اگر نهى از منكر در امور بسيار مهم مانند حفظ نفس محترمه، متوقف بر كتك زدنى كه منجر به زخمى شدن مهاجم و احيانا قتل او باشد، و فرصت کسب اجازه از حاکم شرع یا اطلاع رسانی به نهاد های مربوطه در نظام اسلامی نباشد، در این مورد وظیفه چیست؟

پاسخ

• خویی، تبریزی، مکارم و صافی: دفاع واجب است و نیازی به اجازه حاکم شرع نیست.[1]
• فاضل و نوری: جلوگیری به هر صورتی واجب است و نیازی به اذن مجتهد نیست اما باید مراعات شود که در صورت امکان از راه دیگری وارد شود که منجر به قتل نشود و اگر از حدّ لازم تجاوز کند معصیت کار است و احکام تعدّی بر او جاری خواهد شد.[2]
• امام: اگر از راه دیگری ممکن نباشد، جلوگیری واجب است هر چند منجر به قتل شخص شود و نیازی به اذن امام (ع) یا مجتهد نیست.[3]
• خامنه ای: دخالت فوری و مستقیم واجب است مگر اینکه دفاع از نفس محترمه متوقف بر قتل مهاجم باشد که صورتهای متعدّدی دارد که احکام آنها هم ممکن است متفاوت باشد.[4]

منابع:

1. خویی، تبریزی: صراط النجاة، ج 1، س 1576؛ مکارم: استفتائات، ج 2، س 1389؛ صافی: جامع الاحکام، ج 2، س 1487.
2. فاضل: رساله، م 2114؛نوری: رساله، م 2812.
3. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، القول فی مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالثة، م 12.
4. خامنه ای: اجوبة الاستفتائات، س 1056.