احکام رهــن (آیت الله سید محمد حسینی شاهرودی)

احکام رهــن

مسأله 2308 :

رهن آنست که بدهکار مقدارى از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد، طلبش را از آن مال بدست آورد.

مسأله 2309 :

در رهن لازم نيست صيغه بخوانند، و همين قدر که بدهکار مال خود را به قصد گرو به طلبکار بدهد و طلبکار هم به همين قصد بگيرد رهن صحيح است.

مسأله 2310 :

گرو دهنده و کسى که مال را گرو مى گيرد، بايد مکلف و عاقل باشند و کسى آنها را مجبور نکرده باشد، و نيز بايد سفيه نباشند يعنى مال خود را در کارهاى بيهوده مصرف نکنند.

مسأله 2311 :

انسان مالى را مى تواند گرو بگذارد که شرعاً بتواند در آن تصرف کند، و اگر مال کس ديگر را گرو بگذارد، در صورتى صحيح است که صاحب مال بگويد به گرو گذاشتن راضى هستم.

مسأله 2312 :

چيزى را که گرو مى گذارند، بايد خريد و فروش آن صحيح باشد، پس اگر شراب و مانند آنرا گرو بگذارند، درست نيست.

مسأله 2313 :

استفاده چيزى را که گرو مى گذارند، مال کسى است که آنرا گرو گذاشته است.

مسأله 2314 :

طلبکار و بدهکار نمى توانند مالى را که گرو گذاشته شده، بدون اجازه يکديگر ملک کسى کنند، مثلاً ببخشند يا بفروشند، ولى اگر يکى از آنان آنرا ببخشد يا بفروشد، بعد ديگرى بگويد راضى هستم اشکال ندارد.

مسأله 2315 :

اگر طلبکار چيزى را که گرو برداشته با اجازه بدهکار بفروشد، پول آن هم مثل خود مال، گرو مى باشد.

مسأله 2316 :

اگر موقعى که بايد بدهى خود را بدهد، طلبکار مطالبه کند و او ندهد، طلبکار مى تواند مالى را که گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد و بايد بقيه را به بدهکار بدهد، ولى اگر به حاکم شرع دسترسى دارد، بايد براى فروش آن از حاکم شرع اجازه بگيرد.

مسأله 2317 :

اگر بدهکار غير از خانه اى که در آن نشسته و چيزهائى که مانند اثاثيه خانه محل احتياج او است، چيز ديگرى نداشته باشد، طلبکار نمى تواند طلب خود را از او مطالبه کند، ولى اگر مالى را که گرو گذاشته خانه و اثاثيه هم باشد، طلبکار مى تواند بفروشد و طلب خود را بردارد.