جنابت، حيض و استحاضه
سوال 33 :
اگر مردى به کيفيت انجام غسل جنابت جاهل باشد و چندين سال، غسل را به همان صورتى که خودش مىداند، انجام دهد، حکم نماز و روزههاى ماه رمضان او در اين مدت چيست؟
جواب :
اگر در ياد گرفتن مسأله کوتاهى نکرده باشد، روزههاى او صحيح است؛ ولى هر مقدار از نمازها را که مىداند بدون طهارت خوانده، بايد قضا نمايد و اگر در ياد گرفتن مسأله کوتاهى کرده باشد، روزههاى او نيز باطل است و بايد آنها را قضا کند.
سوال 34 :
شخصى که در ماه رمضان، قبل از فجر جنب بوده است و قبل از اذان
(291)
صبح به حمام رفته، ولى فراموش کرده غسل کند و بيرون آمده و بعد از اذان به خاطر آورده است، آيا بايد روزه آن روز را قضا کند يا خير؟
جواب :
روزه آن روز باطل است؛ ولى بايد در آن روز امساک نمايد و بعد از ماه رمضان قضاى روزه را هم به جا آورد.
سوال 35 :
مکلّفى که در شب، نيّت روزه مستحبّى يا روزه قضاى رمضان يا روزه نذرى يا روزه کفّاره مىکند و مىخوابد، ولى بعد از اذان صبح با حالت جنابت بيدار مىشود، آيا مىتواند در آن روز روزه بگيرد؟
جواب :
اگر بداند که پيش از طلوع فجر جنب شده، در قضاى ماه مبارک رمضان، بنا بر اقوى و در بقيه روزههاى واجب غير معيّن، بنا بر احتياط روزهاش باطل است؛ ولى در بقيه موارد، روزهاش صحيح است؛ ولى اگر نداند که پيش از طلوع فجر جنب شده يا بعد از آن يا بداند که بعد از طلوع فجر جنب شده، هر روزهاى که باشد، صحيح است.
سوال 36 :
اگر روزهدار، بدون قصد بيرون آمدن منى با همسرش بازى و شوخى کند و از او منى خارج شود، در صورتى که مىدانسته منى از او خارج خواهد شد، حکم روزه او چيست؟
جواب :
در مفروض سوال که منى خارج شده و علم داشته که در صورت شوخى با همسر، منى از او خارج مىشود، روزهاش باطل است و قضا و کفّاره دارد.
سوال 37 :
کسى که در ماه رمضان، بدون قصد خارج شدن منى با همسر خود شوخى و ملاعبه مىکند و قبل از اين که به مرحله خروج منى برسد، دست از ملاعبه مىکشد، ولى بالاخره منى از او خارج مىشود، حکم روزه و کفّاره آن چيست؟
جواب :
اگر قصد انزال منى نداشته و عادتش هم جنب شدن با چنين عملى نبوده، به گونهاى که مطمئن بوده منى از او خارج نخواهد شد، روزهاش صحيح
(292)
است و اشکالى ندارد.
سوال 38 :
اگر کسى در ماه مبارک رمضان در جايى مهمان باشد و هنگام شب محتلم شود و خجالت بکشد که بگويد من محتلم شدهام يا احتياج به غسل دارم، آيا مىتواند تيمّم بدل از غسل کند و روزه بگيرد؟
جواب :
صرف خجالت کشيدن عذر محسوب نمىشود و بايد قبل از طلوع فجر غسل کند و چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود و تيمّم کند، روزه آن روز را بگيرد و بنا بر احتياط قضاى روزه را نيز به جا آورد.
سوال 39 :
کسى که مىداند اگر در شب ماه رمضان مقدار زيادى غذا بخورد و يا اين که با همسرش ملاعبه و شوخى کند و يا کار ديگرى نمايد، در روزِ ماه رمضان، منى از او خارج مىشود، آيا انجام اين امور در شب، به روزهاش ضررى مىرساند يا نه؟
جواب :
در فرض سوال، احتياط در ترک امور مذکور است، و چنانچه با علم به اين جهت، مرتکب اين امر گردد، روزه را بگيرد و احتياطا قضا نمايد.
سوال 40 :
اگر در ماه مبارک رمضان، به سبب ديدن صحنه محرّک، جنابت حاصل شود، روزه باطل مىشود يا صحيح است؟
جواب :
اگر در حال غفلت، اتفاقا جنابت حاصل شده، روزهاش باطل نيست و قضا و کفّاره ندارد؛ اما اگر به آن صحنه نگاه کند و بداند که عادتا جنب مىشود و جنب شود، در اين صورت روزهاش باطل است و قضا و کفّاره هم دارد.
سوال 41 :
آيا وطى کردن حيوان، روزه را باطل مىکند؟
جواب :
اگر با وطى کردن حيوان، انزال شود، روزه باطل مىشود و اگر انزال نشود نيز بنا بر احتياط روزه باطل مىشود.
سوال 42 :
فردى که در شب ماه رمضان غسل جنابت برعهدهاش مىآيد، ولى امکان غسل و تيمّم بدل از غسل برايش فراهم نمىشود، چه وظيفهاى دارد؟
(293)
جواب :
روزه چنين شخصى در ماه رمضان با حالت جنابت، محکوم به صحّت است و اشکالى ندارد. البته اگر با علم به اين وضعيت، عمدا قبل از طلوع فجر خودش را جنب کرده باشد، بنا بر احتياط بايد پس از گرفتن روزه آن روز، آن را قضا نيز بنمايد
سوال 43 :
کسى که در ماه رمضان، قبل از طلوع فجر غسل مىکند، ولى به هنگام روز مىفهمد که مانعى در بدن او بوده و آب به همه بدن او نرسيده است، روزهاش صحيح است يا باطل؟
جواب :
در مفروض مسأله، روزهاش صحيح است و فقط بايد غسل را اعاده کند و نمازهايى را هم که با آن غسل غير صحيح خوانده، اگر وقت نماز باقى است، اعاده کند و اگر وقت گذشته است، قضا نمايد.
سوال 44 :
کسى که چندين روز با حالت جنابت روزه گرفته است و خودش نمىدانسته که جنب است، آيا روزهاش صحيح است؟ اگر در بين روز بفهمد که جنب بوده، روزهاش چه حکمى دارد؟
جواب :
در روزه ماه رمضان و هر روزه معيّن ديگر، در صورتى که به اصل جنابت علم ندارد، روزههايش صحيح است، و روزه همان روزى که در بين روز علم به جنابت خود پيدا کرده نيز صحيح است و اشکالى ندارد.
سوال 45 :
روزهدارى که در شب ماه رمضان جنب مىشود و بعد از چند روز شک مىکند که غسل جنابت را به جا آورده يا نه، روزههاى پس از جنابتش، حکمش چيست؟
جواب :
اگر به جنابتش يقين دارد و در انجام دادن غسل شک دارد، بايد براى روزههاى آينده غسل کند و روزههاى گذشته محکوم به صحّت است.
سوال 46 :
آيا در روز، تفخيذِ بدون قصد دخول که سهوا منجر به دخول شود، باعث باطل شدن روزه مىشود يا خير؟
(294)
جواب :
در فرض مذکور، روزه باطل نمىشود.
سوال 47 :
کسى که در شب ماه مبارک رمضان جنب شده و يقين دارد که به اندازه غسل کردن وقت دارد و اقدام به غسل مىکند، ولى بعد از غسل معلوم مىشود که وقت نداشته و مقدارى از غسل بعد از طلوع فجر انجام شده است، آيا روزهاش صحيح است يا خير؟ غسلش چه حکمى دارد؟
جواب :
در صورت مذکور که يقين به وسعت وقت دارد، روزه و غسل او صحيح است.
سوال 48 :
اگر کسى در ماه مبارک رمضان، قبل از اذان صبح از خواب بيدار شود و در خواب، محتلم شده باشد و امکان غسل کردن نداشته باشد، حکم روزه اين فرد در آن روز چيست؟
جواب :
تيمّم کند و بنابر احتياط نخوابد و اذان صبح را با تيمّم درک کند که در اين صورت روزهاش صحيح است. البته براى خواندن نماز صبح، اگر بتواند بايد غسل جنابت کند.
سوال 49 :
مکلّفى که در شب ماه رمضان غسل بر او واجب شده، ولى عذر شرعى دارد و نمىتواند غسل کند و مىداند که اگر بخوابد، قبل از اذان صبح بيدار نمىشود، آيا مىتواند تيمّم بدل از غسل و نيّت روزه نمايد و بخوابد؟
جواب :
مىتواند تيمّم کند و نيّت روزه نمايد؛ ولى احتياطا بايد بعد از تيمّم بدل از غسل، تا اذان صبح بيدار بماند.
سوال 50 :
کسى که در بسيارى از مواقع، به هنگام بول کردن، منى به همراه بول از او خارج مىشود، به هنگام روزه چه بايد بکند؟ کسى که در مواقع کمى اين مشکل برايش پيش مىآيد، چه وظيفهاى دارد؟
جواب :
در هر دو صورت، نگهدارى خود از ادرار کردن لازم است تا اندازهاى
(295)
که به ضرر يا مشقّت نيفتد؛ ولى اگر به جايى رسيد که نگهدارى از ادرار، برايش ضرر يا مشقّت دارد، واجب نيست خودش را نگه دارد و در اين صورت اگر ادرار کند و منى به همراه آن خارج شود، روزهاش باطل نمىشود.
سوال 51 :
شخصى که بى اختيار منى از او خارج مىشود، نماز و روزهاش چه حکمى پيدا مىکند؟
جواب :
اگر در حال نماز، منى بدون اختيار بيرون بيايد، نماز باطل مىشود و بايد غسل کند و دوباره نماز بخواند و اگر غسل ممکن نشود، تيمّم کند و نماز را بخواند و اگر در حال روزه، منى از او بى اختيار بيرون بيايد، روزهاش باطل نمىشود و اگر قبل از طلوع فجر باشد، اگر وقت غسل دارد، بايد غسل کند و اگر غسل ممکن نيست، تيمّم نمايد تا اذان صبح را با طهارت درک نمايد و روزهاش صحيح خواهد بود.
سوال 52 :
زوجين در شب ماه مبارک رمضان، بدون قصد دخول ملاعبه مىکنند، ولى سهوا دخول بدون انزال واقع و بلافاصله اذان صبح مىشود. وضعيت روزه آنها چگونه است و آيا براى دخول بدون انزال، غسل کردن واجب است يا خير؟
جواب :
در فرض سوال، روزه آن دو صحيح است و قضا ندارد؛ ولى بر هر دو آنها غسل کردن واجب است.
سوال 53 :
زنى به جهت ندانستن مسأله شرعى، مدتى غسل حيض انجام نداده است؛ ولى غسل جنابت را به جا آورده است، حکم نماز و روزههاى او در اين مدت چيست؟
جواب :
نمازهايى را که بعد از پاک شدن از خون حيض و قبل از غسل جنابت خوانده است، بايد قضا نمايد و اما روزههاى مستحبّى که بدون غسل حيض يا جنابت به جا آورده، محکوم به صحّت است؛ ولى در مورد روزههاى واجب، چنانچه در ياد گرفتن مسأله کوتاهى کرده باشد، روزههاى ماه رمضان را بايد قضا کند؛ بلکه بنا بر احتياط بقيه روزههاى واجب (معيّن يا غير معيّن) را نيز
(296)
بايد قضا نمايد و اگر در ياد گرفتن مسأله کوتاهى نکرده باشد، بنا بر احتياط روزههاى رمضان و روزههاى واجب ديگر را قضا نمايد.
سوال 54 :
زنى براى اين که بتواند روزههايش را بگيرد، قرص مصرف مىکند تا حيض نشود؛ ولى با اين حال، در ايّامى که معمولاً حائض مىشد، لکههاى خون را به طور متفرقه مشاهده مىکند. آيا روزههايش در اين حالت صحيح است؟
جواب :
خونهاى متفرقهاى که شرايط حيض را ندارد، محکوم به حيض نيست و احکام آن را ندارد و اگر شرايط استحاضه را داشته باشد و به احکام استحاضه عمل کند، روزههايش صحيح است.
سوال 55 :
زنى در شب يا در روز ماه مبارک رمضان، خون استحاضه مىبيند. چه طور بايد عمل کند تا روزهاش صحيح باشد؟
جواب :
اغسالى که زن مستحاضه براى خواندن نماز صبح و ظهر و عصر بايد به جا آورد، احتياطا شرط صحّت روزه اوست. بنا بر اين اگر اغسالى را که براى خواندن نماز صبح يا ظهر و يا عصر بر او واجب است، عمدا ترک نمايد، روزه او احتياطا باطل است. همچنين براى صحّت روزه روز بعد، غسلى که براى خواندن نماز مغرب و عشا لازم است را احتياطا بايد به جا آورد؛ ولى چنانچه آن غسل را به جا نياورد، اگر پيش از طلوع فجر به جهتى (مثل نماز شب يا نماز صبح) غسل کند، براى صحّت روزه فردا کافى است.