آیا تحقیق در مورد فقر اشخاص براي پرداخت زکات فطره لازم است یا نه؟

پاسخ

• فاضل، سیستانی، صافی، شبیری و نوری: اگر کسی بگوید فقیرم، نمی‌شود به او فطره داد، مگر آنکه اطمینان پیدا شود که فقیر است؛ یا انسان بداند قبلاً فقیر بوده است.[1]
• امام و مکارم: اگر كسي بگويد فقيرم، نمی‌شود به او فطره داد، مگر آنكه به حرف او اطمينان پيدا شود؛ يا از ظاهر حالش گمان حاصل شود كه فقير است؛ يا انسان بداند كه قبلاً فقير بوده است.[2]
• خویی: اگر كسي بگويد فقيرم، می‌شود به او فطره داد ولي اگر كسي بداند كه او قبلاً غني بوده است، به مجرّد ادعاي فقر، نمی‌شود به او فطره داد، مگر آنكه از گفته او اطمينان پيدا شود... [3]
• بهجت: اگر از گفته كسي كه قبلاً فقير بوده و مي‌گويد فقيرم اطمينان يا گمان حاصل شود، می‌توان به او زكات داد، اگر از ظاهر كسي كه مي‌گويد فقيرم و قبلاً فقير نبوده يا معلوم نيست فقير بوده يا نه، گمان پيدا شود كه فقير است، می‌شود به او زكات داد. [4]
• وحید: اگر كسي بگويد فقيرم چنانچه قبلاً فقير بوده، می‌شود به او فطره داد و اگر به قول كسي كه معلوم نيست فقير بوده يا نه و مي‌گويد فقيرم اطمينان پيدا نشود، بنابر احتياط واجب نمی‌شود فطره داد، همچنين اگر انسان بداند فلان شخص قبلاً فقير نبوده، در صورتي مي‌توان به او فطره داد كه از گفته او اطمينان پيدا شود. [5]
• شبیری: احتیاط واجب آن است که به یک فقیر کمتر از یک صاع که تقریباً 47/3 کیلو یا 66/3 کیلو است فطره ندهد ولی اگر بیشتر بدهند تا مقداری که بی نیاز شود اشکال ندارد.[6]

منابع:

1. فاضل و نوری: العروة الوثقی، کتاب الزکاة، زکاة الفطرة، فصل فی مصرفها، م7 ؛ سیستانی: رساله، 1981؛.صافی: رساله، 2031؛شبیری: رساله، م 2031.
2. امام: رساله، 2023؛مکارم: رساله، 1717.
3. خویی: العروة الوثقی، کتاب الزکاة، زکاة الفطرة، فصل فی مصرفها، م7 و اصناف المستحقین للزکاة، م10.
4. بهجت: رساله، م 1528 و 1529.
5. وحید: رساله، م 2040.