تصرّف در خمس
وظيفه زن و فرزند کسانى که خمس پرداخت نمى کنند
سوال 366 :
وظيفه زن و فرزند کسانى که خمس بدهکارند و پرداخت نمى کنند در مصرف اموال و غذاها چيست؟
جواب :
تا علم به بودن خمس در مال مورد ابتلا ندارند، تصرف در آن ها مانعى ندارد.
صرف وجوهات شرعيّه براى جنگ زدگان، ساخت يا تجهيز مدارس
سوال 367 :
آيا اجازه مى فرماييد از وجوهات شرعيّه به جنگ زدگان، ساخت مدارس يا تعمير، تجهيز و خريد وسايل مورد نياز مدارس، دانشگاه هاى دولتى و آزاد و پيام نور و مواردى از اين قبيل پرداخت شود؟
جواب :
بايد هر موردى با خصوصيّات ملاحظه شود تا اين که مورد اجازه بشود.
پرداخت وجوهات شرعيّه در قالب هديه به مستحقّ دريافت
سوال 368 :
اگر شخصى وجوهات شرعيّه از قبيل سهم امام ـ عليه السّلام ـ يا سهم سادات بر ذمّه دارد و مى خواهد به ديدن يک طلبه يا يک سيّد مستحق برود، آيا مى تواند چيزى خريده و به عنوان هديه منزل نو يا عروسى به خانه آن ها ببرد و از وجوهات خود حساب نمايد؟
جواب :
اگر قبول وجوهات مى کنند و آن چه را که مى خرد به عقيده ى آن ها به مبلغ بيشتر از قيمت خريدارى نشده است، ظاهرا مى تواند به آن ها برساند، در صورتى که دهنده و گيرنده در تصرّف آن خمس مجاز باشند.
ساخت مسجد با سهم مبارک امام ـ عليه السّلام ـ
سوال 369 :
جهت ساختمان مسجدى که اطراف آن مردمى مستضعف زندگى مى کنند، آيا مى توان از سهم مبارک امام ـ عليه السّلام ـ مصرف کرد؟
جواب :
اگر محلّ ديگرى نداشته باشد، از فقيه عادل اجازه بگيرند و اين عمل را انجام دهند.
ساخت نمازخانه در مدارس با وجه سهم امام ـ عليه السّلام ـ
سوال 370 :
آيا اجازه مى فرماييد از وجه سهم مبارک امام ـ عليه السّلام ـ در مدارس و امثال آن نمازخانه ساخته شود؟
جواب :
با وجود ساير شرايط مذکور در سوال قبل، اشکالى ندارد.
صرف ثلث سهم مبارک امام ـ عليه السّلام ـ در ساختمان امام زاده
سوال 371 :
بعضى از مؤمنين پيشنهاد کمک به وسيله ى وجوهات به ساختمان امامزاده اى را نموده اند، با توجه به اين که ساختمان مسجد هم در اين مجموعه ى ساختمانى هست، آيا مى توانيم وجوهات شرعيّه را به مصرف ساختمان امامزاده و مسجد ملحق به آن برسانيم؟
جواب :
در ضروريّات اين ساختمان، نه در تزيينات، در صورتى که محلّ ديگرى براى صرف در آن نباشد، ـ مانند وجوه بريّه و تبرّعات ـ و متصدّى ها امين باشند، مانعى ندارد مقدارى از سهم امام، هر چند به ثلث برسد، در اين مطالب صرف شود.
استفاده از خمس براى مدرسه
سوال 372 :
آيا براى هزينه تجهيز مدرسه مثل ساختن آشپزخانه و تعميرات ديگر مى توان از سهم امام ـ عليه السّلام ـ انجام داد، يا اين که در هر مورد خاصّ اجازه جداگانه لازم دارد؟
جواب :
اجازه ى جداگانه لازم است.
استفاده از خمس در توسعه ى مسجد
سوال 373 :
آيا از پول خمس و سهم امام مى توان در توسعه ى مسجد استفاده نمود يا خير؟
جواب :
از سهم سادات براى مسجد نمى شود استفاده کرد، سهم امام هم نياز به اجازه دارد.
خرج براى امور خير از کسى که سال نداشته
سوال 374 :
کسى که سال خمسى نداشته و مبالغى در امور خيريّه از قبيل مسجد و حسينيه و بيمارستان خرج کرده است، چه بايد بکند؟
جواب :
اگر معلوم نيست که از ربح بين سال خرج کرده، بنابر احتياط با حاکم شرع مصالحه اى بنمايد.
صرف پول در امور خير
سوال 375 :
کسى که بخش اعظم درآمدش را صرف کارى کرده است که رجحان شرعى دارد، ـ مثل ساختن مسجد و... ـ آيا جزو مؤونه و مخارج زندگى به حساب مى آيد، يعنى در آن هم ملاحظه ى شأن مى شود که در مازاد بر آن خمس داشته باشد؟
جواب :
بله، ملاحظه ى شأن مى شود.
مصرف خمس در امور فرهنگى
سوال 376 :
آيا از پول خمس مى توان در راه مصارف فرهنگى استفاده نمود؟
جواب :
در هر موردى بايد اجازه بگيرد.