فصل دراينکه چه چيزهائى موجب وضوء مى شود
مساءله 1 - چيزهائى که وضوء را مى شکند و باعث دوباره گرفتن آن مى شود چند چيز است :
اول - بيرون آمدن بول و هر رطوبتى که از مجراى آن خارج شود و حکم بول را داشته باشد نظير بيرون آمدن رطوبتهائى مشتبه قبل از استبراء چه کم و چه زياد.
دوم - بيرون آمدن غائط از مجراى طبيعى و يا از غير طبيعى با بسته شدن مجراى طبيعى چه زياد باشد و چه کم باشد چه همراه با کرم و يا هسته خرما و امثال آن خارج شده باشد يا نه .
سوم - بيرون آمدن باد از عقب البته درصورتى که باد از معده و يا روده باشد چه اينکه با صدا باشد و چه بى صدا، چه بو داشته باشد و چه نداشته باشد و اما بادى که از جلو زن بيرون آيد مبطل وضوء نيست و همچنين بادى که ازعقب مرد يا زن و يا از مجراى غائط خارج مى شود و از معده و روده نباشد مثل اينکه از خارج وارد مجرى شده و بعد خارج شود وضوء را باطل نمى کند.
چهارم - خوابيکه بر حس بينائى و شنوائى غالب شود. پنجم هر عارضه اى که عقل را زياد سازد مانند ديوانگى و بيهوشى و مستى و يا نظير اينها.
ششم - خون استحاضه کم و متوسط بلکه با احتياط واجب استحاضه کثيره نيزوضوء را باطل مى کند هرچند که استحاضه متوسط و کثيره موجب غسل نيز هستند.
مساءله 2 - اگر آب تنقيه از انسان خارجج شود و با آن چيزى ازغائط نباشد وضو باطل ميشود و همچنين است در صورتيکه در بيرون آمدن غائط با آن شک داشته باشد و همينطور کرم و يا هسته اى هم که از بيرون آيد و آلوده به غائط نباشد وضو را باطل نمى کند.
مساءله 3 - کسيکه بول يا غائطش بدون اختيار از او خارج مى شود و غالب اوقات از او مى چکد اگر از اول نماز تاآخرش به اندازيکه گنجايش وضو گرفتن و نماز خواندن باختصار يعنى اکتفا بمقدار واجب از چکيدن باز مى ايستد بايد تا رسيدن آن وقت صبر کند آنگاه وضوء و نمازش را بجاى آورد و اگر بآن مقدار هم از چکيدن باز نمى ايستد مسئله دو صورت دارد يکى اينکه چکيدن باز نمى ايستد مسئله دو صورت دارد يکى اينکه چکيدن آنها در وسط نماز يک بار يا دو بار و يا حداکثر سه بازباشد و خلاصه بقدرى باشد که تکرار وضوء در اثناء نماز برايش حرج و مشقت نداشته باشد و دوم اينکه چکيدن بول - از کسيکه مبتلا به سلس البول است - و چکيدن غائط از کسيکه مبسطون است يعنى شکم روه داشته بادش آنقدر پشت سر هم است که اگر بخواهد بعد از هر چکه اى وضو بگيرد و نماز را از آنجا که مانده ادامه دهد حرج لازم مى آيد در صورت اول شخص مبسطون باشد وضو بگيرد و ظرفى آب کنار خود گذاشته همينکه چيزى از او خارج شد - نماز را در همانجا تعطيل نموده - بدون درنگ وضوء بگيرد و نماز را از آنجا که مانده ادامه دهد و به احتياط نزديکتر آنست که بعد از اين نمازش - که با چند وضو خوانده - نمازى ديگر با يک وضو بخواند و براى مسلولين نزديکتر به احتياط اين است که همان عمل مبطون را انجام دهد هر چند که جواز اکتفاء اوبيک وضوء براى هر يک نماز و بدون تجديد در اثناء نماز خالى از قوت نيست .
و اما در صورت دوم که چکيدن بول در مبتلا به سلس و چکيدن غائط در مبطون متصل و بدون مهلت است احتياط واجب آنست که مکلف براى هر نمازى يک وضوء بگيرد و جائز نيست که با يک وضوء دو نماز بخواند چه اينکه نماز واجب باشد و چه مستحب و چه مختلف هر چند که لازم نبودن اين تکليف براى سلوس درصورت نچکيدن بين دو نماز بعيد نيست پس او مى تواند با يک وضوء چند نماز بخواند بشرطى که بين دو نماز بول از او نچکد هرچند که در اثناء نمازها ازاو بچکد لکن ترک احتياط سزاوار نيست و احتمال قوى آنست که مبتلاى به سلس الريح حکم مبطون را دارد بلکه بعيد نيست بگوئيم او نيز مبطون است .
مساءله 4 - واجب است بر مسلوس خوددارى از اينکه بولش بجامه اش برسد و تحفظ از آن باين وسيله حاصل مى شود که کيسه اى پر از پنبه و امثال آن بخود به بندد و ظاهرا عوض کردن آن کيسه و يا تطهير آن پنبه براى هر نماز واجب نيست ، بله نزديک به احتياط آن است که اگر امکان دارد و حرجى نيست نوک آلت رجوليت خود را آب بکشد بر مبطون نيز واجب است بهرطريقى که برايش امکان دارد از تعدى نجاست به لباسش جلوگيرى کند همچنانکه نزديکتر به احتياط براى او نيز اين استکه اگر امکان دارد و حرجى لازم نمى آيد محل خروج نجاست را براى نماز تطهير کند.
مساءله 5 - بر مسلوس و مبطون واجب نيست بعد از بهبودى يافتن نمازهاى گذشته خود را که به آن نحو خوانده قضا کند، بله ظاهرا نمازى که در روز بهبودش بطريق گذشته خوانده در صورتيکه وقت داشته باشد واجب است با طهارت اعاده کند.