نماز مسافر

نماز مسافر

سوال 208 :

آيا تهران يا مانند آن از بلاد کبيره است؟

جواب :

حکم بلاد کبيره و غير کبيره يکسان است مگر در جاهايى که هر محلّه از آن عرفاً يک شهر مستقل محسوب شود.

سوال 209 :

مبدأ و منتهاى سفر در مسافت نماز قصر کجا محسوب مى شود؟

جواب :

معيار فاصله بين دو شهر يعنى آخرين خانه مبدأ حرکت و اوّلين خانه مقصد مى باشد.

سوال 210 :

آيا خروج زن از وطن الزاماً به تبعيّت از شوهر اعراض محسوب مى شود يا بستگى به قصد و نيّت او دارد؟

جواب :

بستگى به قصد و نيّت خود زن دارد چنانچه اميدوار باشد که شوهر را بازگرداند اعراض نيست و اگر اميدى ندارد اعراض قهرى حاصل است.

سوال 211 :

مقصود از بلاد کبيره چيست؟ در ايران چند شهر کبيره داريم و در بلاد کبيره مسافت را از آخر شهر بايد حساب کرد يا آخر محلّه؟

جواب :

همان گونه که در بالا آمد تفاوتى ميان شهرهاى بزرگ و کوچک نيست وبلاد کبيره و صغيره در احکام مسافر يکسان است مگر اين که شهرى به قدرى بزرگ شود که هر محلّه از آن يک شهر مستقل محسوب شود مثل شميران و شهر رى که در عين اتصال به تهران شهرهاى مستقلّى محسوب مى شوند ولى محلاّت مختلف تهران جزء تهران محسوب مى شوند و در مواردى که هر محلّه اى شهر مستقلى است اگر بين آنها فاصله نماز قصر باشدنماز شکسته مى باشد و در غير اين صورت تمام است و معيار در مسافت، آخرين خانه هاى شهر است.

سوال 212 :

حکم نماز کسى که مدّت طولانى در شهرى مانده است چيست؟

جواب :

در صورتى که مدّتى طولانى در آن محل بماند در حکم وطن او خواهد بود.

سوال 213 :

آيا محلّ تحصيل دانشجويان در دوره هاى 2 و 4 ساله يا بيشتر جزء وطن محسوب مى شود؟

جواب :

آرى در حکم وطن است هرچند وطن نيست.

سوال 214 :

کسى که دائم السفر بين دو شهر مثلا قم و کرج است ولى هر روز از کرج که وطن او نيست به دو فرسخى جهت تدريس يا کار ديگرى مى رود و برمى گردد آيا چنين شخصى در قم و کرج و اطراف آن نمازش را بايد تمام بخواند؟

جواب :

بايد تمام بخواند.

سوال 215 :

اگر محلّ کار شخصى به اندازه مسافت قصر از وطنش دور باشد و هر روز به محل کار مى رود و برمى گردد يا يک هفته در محل کار مى ماند، حکم نماز خانواده اش که همراهش هستند چيست؟

جواب :

هرگاه خانواده اش مرتباً با او همراه هستند نماز همه آنها تمام است.

سوال 216 :

طلاّبى که قريب 15 سال در قم ساکنند ولى آن را وطن قرار نداده وقصد اقامت دائم هم ندارند لکن در مورد زمان بازگشت به وطنشان مردّد هستند و نمى دانند چه زمانى برمى گردند، نماز و روزه اين افراد چگونه است؟ آيا در اين مسأله تفاوتى بين طلاّب ايرانى و خارجى هست؟

جواب :

در فرض مسأله قم نسبت به همه آنها حکم وطن را دارد.

سوال 217 :

آيا اعراض قهرى براى زنى که قصد جدايى و طلاق از همسرش ندارد و همسرش هم تصريح کرده است که به وطن زوجه اش براى سکونت حتّى به صورت موقّت نمى رود، حاصل مى شود يا اين که آن جا وطن او خواهد بود؟ وظيفه فرزندان چيست؟

جواب :

اين مصداق اعراض قهرى است همچنين نسبت به اولادشان تا زمانى که با آنها زندگى مى کنند.

سوال 218 :

اگر محلّ دانشگاه نسبت به روستاى دانشجو کمتر از چهار فرسخ باشد ولى مرکز دوّم دانشگاه بيشتر از مسافت شرعى است و دانشجو در ماه يکى دو بار به آن جا مى رود، حکم نماز و روزه اش چيست؟

جواب :

نسبت به مرکز دوّم دانشگاه، نماز و روزه اش قصر است.

سوال 219 :

محلّ تحصيل دانشجويى در چهار فرسخى محلّ سکونت اوست، نماز و روزه اش را چگونه انجام دهد؟

جواب :

اگررفت وآمد مستمر دارد نمازش را تمام مى خواند و روزه اش را مى گيرد.

سوال 220 :

اين جانب طلبه اى هستم اهل سارى که برحسب موقعيّت شغلى مدّتى است که در رشت مشغول خدمت مى باشم و مدّتى که بايد در اين جا بمانم معلوم نيست، امّا برحسب وظيفه شغلى و نيز براى منبر بايد به طور مرتّب به شهرستانهاى استان گيلان سفر کنم.و به ندرت و به طور استثنايى اتفاق مى افتد که ده روز در محل سکونتم بمانم و لذا اقامه ده روز ميسر نمى باشد، وضعيت نماز و روزه ام چگونه است؟

جواب :

وظيفه شما اتمام نماز و روزه است و اگر ده روز اقامت کرديد در اوّلين سفر شکسته مى باشد.

سوال 221 :

انسانى به خيال اين که مسافر است نماز را شکسته خوانده و يا به خيال اين که مسافر نيست نماز را تمام و روزه گرفته است بعد از چندى متوجّه اشتباه خود شده است، نماز و روزه گذشته او چه حکمى دارد؟

جواب :

در هر دو صورت بنابراحتياط واجب اعاده کند.

سوال 222 :

شرکتى در کوه و بيابان، محلّى را براى استراحت و زندگى کارکنان خود تعيين نموده است; کارکنانى از شهرهاى مختلف دور دست براى کار به اين شرکت مى آيند به اين کيفيت که 14 روز در اين جا مشغول کار بوده و 14 روز ديگر به شهرهاى خود مراجعت مى کنند. در مدّت 14 روز کارى نحوه کارشان به شرح زير است لطفاً تکليف نماز و روزه هر دسته را بيان فرماييد.

الف) عده اى همه روزه يا اغلب روزها از جايگاه مذکور (استراحتگاه) به فاصله کمتر از مسافت شرعى که محلّ کار آنهاست مى روند و شب برمى گردند.

جواب :

اگر فاصله ميان محلّ استراحت و محلّ کارآنهاسه يا چهار کيلومتر باشدقصداقامه دردو محل صحيح است و نماز و روزه آنها کامل است و اگر فاصله زياداست قصد اقامه درست نيست نماز آنها قصر است و نمى توانند روزه بگيرند.

ب) عده اى ديگر يک هفته روز به محلّ کار مى روند و شب برمى گردند و يک هفته شب به محل کار مى روند و روز برمى گردند، فاصله استراحتگاه اين عدّه تا محلّ کارشان نيز کمتر از مسافت شرعى است.

جواب :

مانند مسأله سابق است.

جواب :

عدّه اى ديگر فاصله محلّ کارشان تا استراحتگاه فوق الذّکر به اندازه مسافت شرعى است اينها هم بعضى همه روزه يا اغلب روزها به محلّ کار مى روند و برحسب وضع کارى خود قبل از ظهر يا بعد از ظهر به استراحتگاه برمى گردند.

جواب :

اينها کثير السّفر هستند.

د) بعضى ديگر از عدّه فوق که فاصله محلّ کارشان تا استراحتگاه به اندازه مسافت شرعى است يک هفته، روز به محل کار مى روند و شب برمى گردند و هفته اى ديگر، شب مى روند و روز به استراحتگاه برمى گردند.

جواب :

مانند مسأله قبل است.

هـ) عدّه اى محلّ کارشان همان استراحتگاه است ولى اتّفاقاً ممکن است به طور موقّت مسافت شرعى را بپيمايند و مجدّدا جهت ادامه کار به محلّ کار خود يعنى استراحتگاه برگردند.

جواب :

در صورتى که قصد ده روز اقامت در آن محل نداشته باشند نماز و روزه آنها قصر است.

و) آيا بين اشخاصى که مدّت زيادى به اين کار مشغول هستند و کسانى که جديداً مشغول اين کار شده اند فرقى هست؟

جواب :

فرقى نيست.

سوال 223 :

آيا زن در وطن، تابع شوهر است؟

جواب :

اگر قصد زن تبعيّت از شوهر بوده باشد، از نظر وطن تابع است.

سوال 224 :

اگر محلّ تحصيل جزء وطن حساب نشود و دانشجو قصد ده روز کند آيا قبل از ده روز مى تواند بيش از دو ساعت از حدّ ترخّص بگذرد. قابل ذکر مى باشد که دانشکده بيرون از حدّ ترخّص مى باشد و خوابگاه داخل شهر است و مجبوريم هر روز ( غير از روزهاى تعطيل) از حدّ ترخّص عبور کنيم؟

جواب :

محلّ تحصيل مستمر به حکم وطن مى باشد و نماز و روزه در آن کامل است و قصد ده روز لازم نيست و خارج شدن از محلّ اقامت و رفتن به مناطق نزديک (مثلا 3 الى 4 کيلومتر) نيز اشکال ندارد.

سوال 225 :

آيامحلّ اقامت طلاّب و دانشجويانى که دو سال و يا بيشتر در آن جا اقامت کرده و يا خواهند کرد از نظر حضرت عالى در حکم وطن حساب مى شود؟ آيا در صورتى که از آن جا به وطن اصلى خودياجايى ديگرکه موّقتاً جهت تفريح و استراحت سفر کرده و باز به همان محلّ اقامت بر مى گردند چه حکمى دارد؟

جواب :

اين گونه اقامتگاهها در حکم وطن محسوب مى شوند.

سوال 226 :

شخصى که کثير السّفر است اگر در يکى از سفرها، انگيزه سفرش چيز ديگرى باشد همانند معلّمى که همواره جهت تدريس مى رفته و اين بار براى عيادت مريض و در غير مسير هميشگى خود سفر کرده است از لحاظ افطار و قصر چه وظيفه اى دارد؟

جواب :

حکم او مانند ساير مسافرين قصر و افطار است.

سوال 227 :

در هر سال جمع کثيرى از دانشجويان غير مشهدى وارد دانشگاه مشهد مى شوند. برخى از آنها از شهرهاى استان خراسان مى باشندکه معمولا هر هفته به وطن خود برمى گردند و فاصله محلّ تحصيل تا وطن آنها هم بيش از مسافت شرعى است و در دوران تحصيل اين رفت و آمدها ادامه دارد مثلا از شنبه تا چهارشنبه را در مشهد هستند و دو روز ديگر را به وطن خود برمى گردند وظيفه شرعى اين گروه از دانشجويان در ارتباط با نماز و روزه چيست؟

جواب :

محلّ درس خواندن طولانى در حکم وطن است بنابراين مسأله مربوط به کثير السّفر نمى باشد، اين گونه دانشجويان هم در وطن و هم در محلّ تحصيل خود نماز و روزه را تمام بجا مى آورند ولى اگر در راه سفر بين اين دو محل که هفته اى يک بار انجام مى شود نماز و روزه بجا آورند شکسته است.

سوال 228 :

به نظر حضرت عالى وظيفه کسى که شغل او سفر است با کسى که شغل او در سفر است فرق مى کند؟

جواب :

فرق نمى کند.

سوال 229 :

محلّ خدمت من در بندر عباس است ولى وطنم شيراز است در هنگام مرخصى نمازهايم را در هر دو شهر (شيراز و بندر عباس) چگونه بخوانم؟

جواب :

شما در بندر عباس و شيراز نماز را تمام و روزه هم بگيريد امّا در بين راه نماز و روزه شما شکسته است.

سوال 230 :

کسى که محل سکونت او تا ملکى که دارد اندازه مشخّصى ندارد و کيلومترى بر آن مشخص نکرده است ولى به طور معمول دو ساعت راه است حکم نماز او و فرزندانش در آن ملک چيست؟

جواب :

اگر ممکن است تحقيق کند و اگر راهى براى تحقيق نيست و مقدار مسافت مشکوک است نماز را تمام بخواند.