احکام محتضر
مسأله 539 :
مسلماني را که محتضر است يعني در حال جان دادن ميباشد، مرد باشد يا زن، بزرگ باشد يا کوچک بنابر احتياط واجب، بايد به پشت بخوابانند به طوري که کف پاهايش بطرف قبله باشد و اگر خواباندن او کاملاً به اين طور ممکن نيست، تا اندازهاي که ممکن است بايد به اين دستور عمل کنند و چنانچه خواباندن او بهيچ قسم ممکن نباشد، بايد او را رو به قبله بنشانند و اگر هم نشود، بايد او را به پهلوي راست يا پهلوي چپ رو به قبله بخوابانند.
مسأله 540 :
احتياط واجب آن است که تا وقتي غسل ميّت تمام نشده، او را رو به قبله بخوابانند ولي بعد از آن که غسلش تمام شد، بهتر است او را مثل حالتي که بر او نماز ميخوانند، بخوابانند.
مسأله 541 :
رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است و بنابر احتياط واجب اجازه گرفتن از خود محتضر اگر ممکن باشد لازم است و اگر ممکن نباشد بنابر احتياط وجوبي لازم است اذن گرفتن از حاکم شرع و از ولي او اگر ممکن باشد بنابر احتياط استحبابي در صورتي که حرکت دادن موجب سرعت مرگ او نشود.
مسأله 542 :
مستحبّ است شهادتين واقرار به دوازده امام & وساير عقايد حقّه را، به کسي که در حال جان دادن است، طوري تلقين کنند که بفهمد و نيز مستحبّ است چيزهائي را که گفته شده، تاوقت مرگ تکرار کنند.
مسأله 543 :
مستحبّ است اين دعاها را طوري به محتضر تلقين کنند که بفهمد: «اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِيَ الکَثيرَ مِنْ مَعاصيکَ وَاقْبَلْ مِنّي اليَسيرَ مِنْ طاعَتِکَ يا مَنْ يَقْبَلِ اليَسيرَ وَيَعْفوُ عَنِ الکَثيرَ اِقْبَلْ مِنّي اليَسيرَ وَاعْفُ عَنّي الکَثيرَ اِنََّکَ اَنْتَ العَفُوّ الغَفورُ اَلّلهُمَّ ارْحَمْني فاَنَِّکَ رَحيم».
مسأله 544 :
مستحبّ است کسي را که سخت جان ميدهد، اگر ناراحت نميشود، به جايي که نماز ميخوانده ببرند.
مسأله 545 :
مستحبّ است براي راحت شدن محتضر بر بالين او، سوره مبارکه يس والصافات واحزاب وآية الکرسي وآيه پنجاه وچهارم از سوره اعراف وسه آيه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
مسأله 546 :
تنها گذاشتن محتضر وگذاشتن چيزي روي شکم او وبودن جنب وحائض نزد او و همچنين حرف زدن زياد وگريه کردن وتنها گذاشتن زنها نزد او، مکروه است.