب :
مانعى ندارد ولى نبايد ميان نمازگزار و ميت ديوار يا پرده باشد.
سوال 93 :
زن مسلمانى که بچه مسلمان 7 ماهه اى در شکمش بوده فوت کرده است، بعضى مى گويند بايد آينه اى در سمت پشت مادر قرار دهند تا انعکاس صورت بچه به طرف قبله باشد آيا اين کار لازم است؟
جواب :
رو به قبله بودن مادر کافى است و گذاشتن آينه معنا ندارد.
سوال 94 :
بعضى از مسلمانها در لبنان وصيّت مى کنند که در لباس عروسى دفن شوند آيا اين وصيّت جايز است؟ و بر فرض جواز آيا عمل به اين وصيّت بر وصىّ لازم است؟
جواب :
اگر شرايط کفن در آن لباس موجود باشد يا اضافه بر کفنهاى سه گانه باشد لباس خيلى گران قيمت نباشد به گونه اى که اسراف محسوب شود جايزاست.
سوال 95 :
در يک گورستان که صد سال از دفن اموات در آن مى گذرد آيا مى توانيم دوباره مرده ها را در آن دفن کنيم؟
جواب :
مانعى ندارد. در صورتى که آثار اموات از بين رفته باشد
سوال 96 :
آيا انتقال جنازه به گونه اى که نبش قبر نشود جايز است؟
جواب :
در صورتى که هتک و توهين از نظر مردم لازم نيايد مى توان آن را به محل ديگرى منتقل نمود، ولى بهتر آن است که محل آن را تغيير ندهند.
سوال 97 :
نبش قبر تا چند وقت پس از دفن حرام است؟
جواب :
براى نبش قبر زمان خاصّى مطرح نيست زيرا بدن اشخاص و همچنين زمينها متفاوت است تنها در صورتى مى توان نبش کرد که يقين به از بين رفتن تمام آثار بدن حاصل شده باشد.
سوال 98 :
دختر 15 ساله اى در حادثه تصادف ماشين از دنيا رفت و او را به خاک سپرديم اکنون مدتى است خويشاوندان و آشنايان و مخصوصاً خواهر بزرگترش مرتباً او را در خواب مى بيند که اصرار مى کند بيايند او را ببرند چون او زنده است و آن قدر اين خوابها تکرار شده است که وضع روحى خانواده آن مرحومه را به مخاطره افکنده و سلامتى آنها مختل شده است آيا اجازه مى فرماييد که نبش قبر نموده و اين امر را معلوم سازيم؟
جواب :
با توجّه به ضرورت ناشى از نگرانى شديد اين خانواده عدم صدق هتک احترام در مورد سوال مراعات احتياط (در انجام حداقل نبش لازم) جايز است.
سوال 99 :
در کنار قبر مؤمنى توالت احداث کرده اند و اين کار باعث شده است که حتّى امکان خواندن يک سوره قرآن در آن جا نباشد مراجعه به مسؤولين براى انتقال توالتها به مکان ديگر مؤثّر واقع نشد آيا اجازه مى دهيد نبش قبر کنيم و ميت را به جاى ديگر منتقل کنيم؟
جواب :
به آنها فشار بياوريد که توالتها را به محل ديگرى ببرند و به مسؤولين بگوييد اين کار شرعاً صحيح نيست زيرا اهانت به قبر مومن مى باشد و اگر ادامه اين وضع باعث هتک آن ميّت باشد جابه جا کردن او جايز است.
سوال 100 :
آنچه در کتب فقهى حتّى در رساله هاى عمليّه فقها از عروة الوثقى تا تحريرالوسيله جستجو شد حضرات نمازى به عنوان نماز غريق بيان نفرموده اند حال اگر کسى در دريا يا رودخانه غرق شد و جسدش هم پيدا نشد چه بايد کرد آيا نماز دارد يا ساقط است؟ بر فرض اين که نماز داشته باشد چگونه بايد ادا کرد؟
جواب :
چنين کسى نماز ندارد تا جسدش پيدا شود، ولى در کلمات علما چيزى به عنوان نماز غرقى داريم و آن نماز يوميّه کسانى است که در حال غرق شدن هستند و بيش از تکبيرات و اشاراتى نمى توانند کارى انجام دهند.