احکام رهن (آیت الله سید ابوالقاسم موسوی خویی (ره))

احکام رهن

مسأله 2309 :

رهن آنست که بدهکار مقدارى از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال بدست آورد.

مسأله 2310 :

در رهن لازم نيست صيغه بخوانند و همين قدر که بدهکار مال خود را بقصد گرو به طلبکار بدهد و طلبکار به همين قصد بگيرد رهن صحيح است.

مسأله 2311 :

گرو دهنده و کسى که مال را گرو مىگيرد بايد مکلف و عاقل باشند و کسى آنها را مجبور نکرده باشد و نيز بايد گرو دهنده مفلس و سفيه نباشد معناى مفلس و سفيه در مسأله (2262) گذشت.

مسأله 2312 :

انسان مالى را مىتواند گرو بگذارد که شرعا بتواند در آن تصرف کند و اگر مال کس ديگر را با اجازه او گرو بگذارد صحيح است.

مسأله 2313 :

چيزى را که گرو مىگذارند، بايد خريد و فروش آن صحيح باشد، پس اگر شراب و مانند آنرا گرو بگذارند درست نيست.

مسأله 2314 :

استفاده چيزى را که گرو مىگذارند مال کسى است که آنرا گرو گذاشته است.

مسأله 2315 :

گرو گيرنده نمىتواند مالى را که گرو گرفته، بدون اجازه بدهکار ملک کسى کند، مثلا مالک مثلا ببخشد يا بفروشد. ولى اگر آنرا ببخشد يا بفروشد بعد او اجازه نمايد اشکال ندارد.

مسأله 2316 :

اگر طلبکار چيزى را که گرو برداشته با اجازه بدهکار بفروشد، پول آن مثل خود مال، گرو مىباشد. و همچنين است در صورتى که بىاجازه او بفروشد و بعد مالک امضا کند يا آن که خود بدهکار آن چيز را با اجازه طلبکار بفروشد که عوض آن گرو باشد و در صورتى که بىاجازه او باشد آن چيز به گرو بودن خود باقى مىماند.

مسأله 2317 :

اگر موقعى که بايد بدهى خود را بدهد، طلبکار مطالبه کند و او ندهد، طلبکار در صورتى که وکالت در فروش داشته باشد مىتواند مالى را که گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد. و در صورتى که وکالت نداشته باشد لازم است از بدهکار اجازه بگيرد و اگر دسترسى به او ندارد بايد براى فروش آن از از حاکم شرع اجازه بگيرد. و در هر دو صورت اگر زيادى داشته باشد بايد زيادى را به بدهکار بدهد.

مسأله 2318 :

اگر بدهکار غير از خانه اى که در آن نشسته و چيزهائى که مانند اثاثيه محل احتياج او است، چيز ديگرى نداشته باشد، طلبکار نمىتواند طلب خود را از او مطالبه کند ولى اگر مالى را که گرو گذاشته اگر چه خانه و اثاثيه باشد، طلبکار مىتواند بفروشد و طلب خود را بردارد.