استحاضه
يکى از خونهايى که از زن خارج مى شود خون استحاضه است و زن را در موقع ديدن خون استحاضه، مستحاضه مى گويند.
مسأله 393 :
خون استحاضه در بيشتر اوقات زرد رنگ و سرد است و بدون فشار و سوزش بيرون مى آيد و غليظ هم نيست ولى ممکن است گاهى سياه و سرخ و گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش بيرون آيد.
[72]
مسأله 394 :
استحاضه سه نوع است
1 ـ قليله: اگر خون از پنبه اى که زن داخل فرج مى گذارد عبور نکند و از طرف ديگر ظاهر نشود.
2 ـ متوسطه: اگر خون در پنبه فرو رود و از طرف ديگر ظاهر شود ولى به دستمالى که معمولاً زنها براى جلوگيرى از خون مى بندند، نرسد.
3 ـ کثيره: اگر خون از پنبه به دستمال برسد.
احکام استحاضه
مسأله 395 :
در استحاضه قليله بايد زن براى هر نماز يک وضو بگيرد و ظاهر فرج را هم اگر خون به آن رسيده آب بکشد و بنابر احتياط واجب پنبه را عوض کند يا آب بکشد.
مسأله 396 :
اگر پيش از نماز يا در بين نماز خون استحاضه متوسطه ببيند بايد براى آن نماز غسل کند ولى در استحاضه متوسطه اگر قبل از نماز صبح غسل نمايد تا صبح روز ديگر براى هر نماز کارهاى استحاضه قليله که در مسأله قبل گفته شد انجام دهد ولى اگر عمداً يا از روى فراموشى غسل نکند بايد براى نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر براى آن هم غسل نکرد بايد قبل از نماز مغرب و عشاء غسل نمايد.
مسأله 397 :
در استحاضه کثيره علاوه بر کارهاى استحاضه متوسطه که در مسأله پيش گفته شد، بايد براى هر نماز دستمال را عوض کند، يا آب بکشد و يک غسل براى نماز ظهر و عصر و يکى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد، و بين نماز ظهر و عصر فاصله نيندازد، و اگر فاصله بيندازد بايد براى نماز عصر دوباره غسل کند. و نيز اگر بين نماز مغرب و عشا فاصله بيندازد بايد براى نماز عشا دوباره غسل کند.
مسأله 398 :
اگر خون استحاضه، پيش از وقت نماز هم بيايد اگرچه زن براى آن خون، وضو و غسل را انجام داده باشد بنابر احتياط واجب بايد در موقع نماز وضو و غسل را بجا آورد.
مسأله 399 :
مستحاضه متوسطه که بايد وضو بگيرد و غسل کند هرکدام را اول بجا آورد صحيح است، ولى بهتر آن است که اول وضو بگيرد.
مسأله 400 :
اگر استحاضه قليله زن، بعد از نماز صبح، متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل کند، و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود بايد براى
[73]
نماز مغرب و عشا غسل نمايد.
مسأله 401 :
اگر استحاضه قليله يا متوسطه زن بعد از نماز صبح کثيره شود بايد براى نماز ظهر و عصر يک غسل، و براى نماز مغرب و عشا غسل ديگرى بجا آورد و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثيره شود، بايد براى نماز مغرب و عشا غسل نمايد.
مسأله 402 :
مستحاضه کثيره يا متوسطه اگر پيش از داخل شدن وقت نماز براى نماز غسل کند، غسل او باطل است بلکه اگر نزديک اذان صبح براى نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند احتياط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.
مسأله 403 :
زن مستحاضه براى هر نمازى چه واجب باشد و چه مستحب، بايد وضو بگيرد و نيز اگر بخواهد نمازى را که خوانده احتياطاً دوباره بخواند يا بخواهد نمازى را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند بايد تمام کارهايى را که براى استحاضه گفته شد انجام دهد، ولى براى خواندن نماز احتياط و سجده فراموش شده و تشهد فراموش شده و سجده سهو، اگر آنها را بعد از نماز فوراً بجا آورد لازم نيست کارهاى استحاضه را انجام دهد.
مسأله 404 :
زن مستحاضه بعد از آنکه خونش قطع شد، فقط براى نماز اولى که مى خواند بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد و براى نمازهاى بعد لازم نيست.
مسأله 405 :
اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است، موقعى که مى خواهد نماز بخواند بايد مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و کمى صبر کند و بيرون آورد و بعد از آن که فهميد استحاضه او کدام يک از آن سه نوع است، کارهايى را که براى آن نوع دستور داده شده انجام دهد، ولى اگر بداند تا وقتى که نماز بخواند استحاضه او تغيير نمى کند پيش از داخل شدن وقت هم مى تواند خود را وارسى نمايد.
مسأله 406 :
زن مستحاضه اگر پيش از آن که خود را وارسى کند مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظيفه خود عمل کرده مثلاً استحاضه اش قليله بوده و به وظيفه استحاضه قليله عمل نموده، نماز او صحيح است و اگر قصد قربت نداشته يا عمل او مطابق وظيفه اش نبوده مثل آن که استحاضه او متوسطه بوده و به وظيفه قليله رفتار کرده، نماز او باطل است.
مسأله 407 :
زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نمايد بايد به آنچه مسلّماً وظيفه اوست عمل کند مثلاً اگر نمى داند استحاضه او قليله است يا متوسطه، بايد
[74]
کارهاى استحاضه قليله را انجام دهد، ولى اگر بداند سابقاً کدام يک از آن سه نوع بوده بايد به وظيفه همان نوع رفتار نمايد.
مسأله 408 :
اگر خون استحاضه در باطن باشد و بيرون نيايد، وضو و غسل باطل نمى شود و اگر بيرون بيايد هرچند کم باشد، وضو و غسل را به تفصيلى که گذشت باطل مى کند.
مسأله 409 :
زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى کند و خون نبيند اگرچه بداند دوباره خون مى آيد، با وضويى که دارد مى تواند نماز بخواند.
مسأله 410 :
زن مستحاضه اگر بداند از وقتى که مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و تا بعد از نماز هم در داخل فرج نيست و بيرون نمى آيد مى تواند خواندن نماز را تأخير بيندازد.
مسأله 411 :
زن مستحاضه اگر بداند که پيش از گذشتن وقت نماز بکلّى پاک مى شود، يا به اندازه خواندن نماز، خون بند مى آيد، بايد صبر کند و نماز را در وقتى که پاک است بخواند.
مسأله 412 :
اگر بعد از وضو و غسل، خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نماز را تأخير بيندازد، به مقدارى که وضو و غسل و نماز را بجا آورد، بکلّى پاک مى شود، بايد نماز را تأخير بيندازد و موقعى که بکلى پاک شد، دوباره وضو و غسل را بجا آورد و نماز را بخواند. و اگر وقت نماز تنگ شد لازم نيست وضو و غسل را دوباره بجا آورد، بلکه با وضو و غسلى که دارد مى تواند نماز بخواند.
مسأله 413 :
مستحاضه کثيره و متوسطه وقتى بکلّى از خون پاک شد بايد غسل کند، ولى اگر بداند از وقتى که براى نماز پيش، مشغول غسل شده ديگر خون نيامده لازم نيست دوباره غسل نمايد.
مسأله 414 :
مستحاضه قليله بعد از وضو، و مستحاضه کثيره و متوسطه بعد از غسل و وضو، بايد فوراً مشغول نماز شود، ولى گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهاى قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم مى تواند کارهاى مستحب مثل قنوت، و غير آن را بجا آورد.
مسأله 415 :
زن مستحاضه اگر بين غسل و نماز فاصله بيندازد بايد دوباره غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود، ولى اگر خون در داخل فضاى فرج نيايد غسل لازم نيست.
[75]
مسأله 416 :
اگر خون استحاضه زن جريان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه براى او ضرر نداشته باشد بايد پيش از غسل و بعد از آن به وسيله پنبه از بيرون آمدن خون جلوگيرى کند ولى اگر هميشه جريان ندارد فقط بايد بعد از وضو و غسل از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد، و چنانچه کوتاهى کند و خون بيرون آيد، بنابر احتياط واجب بايد دوباره غسل کند و وضو هم بگيرد و اگر نماز هم خوانده بايد دوباره بخواند.
مسأله 417 :
اگر در موقع غسل، خون قطع نشود غسل صحيح است. ولى اگر در بين غسل، استحاضه متوسطه کثيره شود، واجب است غسل را از سر بگيرد.
مسأله 418 :
احتياط واجب آن است که زن مستحاضه در تمام روزى که روزه است به مقدارى که مى تواند از بيرون آمدن خون جلوگيرى کند.
مسأله 419 :
روزه زن مستحاضه اى که غسل بر او واجب مى باشد در صورتى صحيح است که در روز غسلهايى را که براى نمازهاى روزش واجب است انجام دهد، و نيز بنابر احتياط واجب بايد غسل نماز مغرب و عشاى شبى که مى خواهد فرداى آن را روزه بگيرد بجا آورد، ولى اگر براى نماز مغرب و عشا غسل نکند و براى خواندن نماز شب، پيش از اذان صبح غسل نمايد و در روز هم غسلهايى را که براى نمازهاى روزش واجب است بجا آورد، روزه او صحيح است.
مسأله 420 :
اگر بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند روزه او صحيح است.
مسأله 421 :
اگر استحاضه قليله زن پيش از نماز، متوسطه يا کثيره شود بايد کارهاى متوسطه يا کثيره را که گفته شد انجام دهد. و اگر استحاضه متوسطه، کثيره شود بايد کارهاى استحاضه کثيره را انجام دهد و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسل کرده باشد فايده ندارد و بايد دوباره براى کثيره غسل کند.
مسأله 422 :
اگر در بين نماز، استحاضه متوسّطه زن کثيره شود، بايد نماز را بشکند و براى استحاضه کثيره غسل کند و کارهاى ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند و اگر براى غسل وقت ندارد بايد تيمم کند; و وضو هم بگيرد و اگر براى وضو هم وقت ندارد يک تيمم ديگر بکند و اگر براى تيمم هم وقت ندارد نمى تواند نماز را بشکند و بايد نماز را تمام کند و بنابر احتياط واجب قضا نمايد، و همچنين است اگر در بين نماز، استحاضه قليله او متوسطه يا کثيره شود ولى اگر استحاضه متوسطه بود
[76]
بايد علاوه بر غسل، وضو هم بگيرد.
مسأله 423 :
اگر در بين نماز، خون بند بيايد و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده بوده، بنابر احتياط واجب بايد وضو و غسل و نماز را دوباره بجا آورد.
مسأله 424 :
اگر استحاضه کثيره زن متوسطه شود، بايد براى نماز اول عمل کثيره و براى نمازهاى بعد عمل متوسطه را بجا آورد. مثلاً اگر پيش از نماز ظهر استحاضه کثيره، متوسطه شود بايد براى نماز ظهر غسل کند و براى نماز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگيرد. ولى اگر براى نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد بايد براى نماز عصر غسل نمايد. و اگر براى نماز عصر هم غسل نکند بايد براى نماز مغرب غسل کند و اگر براى آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نماز عشاء وقت داشته باشد بايد براى عشاء غسل نمايد.
مسأله 425 :
اگر پيش از هر نماز خون مستحاضه کثيره قطع شود و دوباره بيايد براى هر نماز بايد يک غسل بجا آورد.
مسأله 426 :
اگر استحاضه کثيره، قليله شود بايد براى نماز اول عمل کثيره و براى نمازهاى بعد عمل قليله را انجام دهد، و نيز اگر استحاضه متوسطه، قليله شود بايد براى نماز اوّل، عمل متوسطه و براى نمازهاى بعد عمل قليله را بجا آورد.
مسأله 427 :
اگر مستحاضه يکى از کارهايى را که بر او واجب مى باشد حتى عوض کردن پنبه را ترک کند، نمازش باطل است.
مسأله 428 :
مستحاضه قليله اگر بخواهد غير از نماز کارى انجام دهد که شرط آن وضو داشتن است مثلاً بخواهد جايى از بدن خود را به خط قرآن برساند بنابر احتياط واجب بايد وضو بگيرد زيرا وضويى که براى نماز گرفته کافى نيست.
مسأله 429 :
رفتن به مسجد الحرام و مسجد النبى و توقف در ساير مساجد و خواندن سوره اى که سجده واجب دارد و نزديکى با شوهر، براى زن مستحاضه اشکال ندارد، هرچند احتياط مستحب در اين است که براى اين کارها غسلهاى واجب خود را انجام داده باشد.
مسأله 430 :
اگر زن در استحاضه کثيره يا متوسطه بخواهد پيش از وقت نماز جايى از بدن خود را به خط قرآن برساند بايد غسل کند و وضو هم بگيرد.
مسأله 431 :
نماز آيات بر مستحاضه واجب است و بايد براى نماز آيات هم کارهايى را که براى نماز يوميه گفته شد انجام دهد.
[77]
مسأله 432 :
هرگاه در وقت نماز يوميه نماز آيات بر مستحاضه واجب شود اگر بخواهد هردو را پشت سر هم بجا آورد، بايد براى نماز آيات هم تمام کارهايى را که براى نماز يوميه او واجب است انجام دهد و نمى تواند هردو را با يک غسل و وضو بجا آورد.
مسأله 433 :
اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند بايد براى هر نماز کارهايى را که براى نماز ادا بر او واجب است بجا آورد.
مسأله 434 :
اگر زن بداند خونى که از او خارج مى شود خون زخم نيست و شرعاً حکم حيض و نفاس را ندارد بايد به دستور استحاضه عمل کند، حتى اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است يا خونهاى ديگر چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد بنابر احتياط واجب بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد.