ارث زن و شوهر (آیت الله سید علی سیستانی)

( ارث زن و شوهر ).

مسأله 2778 :

اگـر زنـى بـميرد و اولاد نداشته باشد , نصف همه مال را شوهر او و بقيه را ورثه ديگر مى برند , و اگر از آن شوهر يا از شوهر ديگر اولاد داشته باشد , چهار يک همه مال را شوهر و بقيه را ورثه ديگر مى برند.

مسأله 2779 :

اگر مردى بميرد و اولاد نداشته باشد , چهار يک مال او را زن و بقيه را ورثه ديگر مى برند , و اگر از آن زن يا از زن ديگر اولاد داشته باشد , هشت يک مال را زن و بقيه را ورثه ديگر مى برند.

و زن از زمـين خانه و باغ و زراعت و زمينهاى ديگر ارث نمى برد , نه از خود زمين و نه از قيمت آن و نيز از خود هوايى خانه مانند بنا و درخت ارث نمى برد , ولى از قيمت آنها ارث مى برد , و هم چنين است درخت و زراعت و ساختمانى که در زمين باغ و زراعت و زمينهاى ديگر است .

مسأله 2780 :

اگر زن بخواهد در چيزهايى که از آنها ارث نمى برد , مانند زمين خانه مسکونى , تصرف کند , بايد از ورثـه ديـگر اجازه بگيرد , و جايز نيست که ورثه تا سهم زن را نداده اند , بايد از ورثه ديگر اجازه بگيرد , و جـايـز نـيـسـت که ورثه تا سهم زن را نداده اند , در چيزهايى که زن از قيمت آنها ارث مى برد , مانند بنا و درخت بدون اجازه او تصرف کنند.

مسأله 2781 :

اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قيمت نمايند بايد همان طور که نزد مقومين معمول است آنـها را بدون در نظر گرفتن خصوصيت زمينى که در آن هستند حساب کنند چقدر ارزش دارند , نه اين کـه آنـهـا را کنده شده از زمين فرض نمايند , و قيمت گذارند , يا اين که قيمت آنها را در حالى که بدون اجاره در همين زمين باقى بمانند تا از بين بروند حساب کنند.

مسأله 2782 :

مـجـراى آب قنات و مانند آن حکم زمين را دارد و آجر و چيزهايى که در آن به کار رفته , در حکم ساختمان است .

مسأله 2783 :

اگـر مـيـت بيش از يک زن داشته باشد , چنانچه اولاد نداشته باشد , چهار يک مال , و اگر اولاد داشـته باشد , هشت يک مال به شرحى که گفته شد , به طور مساوى بين زنهاى او قسمت مى شود , اگر چه شوهر با همه يا بعض آنان نزديکى نکرده باشد , ولى اگر در مرضى که در آن مرض از دنيا رفته , زنى را عقد کرده و با او نزديکى نکرده است , آن زن از او ارث نمى برد , و حق مهر هم ندارد.

مسأله 2784 :

اگـر زن در حـال مـرض شوهر کند و به همان مرض بميرد شوهرش اگر چه با او نزديکى نکرده باشد , از او ارث مى برد.

مسأله 2785 :

اگـر زن را به ترتيبى که در احکام طلاق گفته شد , طلاق رجعى بدهند , و در بين عده بميرد , شوهر از او ارث مى برد , و نيز اگر شوهر در بين آن عده بميرد زن از او ارث مى برد.

ولى اگر بعد از گذشتن عده يا در عده طلاق باين , يکى از آنان بميرد , ديگرى از او ارث نمى برد.

مسأله 2786 :

اگر شوهر در حال مرض عيالش را طلاق دهد و پيش از گذشتن دوازده ماه هلالى بميرد , زن با سـه شـرط از او ارث مى برد : اول آن که در اين مدت شوهر ديگر نکرده باشد , و در صورتى که شوهر کرده باشد , ارث نمى برد , هر چند احتياط اين است که صلح نمايند.

دوم آن کـه طـلاق بـه در خـواست و رضاى زن انجام نگرفته باشد , و گرنه ارث نمى برد , خواه چيزى به شوهر داده باشد که او را طلاق دهد يا نه .

سوم شوهر در مرضى که در آن مرض زن را طلاق داده , به واسطه آن مرض يا به جهت ديگرى بميرد , پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت ديگرى از دنيا برود زن از او ارث نمى برد.

مسأله 2787 :

لـباسى که مرد براى پوشيدن زن خود گرفته اگر چه زن آن را پوشيده باشد , بعد از مردن شوهر جزء مال شوهر است .