نيّت
سوال 118 :
لطفا مقدارى راجع به قصد قربت که روح نماز و ساير عبادات محسوب مى‌شود، توضيح دهيد.
جواب :
قصد قربت، يعنى انسان عبادت را براى امتثال امر خدا و تحصيل رضايت او انجام دهد و به عبارت روشن‌تر، انگيزه الهى، او را به سوى عمل عبادى حرکت دهد و تا آخر عمل، اين انگيزه همراه با او باشد. البته اين موضوع داراى مراتب و درجاتى است که بالاترش همان است که اميرالمؤمنين عليه‌السلام داشت که عبادت او از روى خوف جهنم و يا طمع بهشت نبود، بلکه ازآن جهت بود که خدا را سزاوار پرستش مى‌دانست و بدين جهت خداوند را عبادت مى‌کرد.
سوال 119 :
چنانچه انسان در بين نماز، در مورد نيّت نماز دچار مشکل شود، چه وظيفه‌اى دارد؟
جواب :
در نيّت نماز، نبايد وسوسه به خرج داد. همين قدر که توجه داشته باشد که براى انجام فرمان خداوند نماز مى‌خواند، کافى است و لازم نيست نيّت را به زبان جارى کند يا از قلب بگذراند.
سوال 120 :
نيّت نماز صبح، زمانى که هوا ابرى است، چگونه است؟
جواب :
اگر منظور از ابرى بودن هوا، شک در طلوع آفتاب است، مى‌تواند نماز را به قصد «ما فى الذمّه» بخواند.
سوال 121 :
کسى مى‌داند که يک نماز خوانده، ولى نمى‌داند که نيّت نماز ظهر را کرده يا نيّت نماز عصر را و يا اين که نمى‌داند نماز مغرب را خوانده يا نماز عشا را. اين فرد، نماز دوم را به چه نيّتى بايد بخواند؟
(194)
جواب :
در نماز ظهر و عصر، بايد يک نماز چهاررکعتى بخواند و بنا بر احتياط واجب آن نماز بايد به نيّت ما فى الذّمه باشد و در نماز مغرب و عشا بايد هر دو نماز را بخواند و اگر فقط سه رکعت يا کمتر به پايان وقت نماز عشا باقى مانده، مخيّر است هر يک از نماز مغرب يا عشا را در آن وقت بخواند و ديگرى را در خارج وقت قضا کند.
سوال 122 :
آيا بازگرداندن نيّت نماز، از نافله به نافله ديگر يا از نافله به واجب، صحيح و جايز است؟
جواب :
در هر دو صورت، عدول کردن صحيح نيست.
سوال 123 :
آيا مى‌توان در نماز، نيّت را از نماز ادا به نماز قضا و يا از نماز قضا به نماز ادا برگرداند؟
جواب :
برگرداندن نيّت از نماز قضا به نماز ادا جايز نيست؛ ولى برگرداندن نيّت از نماز ادا به نماز قضا اشکالى ندارد؛ يعنى اگر نماز ادا را شروع کند و در بين نماز به خاطر آورد که نماز قضايى برعهده اوست، مى‌تواند نيّت خود را به آن نماز قضا برگرداند؛ بلکه اگر نماز قضاى همان روز باشد، عدول به نماز قضا بنا بر احتياط لازم است.
سوال 124 :
آيا واجب است در نيّت نماز، تعيين کنيم که نماز ما واجب است يا مستحب يا قصد قربت به تنهايى کافى است؟
جواب :
قصد وجوب و يا ندب، لازم نيست، مگر در موردى که تعيين يکى از آنها متوقّف بر قصد يکى از آنهاست، مثل اين که در اول طلوع صبح مى‌خواهد هم نافله صبح بخواند و هم فريضه صبح را که در اين صورت بايد با قصد، تعيين کند که کدام نماز را مى‌خواند.
سوال 125 :
کسى که در بين نماز براى او حالت عُجب پيش مى‌آيد، اما با توجه
(195)
دوباره اين حالت زائل مى‌شود، آيا ايرادى بر نمازش وارد مى‌شود يا خير؟
جواب :
نمازش صحيح است.
سوال 126 :
آيا عجب و ريايى که بعد از نماز براى انسان حاصل مى‌شود، اشکالى در اصل نماز ايجاد مى‌کند يا خير؟ عجب و رياى قبل از نماز چه طور؟
جواب :
در هر دو صورت، چنانچه هنگام نماز ريا نداشته باشد، نمازش صحيح است و اشکالى به نماز وارد نمى‌شود.