ارث دستـــه دوم
مسأله 2748 :
دسته دوم از کسانى که به واسطه خويشى ارث مى برند جد يعنى پدر بزرگ و جده يعنى مادر بزرگ و برادر و خواهر ميت است و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث مى برند و داشتن جد مانع از ارث اولاد برادر و خواهر نمى شود.
مسأله 2749 :
اگر وارث ميت فقط يک برادر يا يک خواهر باشد، همه مال به او مى رسد و اگر چند برادر پدر و مادرى، يا چند خواهر پدر و مادرى باشد، مال بطور مساوى بين آنان قسمت مى شود و اگر برادر و خواهر پدر و مادرى با هم باشند، هر برادرى دو برابر خواهر مى برد، مثلاً اگر دو برادر و يک خواهر پدر و مادرى دارد، مال را پنج قسمت مى کنند، هر يک از برادرها دو قسمت و خواهر يک قسمت آنرا مى برد.
مسأله 2750 :
اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادرى دارد، برادر و خواهر پدرى که از مادر با ميت جدا است ارث نمى برد. و اگر برادر و خواهر پدر و مادرى ندارد، چنانچه فقط يک خواهر يا يک برادر پدرى داشته باشد، همه مال به او مى رسد و اگر چند برادر يا چند خواهر پدرى داشته باشد، مال بطور مساوى بين آنان قسمت مى شود و اگر هم برادر و هم خواهر پدرى داشته باشد، هر برادرى دو برابر خواهر مى برد.
مسأله 2751 :
اگر وارث ميت فقط يک خواهر يا يک برادر مادرى باشد که از پدر با ميت جدا است، همه مال به او مى رسد. و اگر چند برادر مادرى يا چند خواهر مادرى يا چند برادر و خواهر مادرى باشد، مال بطور مساوى بين آنان قسمت مى شود.
مسأله 2752 :
اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادرى، و برادر و خواهر پدرى و يک برادر يا يک خواهر مادرى داشته باشد، برادر و خواهر پدرى ارث نمى برند و مال را شش قسمت مى کنند يک قسمت آن را به برادر يا خواهر مادرى و بقيه را به برادر و خواهر پدر و مادرى مى دهند، و هر برادرى دوبرابر خواهر مى برد.
مسأله 2753 :
اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادرى، و برادر و خواهر پدرى و برادر و خواهر مادرى داشته باشد، برادر و خواهر پدرى ارث نمى برد و مال را سه قسمت مى کنند، يک قسمت آن را برادر و خواهر مادرى بطور مساوى بين خودشان قسمت مى کنند، و بقيه را به برادر و خواهر پدر و مادرى مى دهند، و هر برادرى دو برابر خواهر مى برد.
مسأله 2754 :
اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر پدرى و يک برادر مادرى يا يک خواهر مادرى باشد، مال را شش قسمت مى کنند، يک قسمت آنرا برادر يا خواهر مادرى مى برد و بقيه را به برادر و خواهر پدرى مى دهند، و هر برادرى دوبرابر خواهر مى برد.
مسأله 2755 :
اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر پدرى و چند برادر و خواهر مادرى باشد، مال را سه قسمت مى کنند، يک قسمت آنرا برادر و خواهر مادرى بطور مساوى بين خودشان قسمت مى کنند، و بقيه را به برادر و خواهر پدرى مى دهند و هر برادرى دوبرابر خواهر مى برد.
مسأله 2756 :
اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصيلى که در مسأله (2779) گفته مى شود مى برد و خواهر و برادر بطورى که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را مى برند. و نيز اگر زنى بميرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را مى برد و خواهر و برادر بطورى که در مسائل پيش گفته شد ارث خود را مى برند، ولى براى آنکه زن يا شوهر ارث مى برد از سهم برادر و خواهر مادرى چيزى کم نمى شود و از سهم برادر خواهر پدر و مادرى يا پدرى کم مى شود، مثلاً اگر وارث ميت شوهر و برادر و خواهر مادرى و برادر و خواهر پدر و مادرى او باشد نصف مال به شوهر مى رسد و يک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادرى مى دهند، و آنچه مى ماند مال برادر و خواهر پدر و مادرى است، پس اگر همه مال او شش تومان باشد سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادرى و يک تومان به برادر و خواهر پدر و مادرى مى دهند.
مسأله 2757 :
اگر ميت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان مى دهند و سهم برادر و خواهر زاده مادرى بطور مساوى بين آنان قسمت مى شود و از سهمى که به برادر زاده و خواهر زاده پدرى يا پدر و مادرى مى رسد، هر پسرى دو برابر دختر مى برد.
مسأله 2758 :
اگر وارث ميت فقط يک جد يا يک جده است، چه پدرى باشد يا مادرى، همه مال به او مى رسد و با بودن جد ميت پدر جد او ارث نمى برد.
مسأله 2759 :
اگر وارث ميت فقط جد و جده پدرى باشد، مال سه قسمت مى شود، دو قسمت را جد و يک قسمت را جده مى برد و اگر جد و جده مادرى باشد، مال را بطور مساوى بين خودشان قسمت مى کنند.
مسأله 2760 :
اگر وارث ميت فقط يک جد يا جده پدرى و يک جد يا جده مادرى باشد مال سه قسمت مى شود، دو قسمت را جد يا جده پدرى و يک قسمت را جد يا جده مادرى مى برد.
مسأله 2761 :
اگر وارث ميت جد و جده پدرى و جد و جده مادرى باشد مال سه قسمت مى شود، يک قسمت آنرا جد و جده مادرى بطور مساوى بين خودشان قسمت مى کنند، و دو قسمت آنرا به جد و جده پدرى مى دهند و جد دوبرابر جده مى برد.
مسأله 2762 :
اگر وارث ميت فقط زن و جد و جده پدرى و جد و جده مادرى او باشد، زن ارث خود را به تفصيلى که در مسأله (2779) گفته مى شود مى برد و يک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادرى مى دهند که به طور مساوى بين خودشان قسمت مى کنند و بقيه را به جد و جده پدرى مى دهند و جد دو برابر جده مى برد. و اگر وارث ميت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را مى برد و جد و جده به دستورى که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را مى برند.