استحاضه
يکى از خون هايى که از زن خارج مى شود خون استحاضه است و زن را در موقع ديدن خون استحاضه، مستحاضه مى گويند.
مسأله 333 :
خون استحاضه خونى است غير از حيض و نفاس و زخم و دمل. در بيشتر اوقات زرد رنگ و سرد است و بدون فشار و سوزش بيرون مى آيد و غليظ هم نيست ولى ممکن است گاهى سياه يا سرخ و گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش بيرون آيد.
مسأله 334 :
استحاضه سه قسم است:
قليله و
متوسطه و
کثيره. 1.
«استحاضه قليله» آن است که خون در پنبه اى که زن داخل فرج مى نمايد نفوذ نکند يعنى از طرف ديگر ظاهر
صفحه 166
نشود. 2.
«استحاضه متوسطه» آن است که خون در پنبه فرو رود و از طرف ديگر ظاهر شود ولى به دستمالى که معمولا زن ها براى جلوگيرى از خون مى بندند، جارى نشود. 3.
«استحاضه کثيره» آن است که خون، از پنبه به دستمال جارى شود.
احکام استحاضه
مسأله 335 :
در استحاضه قليله بايد زن براى هر نماز يک وضو بگيرد و پنبه را عوض کند يا آب بکشد و ظاهر فرج را هم اگر خون به آن رسيده آب بکشد.
مسأله 336 :
در استحاضه متوسطه بايد زن براى نماز صبح غسل کند و تا صبح ديگر براى نمازهاى خود ـ حتّى نماز صبحـ کارهاى استحاضه قليله را که در مسأله پيش گفته شد انجام دهد. و اگر عمداً يا از روى فراموشى براى نماز صبح غسل نکند بايد براى نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر براى نماز ظهر و عصر غسل نکند بايد پيش از نماز مغرب و عشاء غسل نمايد چه آن که خون بيايد يا قطع شده باشد; و نمازهايى را که بدون غسل خوانده بايد غسل کند و وضو بگيرد و آنها را دوباره بخواند.
مسأله 337 :
در استحاضه کثيره علاوه بر کارهاى استحاضه متوسطه که در مسأله پيش گفته شد، بايد براى هر نماز دستمال را عوض کند، يا آب بکشد و يک غسل براى نماز ظهر و عصر و يکى براى نماز مغرب و عشاء بجا آورد و بين نماز ظهر و عصر فاصله نيندازد و اگر فاصله بيندازد، بايد براى نماز عصر دوباره غسل کند و نيز اگر بين نماز مغرب و عشاء فاصله بيندازد، بايد براى نماز عشاء دوباره غسل نمايد.
مسأله 338 :
اگر خون استحاضه پيش از وقت نماز هم بيايد اگرچه زن براى آن خون، وضو و غسل را انجام داده باشد بنابر احتياط واجب، بايد در موقع نماز، وضو و غسل را بجا آورد.
مسأله 339 :
مستحاضه متوسطه و کثيره که بايد وضو بگيرد و غسل کند هر کدام را اول بجا آورد صحيح است، جز مستحاضه کثيره احتياط واجب آن است که قبلا وضو بگيرد.
صفحه 167
مسأله 340 :
اگر استحاضه قليله زن بعد از نماز صبح متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود بايد براى نماز مغرب و عشاء غسل نمايد.
مسأله 341 :
اگر استحاضه قليله يا متوسطه زن بعد از نماز صبح کثيره شود بايد براى نماز ظهر و عصر، يک غسل و براى نماز مغرب و عشاء غسل ديگرى بجا آورد و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثيره شود، بايد براى نماز مغرب و عشاء غسل نمايد.
مسأله 342 :
مستحاضه کثيره يا متوسطه اگر پيش از داخل شدن وقت نماز براى نماز غسل کند، غسل او باطل است و اگر نزديک اذان صبح، براى نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند احتياط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.
مسأله 343 :
زن مستحاضه براى هر نمازى چه واجب باشد و چه مستحب، بايد وضو بگيرد و نيز اگر بخواهد نمازى را که خوانده احتياطاً دوباره بخواند، يا بخواهد نمازى را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند، بايد تمام کارهايى را که براى استحاضه گفته شده انجام دهد; ولى براى خواندن نماز احتياط و سجده فراموش شده و تشهد فراموش شده و سجده سهو، اگر آنها را بعد از نماز فوراً بجا آورد لازم نيست کارهاى استحاضه را انجام دهد.
مسأله 344 :
زن مستحاضه بعد از آنکه خونش قطع شد، فقط براى نماز اولى که مى خواند، بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد و براى نمازهاى بعد لازم نيست.
مسأله 345 :
اگر زن نداند استحاضه او از کدام يک از اقسام سه گانه است، موقعى که مى خواهد نمار بخواند، بنابر احتياط واجب مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و کمى صبر کند وبيرون آورد و بعد از آنکه فهميد استحاضه او کدام يک از آن سه قسم است، کارهايى را که براى آن قسم بيان گرديد انجام دهد.
مسأله 346 :
زن مستحاضه اگر پيش از آن که خود را وارسى کند، مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظيفه خود عمل کرده مثلا استحاضه اش قليله بوده و به وظيفه استحاضه قليله عمل نموده، نماز او صحيح است و اگر قصد قربت نداشته يا عمل او مطابق وظيفه اش نباشد مثل آن که استحاضه او متوسطه بوده و به وظيفه قليله رفتار کرده، نماز او باطل است.
صفحه 168
مسأله 347 :
زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نمايد، بايد به آنچه مسلّماً وظيفه اوست عمل کند، مثلا اگر نمى داند استحاضه او قليله است يا متوسطه، بايد کارهاى استحاضه قليله را انجام دهد و اگر نمى داند متوسطه است يا کثيره، بايد کارهاى استحاضه متوسطه را انجام دهد ولى اگر بداند سابقاً کدام يک از آن سه قسم بوده، بايد به وظيفه همان قسم رفتار کند.
مسأله 348 :
اگر خون استحاضه در باطن باشد و بيرون نيايد، وضو و غسل باطل نمى شود و اگر بيرون بيايد هرچند کم باشد وضو و غسل را به تفصيلى که گذشت باطل مى کند.
مسأله 349 :
زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى نمايد و خون نبيند اگرچه بداند دوباره خون مى آيد، با وضويى که دارد مى تواند نماز بخواند.
مسأله 350 :
زن مستحاضه اگر بداند از وقتى که مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و اطمينان دارد که بيرون نخواهد آمد مى تواند خواندن نماز را به تأخير بيندازد.
مسأله 351 :
اگر مستحاضه بداند که پيش از گذشتن وقت نماز به کلى پاک مى شود، يا به اندازه خواندن نماز خون بند مى آيد، بنابر احتياط واجب، بايد صبر کند و نماز را در وقتى که پاک است بخواند.
مسأله 352 :
مستحاضه کثيره و متوسطه وقتى به کلى از خون پاک شد بايد غسل کند، ولى اگر بداند از وقتى که براى نماز پيش، مشغول غسل شده ديگر خون نيامده و موقع غسل و وضو، خون نيز از باطن قطع شده بود، لازم نيست دوباره غسل کند.
مسأله 353 :
مستحاضه قليله بعد از وضو، و مستحاضه کثيره و متوسطه بعد از غسل و وضو، بايد فوراً مشغول نماز شود ولى گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهاى قبل از نماز اشکال ندارد، و در نماز هم مى تواند کارهاى مستحب مثل قنوت و غير آن را بجا آورد.
مسأله 354 :
زن مستحاضه اگر بين غسل و نماز فاصله بيندازد و خون بيرون آيد ـ هرچند فضاى فرجـ بايد دوباره غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود.
مسأله 355 :
اگر خون استحاضه زن، جريان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه براى او
صفحه 169
ضرر ندارد، بايد پيش از غسل و بعد از آن به وسيله پنبه از بيرون آمدن خون جلوگيرى کند، ولى اگر هميشه جريان ندارد، فقط بايد بعد از وضو و غسل از بيرون آمدن خون جلوگيرى کند و چنانچه کوتاهى کند و خون بيرون آيد، بايد دوباره غسل کند و وضو هم بگيرد و اگر نماز هم خوانده بايد دوباره بخواند.
مسأله 356 :
اگر در موقع غسل، خون قطع نشود، غسل صحيح است ولى اگر در بين غسل، استحاضه متوسطه، کثيره شود، بنابر احتياط واجب چنانچه مشغول غسل ترتيبى بوده همان را از سر بگيرد و اگر مشغول غسل ارتماسى بوده بهتر آن است که همان را دوباره انجام دهد.
مسأله 357 :
احتياط مستحب آن است که زن مستحاضه در تمام روزى که روزه است به مقدارى که مى تواند، از بيرون آمدن خون جلوگيرى کند.
مسأله 358 :
زن مستحاضه بايد روزه ماه رمضان را بگيرد و در صورتى روزه او درست است که غسل نماز مغرب و عشاى شبى که مى خواهد فرداى آن روز روزه بگيرد، بجا آورد و همچنين غسل، روزى که روزه است.
مسأله 359 :
اگر بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند روزه او صحيح است.
مسأله 360 :
اگر استحاضه کثيره، قليله شود، بايد براى نماز اول عمل کثيره و براى نمازهاى بعد عمل قليله را انجام دهد و نيز اگر استحاضه متوسطه، قليله شود بايد براى نماز اول، عمل متوسطه و براى نمازهاى بعد عمل قليله را بجا آورد. اگر استحاضه کثيره زن، متوسطه شود، بايد براى نماز اول عمل کثيره و براى نمازهاى بعد عمل متوسطه را بجا آورد. مثلا اگر پيش از نماز ظهر، استحاضه کثيره، متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر غسل کند و براى نماز عصر و مغرب و عشاء فقط وضو بگيرد.
مسأله 361 :
اگر استحاضه قليله زن، پيش از نماز يا بين نماز، متوسطه يا کثيره شود بايد کارهاى متوسطه يا کثيره را که گفته شد انجام دهد. و اگر استحاضه متوسطه، کثيره شود بايد کارهاى استحاضه کثيره را انجام دهد و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسل کرده باشد
صفحه 170
فايده ندارد و بايد دوباره براى کثيره غسل کند.
مسأله 362 :
اگر در بين نماز، استحاضه متوسطه زن، کثيره شود، بايد نماز را بشکند و براى استحاضه کثيره غسل کند و وضو بگيرد و کارهاى ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند. و اگر براى هيچ کدام از غسل و وضو وقت ندارد بايد دو تيمّم کند; يکى بدل از غسل و ديگرى بدل از وضو و اگر براى يکى از آنها وقت ندارد بايد عوض آن تيمّم کند و ديگرى را بجا آورد ولى اگر براى تيمّم هم وقت ندارد نمى تواند نماز را بشکند و بايد نماز را تمام کند و بنابر احتياط واجب قضا نمايد و همچنين است اگر در بين نماز، استحاضه قليله او، متوسطه يا کثيره شود.
مسأله 363 :
اگر در بين نماز خون بند بيايد و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده يا نه، چنانچه بعد از نماز بفهمد قطع شده بوده، بنابر احتياط بايد وضو و غسل و نماز را دوباره بجا آورد.
مسأله 364 :
اگر مستحاضه يکى از کارهايى را که بر او واجب مى باشد حتى عوض کردن پنبه را ترک کند نمازش باطل است.
مسأله 365 :
مستحاضه قليله اگر بخواهد غير از نماز کارى انجام دهد، که شرط آن وضو داشتن است، مثلا بخواهد دست به خط قرآن بزند بايد وضو بگيرد و وضويى که براى نماز گرفته کافى نيست.
مسأله 366 :
رفتن در مسجد مکه و مدينه و توقف در ساير مساجد و خواندن سوره اى که سجده واجب دارد براى زن مستحاضه اشکال ندارد ولى نزديکى شوهر با او بنابر احتياط واجب در صورتى حلال مى شود که غسل کند; اگرچه کارهاى ديگرى را که براى نماز واجب است، مثل وضو و عوض کردن پنبه و دستمال انجام نداده باشد.
مسأله 367 :
نماز آيات بر مستحاضه واجب است. و بايد براى نماز آيات هم کارهايى را که براى نماز يوميّه گفته شد، انجام دهد.
مسأله 368 :
هرگاه در وقت نماز يوميه، نماز آيات بر مستحاضه واجب شود اگرچه
صفحه 171
بخواهد هر دو را پشت سر هم بجا آورد، بايد براى نماز آيات هم تمام کارهايى را که براى نماز يوميه او واجب است انجام دهد.
مسأله 369 :
زن مستحاضه نبايد نماز قضا بخواند مگر اين که وقت تنگ شود، در اين صورت بايد براى هر نماز، کارهايى را که براى نماز ادا بر او واجب است بجا آورد.
مسأله 370 :
اگر زن بداند خونى که از او خارج مى شود خون زخم نيست و شرعاً حکم حيض و نفاس را ندارد بنابر احتياط واجب، بايد به دستور استحاضه عمل کند بلکه اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است يا خون هاى ديگر، چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد، بنابر احتياط واجب بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد.