مسافت شرعى

مسافت شرعى

مقدار مسافت شرعى

سوال 1520 :

مقدار مسافت شرعى چند کيلومتر است؟

جواب :

در حدّ ذراع به سانتى متر اختلاف است، اگر ذراع را 47 سانتى متر حساب کنيم تقريبا 45 کيلومتر مى شود و اگر 46 سانتى متر حساب کنيم تقريبا 44 کيلومتر مى شود و اگر 45 سانتى متر حساب کنيم تقريبا 43 کيلومتر و 200 متر مى شود. ولى اين اختلاف ضررى ندارد چون حدّ مسافت معتبره در شرع بايد متيقّن باشد و در غير صورت يقين، استصحاب عدم دارد. (يعنى در صورت شک در مسافت شرعى، حکم عدم تحقّق مسافت شرعى را بايد جارى کرد).

محاسبه مسافت شرعى

سوال 1521 :

مسافت شرعى بين دو ناحيه از کجا تا کجا محاسبه مى شود؟

جواب :

مسأله ى 1041 رساله رجوع کنيد.

کم شدن فاصله ى بين شهرها

سوال 1522 :

فاصله ى بين شهرها گاهى به جهت توسعه ى شهر کمتر مى شود. آيا ميزان فاصله سابق است يا فعلى؟ و اگر ميزان فاصله فعلى است در صورتى که سابقا يقين به مسافرت شرعى بين دو شهر داشتيم و الآن شکّ کنيم، وظيفه چيست؟

جواب :

ميزان فاصله فعلى است و در صورت ذکر شده، وظيفه قصر است.

شک در تحقّق مسافت شرعى

سوال 1523 :

مسافرى که شکّ دارد مسافرت شرعى طى شده است يا نه وظيفه اش چيست؟

جواب :

اگر شکّ در تحقّق مسافت شرعى بين مبدأ و مقصد دارد و با سوال کردن بدون حرج وظيفه اش روشن نشده باشد، بايد نماز را تمام بخواند.

انصراف از ادامه ى سفر

سوال 1524 :

در رساله آمده که اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخى (5/22 کيلومتر) از ادامه ى سفر منصرف شود و قصد مراجعت به وطن کند، نمازش شکسته است، آيا اگر موقع مراجعت قصد داشته باشد که از راه ديگرى که تا وطن دو فرسخ دارد مراجعت بکند، وظيفه چيست؟

جواب :

در اين فرض تمام است.

راننده هاى تاکسى

سوال 1525 :

راننده هاى تاکسى که نوعا تا حدّ مسافت شرعى از شهر خارج نمى شوند، اگر احيانا سفر شغلى به خارج از مسافت داشتند وظيفه چيست؟

جواب :

وظيفه ى او قصر است.

نحوه ى محاسبه ى فاصله ى ميان دو مکان

سوال 1526 :

فاصله ى ميان دو مکان يا دو شهر تا کجاى شهر يا مکان حساب مى شود به اين بيان که اگر فاصله ى مکانى تا يک شهر کمتر از چهار فرسخ شرعى باشد، امّا اگر ما وارد آن شهر شديم امکان دارد در نقاطى از شهر مسافت اين دو مکان از چهار فرسخ شرعى بيشتر شود، وظيفه چيست؟

جواب :

اگر مقصد شهر باشد، ابتداى شهر را بايد در نظر گرفت؛ و اگر مقصد مکان معلومى در شهر باشد، به طورى که بقيّه به منزله ى جادّه است، معيار همان مکان است.

حکم مسافرى که به دو مکان سفر مى کند

سوال 1527 :

مسافرى به مقصد سه فرسخى سفر مى کند، ولى از اوّل قصد دارد که در اثناى راه به جادّه فرعى که يک فرسخ است به جهت کارى برود و از همان راه به جاده ى اصلى برگرددو سفر خود را ادامه دهد نماز اين مسافر چه حکمى دارد؟

جواب :

اگر مقدار مسافتى را که مى رود و بر مى گردد مجموعا به هشت فرسخ برسد، نمازش قصر است.

دانشجويان که خوابگاه آن ها بيش از حدّ شرعى است

سوال 1528 :

دانشجويانى که فاصله وطن آن ها تا محل تحصيل بيش از 4 فرسخ شرعى و خوابگاه آنان در خارج شهر با فاصله بيشتر از 5/22 کيلومتر است و دانشجو دو يا چند هفته يک بار به وطن مراجعت مى کند و حداقل براى يک ترم چنين برنامه اى دارد، حکم نماز و روزه آن ها را در محل تحصيل، خوابگاه و بين راه بيان فرماييد.

جواب :

اگر مرتّب بين محل تحصيل و خوابگاه در رفت و آمد باشد، نماز آن ها در آن دو محل و بين راه تمام است.

معيار در مسافت شرعى

سوال 1529 :

آيا معيار در مسافت شرعى اين است که بر روى زمين به اندازه ى مسافت از وطن دور شويم يا اين که مثلاً اگر با بالن ارتفاع بيش از 5/22 کيلومتر را بالا برويم و در بالاى شهر قرار داشته باشيم باز هم مسافت شرعيّه صدق مى کند و بايد در آن جا نماز را شکسته بخوانيم؟

جواب :

ظاهرا فرقى نمى کند و در حدّ ترخص تقدير استوا مى شود.

تبدّل قصد

سوال 1530 :

عامل أو طالب يقطع ما دون أربعة فراسخ الى مَقَرَّ عَمَلِه يومِيا، فلايبلغ ذَهابه و إيابه ثمانية فراسخ و لکن ماهو حکمه اذا أکمل المسافة بأن خرج من منزله قاصدا الذهاب الى مکان آخر بعد الذهاب الى مقرّ عمله و هذا المکان الاخر يبعد عن وطنه المسافة تلفيقية، فهل يقصّر أم يتمّ فى هذه المسافة الملفقة بين العمل و غيره؟

جواب :

حيث يَقْصِد المسافةَ الثانية من الاوّل فانّه يقصّر ما لم تکن مَشْغَلاً له و لم تعدّ سيرا مستقلاًّ له حکمه.

اگر مسافت محل هنگام برگشت بيش از مسافت شرعى باشد

سوال 1531 :

فردى از قم به روستايى که در دو فرسخى قم است مى رود و قصد دارد بعد از سه روز توقف در آن روستا از راه ديگرى که تا قم ده فرسخ است برگردد، آيا در رفتن به آن روستا و سه روزى که آن جا توقف مى کند نمازش تمام است؟

جواب :

خير، نمازش شکسته است.

اشتباه در تخمين مسافت شرعى

سوال 1532 :

شخصى بعد از تحقيق، يقين کرده که فاصله ى محل کار تا وطن او کمتر از 8 فرسخ مى باشد؛ لذا نماز خود را تمام خوانده و روزه هم گرفته است و بعد از مدتى متوجه شده که اشتباه کرده است و مسافت، بيش از 8 فرسخ بوده است. وظيفه ى او نسبت به نمازهايى که تمام خوانده و روزه هايى که گرفته چيست؟ در صورت عکس اين قضيه که يقين داشت بيش از 8 فرسخ فاصله داشته و شکسته خوانده و بعدا معلوم شده که کمتر از 8 فرسخ فاصله داشته وظيفه اش چيست؟

جواب :

در صورت اوّل احتياطا بايد آن نماز و روزه ها را قضا کند و در صورت دوم هم واجب است قضا کند.

شک در مسافت شرعيه

سوال 1533 :

شخصى که شغلش رانندگى داخل شهر است ولى مسافرى را به خارج از شهر مى برد و نمى داند به اندازه ى مسافت شرعيه از شهر دور شده يا نه بايد نمازش را در آن مکان شکسته بخواند يا تمام؟ روزه اش در صورتى که قبل از ظهر مسافرت کند چه حکمى دارد؟

جواب :

بايد نمازش را تمام بخواند و روزه اش را هم بگيرد.

مسافرت از محل اقامت ده روز به کمتر از مسافت

سوال 1534 :

شخصى به قصد تبليغ به شهرى سفر مى کند و در همان شهر، محل تبليغى فراهم مى شود. سپس با قصد اقامت، روزه و نمازش را ادا مى کند. ولى بعد از يکى دو روز محل ديگرى به او پيشنهاد مى شود که تقريبا 18 کليومتر با محل اقامتش فاصله دارد و بايد هر روز اين مسير را برود و برگردد و حدود 3 ساعت نيز طول مى کشد، در اين صورت نماز و روزه اش چه حکمى دارد؟

جواب :

چون محل مذکور کمتر از چهار فرسخ با آن شهر فاصله دارد، تا وقتى که سفر شرعى جديدى را آغاز نکرده است، بايد نماز را تمام بخواند. حتى اگر به گونه اى خارج شود که به اقامه او صدمه بزند، مثل اين که يک روز آن جا بماند، تا وقتى که سفر جديد شرعى نکرده، نماز او تمام است. (مسأله ى 1095 رساله)

حکم کسى که فاصله محل سکونتش با محل خدمت او بيش از مسافت است

سوال 1535 :

پاسدارى هستم که محل سکونتم گلپايگان و خدمتم در اصفهان مى باشد و هر هفته از شنبه تا دوشنبه در محل خدمت و بقيه هفته در شهر و وطنم مى باشم. نماز و روزه من چگونه است؟

جواب :

نماز شما تمام است و روزه ها را بايد بگيريد.

سفر به کمتر از مسافت

سوال 1536 :

آيا اگر بخواهم روزه ام صحيح باشد بايد از محل کار حتما به وطن اصلى بروم تا بتوانم به شهرها و روستاهايى که کمتر از مسافت است براى غير شغل سفر کنم يا از محل کار هم مى توانم به جاهايى که کمتر از مسافت است مسافرت کنم؟

جواب :

مى توانيد به جايى که کمتر از مسافت شرعى است برويد و به محل کار خود برگرديد. (بنا به تفصيلى که در مسأله 1095 رساله ذکر شده است.)

بلاد کبيره

سوال 1537 :

مقصود از بلاد کبيره چيست و در احکام با بلاد صغيره چه تفاوت هايى دارد؟

جواب :

بلاد کبيره و صغيره تفاوت ندارند.

حکم نماز و روزه در بلاد کبيره

سوال 1538 :

کسانى که در تهران زندگى مى کنند؛ مثلاً اگر بخواهند از شمال تهران به جنوبى ترين نقطه شهر بروند، مسافت بيش از 45 کيلومتر را بايد طى کنند. در اين صورت نماز و روزه ى آن ها چه حکمى پيدا مى کند؟

جواب :

تمام است.

مسافت شرعى در ساخت و سازهاى جديد

سوال 1539 :

اگر بين روستا و شهر مسافت شرعى باشد ولى در کنار جاده و خيابان حدود نيم کيلومتر مغازه و کارگاه ساخته شده باشد که با لحاظ اين ها مسافت کم مى شود، بفرماييد در اين موارد مسافت را چگونه محاسبه مى کنند و ملاک چيست؟

جواب :

ميزان، همان حدّ عرفى روستا و شهر است.

منظور از نماز اوّل

سوال 1540 :

در مسأله ى 1035 منظور از نماز اوّل چه مى باشد؟

جواب :

يعنى نمازى را که شکسته خوانده است و سپس معلوم شده که مسافت، هشت فرسخ بوده است.