مغازه
سوال 38 :
مغازه‌اى که جهت کسب خريدارى مى‌شود، خمس دارد يا خير؟
جواب :
اگر با کسب در آن مغازه، فقط تحصيل مؤونه زندگى شود، خمس ندارد.
سوال 39 :
کسى خانه‌اى ساخته و در آن چند مغازه هم احداث کرده است تا علاوه بر سکونت خود، از راه اجاره مغازه‌ها گذران زندگى نمايد. آيا مغازه‌ها مانند خود خانه مسکونى جزء مؤونه حساب مى‌شود و خمس ندارد يا حساب جداگانه دارد؟
(369)
جواب :
اگر با اجاره مغازه‌ها فقط به اندازه مؤونه زندگى به دست مى‌آيد و نه بيشتر از آن، مشمول خمس نمى‌شوند.
سوال 40 :
آيا خمس مغازه را مى‌توان از درآمد همان مغازه پرداخت کرد؟
جواب :
بلى؛ ولى بايد به مقدار يک چهارم ارزش مغازه باشد.
سوال 41 :
شخصى مغازه‌اى جهت کسب و کار خريده است. اکنون قيمت مغازه زياد شده و اين شخص قدرت پرداخت خمس مغازه به قيمت فعلى را ندارد. تکليف او در اين رابطه چيست؟
جواب :
در فرض سوال، اگر مغازه را با درآمد بين سال خريده و با آن بيش از مؤونه زندگى را به دست نمى‌آورد، به آن مغازه خمس تعلق نمى‌گيرد، هر چند قيمت آن مغازه ترقى کرده باشد و اگر بيش از مؤونه را به دست مى‌آورد، بايد به نسبت زيادى، خمس بالاترين قيمت از سر سال خمسى اول تا کنون را بپردازد و در صورت عدم قدرت بر پرداخت خمس، با مراجعه حضورى مشکل خود را حل نمايد و اگر مغازه را با پول مخمّس يا پولى که متعلّق خمس نيست، خريده باشد، مادامى که مغازه را نفروخته، ترقى قيمت آن خمس ندارد و وقتى که فروخت، چنانچه پول آن را در مؤونه سال مصرف نکند، بايد خمس ترقى قيمت آن را بپردازد.
سوال 42 :
آيا مخارجى چون تعمير مغازه و يا خريد لوازمى چون پنکه، تلفن، يخچال و... که مورد نياز محلّ کسب است، خمس دارد يا خير؟
جواب :
اگر با مغازه و وسايل مورد نياز در آن، به قدر مؤونه تحصيل مال مى‌شود، هيچ کدام خمس ندارند و اگر زيادتر از مؤونه به دست مى‌آيد، بايد به نسبت زيادى، خمس آنها پرداخت شود. در مورد مخارج تعميرات مغازه، آن نواقصى که بر اثر استفاده کسبى يا در زمان استفاده به طور طبيعى پيش آمده (در حدّى که استفاده مناسب از مغازه متوقّف بر آن تعميرات است)، پرداخت
(370)
خمس مخارج اين گونه تعميرات، لازم نيست.