مسائله متفرقه

مسائل متفرقه

اشياى گمشده در حرم

مسأله580. اگر چيزى در منطقه حرم پيدا شد، احتياط آن است که آن را برندارد.

مسأله581. هرگاه چيز گمشده اى را در حرم برداشت، اگر قيمت آن کمتر از يک درهم (معادل 6/12نخود نقره مسکوک) باشد، بايد آن را از طرف صاحبش به فقير مؤمن صدقه دهد، و هر وقت صاحبش پيدا شد اگر راضى به صدقه دادن نشد، بايد عوض آن را به او بپردازد.

مسأله582. اگر گمشده اى را که برداشته، بيش از يک درهم ارزش داشته باشد، بايد يک سال آن را به صورت هاى مختلف، اعلام کند، و اگر پس از يک سال پيدا نشد، از طرف صاحبش صدقه دهد، و بهتر اين است که آن را به حاکم شرع تحويل دهد.

صفحه 182

مسأله583. هرگاه پولى در مکّه و مدينه پيدا شد، در صورتى که از پيدا کردن صاحب آن نااميد باشد، بايد آن را به فقير مؤمن صدقه دهد.

مسأله584.بايد از برادشتن سنگ و ريگ، از صفا و مروه، و مسجد خيف، خوددارى کند، و احتياط آن است که از آوردن خاک و ريگ حرم، مطلقا خوددارى شود.

مسأله585. هنگامى که نماز جماعت در مسجدالحرام و يا مسجدالنبى برگزار مى شود، بيرون رفتن از مسجد شرعى نيست، و لازم است در نماز حاضر شود، و نماز واجب را برگزار کند، امّا احتياط استحبابى اين است که آن را اعاده نمايد.

مسأله586. تا آنجا که امکان دارد، در مسجدالحرام يا مسجدالنبى در نقاطى نماز بگزارد که بتواند بر سنگ هاى مسجد سجده کند، و از خواندن نماز واجب در نقاط مفروش خوددارى شود، مگر اين که نماز خواندن در نقاط ديگر، مايه انگشت نما شدن گردد يا سبب فوت نماز جماعت گردد.

مسأله587. کسانى که در مدينه قصد اقامه شرعى مى کنند، بيرون رفتن آنان از مدينه، براى زيارت مساجد، مانند مسجد قبا و احد و ديگر نقاط نزديک، زيانى به اقامت نمى زند.

مسأله588. روزه گرفتن در سفر، حرام است، مگر اين که

صفحه 183

نذر کند که در سفر روزه بگيرد، و حتى هنگامى که مسافر است، مى تواند نذر کند که در همين سفر روزه بگيرد.

مسأله589. از گرفتن کتابچه هايى که اخيراً در مکه و مدينه توزيع مى شود، خوددارى شود و اگر هم در اختيار قرار گرفت، آن را به روحانى کاروان تحويل دهند.

مسأله 590. پولى که به حساب سازمان حج و زيارت براى ثبت نام واريز مى شود، هرگاه از درآمد همان سال باشد که نام نويسى کرده، خمس ندارد، هر چند سفر او به خاطر نرسيدن نوبت به تأخير بيفتد، ولى اگر درآمد، سال و يا سال هاى قبل باشد که خمس آن را نپرداخته است، بايد خمس آن را بپردازد.

مسأله591. گاهى به سپرده هاى حج و عمره، سودى تعلق مى گيرد، اگر اين سود، به وسيله يکى از عقود شرعى به صاحب سپرده تعلق گيرد، سود مذکور از درآمدهاى سال وصول سود محسوب مى شود، اگر در همان سال صرف مؤونه شد، خمس ندارد، و در غير اين صورت بايد خمس آن را بدهد.

مسأله592. نائب در اعمال حج، بايد به وظيفه خود عمل کند، و اگر مقلّد است بايد طبق فتواى مرجع تقليد خود، عمل حج را انجام دهد ولى اگر از طرف فرد زنده اى اجير شده و يا کيفيت خاصى را با او در عقد نيابت شرط کرده اند، بايد احتياط کند يعنى علاوه بر مراعات وظيفه خود، عمل را مطابق وظيفه منوب عنه زنده و با شرط

صفحه 184

مذکور، انجام دهد.

مسأله593. نماز استداره اى فقط در مسجدالحرام امکان پذير است که کعبه در وسط آن قرار دارد، و هر چهار طرف قبله است، و نماز در صورتى درست که در تمام دور از امام، عقب تر باشد، و اين در صورتى ممکن مى شود که فاصله او تا کعبه بيش از فاصله امام با کعبه باشد ولى نماز کسانى که روبروى امام قرار دارند، صحيح نيست.

مسأله594. هرگاه اوّل ماه در عربستان نزد مفتيان ثابت شود مادامى که علم قاطع به خلاف نباشد تبعيت صحيح و حج مجزى است، و به خاطر اختلاف افق، علم قطعى به خلاف مشکل است و اگر فردى بتواند احتياط کند مثلاً روز دهم مقدارى از بعد از ظهر را ولو کم در عرفات حضور داشته و يا شب يازدهم پس از طلوع فجر در مشعرالحرام باشد، خوب است ولى اين احتياط براى جمع امکان پذير نيست بلکه مايه مشکلات است.

مسأله595. اگر علم قطعى بر خلاف فتوا حاصل شود مثلاً روز نهم حکم مفتى عربستان روز هشتم واقعى باشد، و نتواند به نحوى احتياط کند، احرام حج او به عمره مفرده تبديل مى شود و از اين طريق از احرام خارج مى گردد و اگر او در همان سال مستطيع شده، و براى سالهاى بعد باقى نماند، حج از او ساقط مگر اين که

صفحه 185

مجدداً مستطيع شود.

مسأله596. کسى که مى خواهد مکه معظمه را ترک کند، مستحب است طواف وداع انجام دهد و کيفييت آن، مانند طواف واجب است، و در اثناى طواف و يا پس از آن اين دعا را بخواند:

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَنَبِيِّکَ وَاَمِينِکَ وَحَبِيبِکَ وَنَجِيِّکَ وَخِيَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ، اَللَّهُمَّ کَما بَلَّغَ رِسالاتِکَ وَجاهَدَ في سَبِيلِکَ وَصَدَعَ بِأَمْرِکَ وَاُوذِي في جَنْبِکَ وَعَبَدَکَ حَتّى أتاهُ الْيَقِينُ، اَللّهُمَّ أقْلِبْني مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً بِأفْضَلِ ما يَرْجِعُ بِهِ أحَدٌ مِنْ وَفْدِکَ مِنَ الْمَغْفِرَةِ وَالْبَرَکَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ وَالْعافِيَةِ».

مسأله 597. فاصله مکه قديم با عرفات، در گذشته مسافت شرعى بوده و لازم بود که مردم مکه و يا افراد مقيم در عرفات تا بازگشت به مکه نماز را شکسته بخوانند ولى اکنون بر اثر توسعه مکه، مسافت کمتر از حد شرعى است، طبعاً افراد مقيم بايد نماز را تمام بخوانند و ميزان در مسافت شرعى، آخرين نقطه شهر در بلاد متعارف است