شرايط سفر شرعى
پيمودن هشت فرسخ راه
سوال 2 :
کسى که گمان قوى دارد که مسافت لازم براى شکسته شدن نماز را
(335)
طى مى‌کند، ولى يقين به آن ندارد، نمازش را بعد از گذشتن از حدّ ترخّص، کامل بخواند يا شکسته؟
جواب :
اگر گمانش به سر حدّ اطمينان نرسيده است، بايد نمازش را تمام بخواند و حکم مسافر را ندارد.
سفرش سفر معصيت نباشد
سوال 3 :
چنانچه شخصى علم اجمالى يا تفصيلى دارد که سفر به اروپا ملازم است با ارتکاب برخى از گناهان، آيا قصد چنين سفرى موجب صدق سفر معصيت و تحقّق احکام سفر معصيت (از جمله اتمام نماز و گرفتن روزه) مى‌شود يا خير؟
جواب :
اگر سفر او ضرورى باشد و قصد او از سفر، انجام همان کار ضرورى باشد، مى‌تواند به سفر برود؛ ولى بايد تلاش کند که دچار معصيت نشود و نمازش نيز قصر است و اگر ضرورى نباشد، نبايد به اين سفر برود و چنانچه رفت، اگر قصد اصلى او از اين سفر، عمل مباحى باشد، ولو به تبع آن دچار معصيت شود، نماز او قصر است، وگرنه بايد نمازش را تمام بخواند.
سوال 4 :
شخصى مى‌خواهد سفر کند و از اين سفر خود دو هدف دارد: يکى زيارت پدر و مادر خود و ديگرى فرار از دادن بدهى خود به طلبکار. اين شخص، نمازش در سفر قصر است يا تمام؟
جواب :
اگر محرّک و هدف اصلى او از سفر کردن، قصد اطاعت باشد و قصد معصيت، تبعى باشد، نمازش قصر است و اگر به عکس اين باشد، نمازش تمام است و اگر هر دو با هم محرّک و تأثير گذار باشند نيز بايد نمازش را کامل بخواند.
سوال 5 :
کسى که براى انجام معصيتى به سفر مى‌رود و ،خداى ناکرده، مرتکب معصيت مى‌شود، در راه بازگشت به وطن، آيا باز هم سفرش سفر معصيت محسوب مى‌شود و نمازش تمام است؟
(336)
جواب :
اگر توبه کند، بايد نمازش را شکسته بخواند و اگر توبه نکند، بعيد نيست که وظيفه‌اش تمام خواندن باشد، اگر چه احتياط، در جمع خواندن است.
سوال 6 :
حکم نماز و روزه کسانى که براى خريد و فروش کالاى قاچاق سفر مى‌کنند، چيست؟
جواب :
اين که چنين مسافرى نمازش تمام باشد، محلّ تأمّل و اشکال است.
سوال 7 :
آيا مى‌توان در سفر معصيت که نماز در آن تمام است، روزه قضا يا روزه نذرى و يا روزه مستحبّى گرفت يا نمى‌توان؟
جواب :
صحيح است و اشکالى ندارد.
شغل او سفر کردن نباشد
سوال 8 :
آيا مى‌شود کسى در شش ماه از هر سال، سفر را شغل خود قرار دهد و شش ماه، ساکن در محل باشد؟ و اگر مى‌شود، پس از شش ماه سکونت در محلّ خود، در سفر اول حکمش چيست؟
جواب :
مفروض سوال، امکان‌پذير است و در سفر اول، بايد نماز را قصر بخواند.