4ـ مال حلال مخلوط به حرام
مسأله 1512 :
اگر مال حلال با مال حرام به طورى مخلوط شود که انسان نتواند آن ها را از يکديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن، هيچ کدام معلوم نباشد، بايد خمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس، بقيه مال حلال مى شود.
مسأله 1513 :
اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند ولى صاحب آن را نشناسد، بايد آن مقدار را به نيّت صاحبش صدقه بدهد و احتياط واجب آن است که از حاکم شرع هم اذن بگيرد.
صفحه 351
مسأله 1514 :
اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را نداند ولى صاحبش را بشناسد، بايد يکديگر را راضى نمايند. و چنانچه صاحب مال راضى نشود، در صورتى که انسان بداند چيز معينى مال او است و شک کند که بيشتر از آن هم مال او هست يا نه; بايد چيزى را که يقين دارد مال اوست به او بدهد، و احتياط مستحب آن است مقدار بيشترى را که احتمال مى دهد مال او است، به او بدهد.
مسأله 1515 :
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بيشتر از خمس بوده، بنابر احتياط مستحب بايد مقدارى را که مى داند از خمس بيشتر بوده; از طرف صاحب آن صدقه بدهد.
مسأله 1516 :
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، يا مالى که صاحبش را نمى شناسد به نيّت او صدقه بدهد، بعد از آن که صاحبش پيدا شد، بنابر احتياط مستحب به مقدار مالش به او بدهد. مگر در گمشده که بايد به صاحب آن بپردازد.
مسأله 1517 :
اگر مال حلالى با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداند که صاحب آن از چند نفر معين بيرون نيست ولى نتواند بفهمد کيست، اگر مى تواند همه آنها را با تقسيم راضى سازد وگرنه قرعه بيندازد و به نام هر کس افتاد، مال را به او بدهد.