گفتار در سلف پیش خرید

گفتار در سلف پيش خريد

سلف که آن را سلم نيز گويند عبارت است از اينکه چيزى را بعنوان کلى در ذمه فروشنده نقدا خريدارى کند که فروشنده آن را بعد از مدتى تحويل دهد برعکس معامله نسيه که جنس در آن نقد و بهاى آن بعد از مدتى معين پرداخت مى شود، که در اين معامله خريدار را (مسلم ) با کسره لام و بها را (مسلم ) با فتحه لام و فروشنده را (مسلم اليه ) و کالا را (مسلم فيه ) مى گويند، و اين معامله احتياج دارد به ايجاب و قبول و در اين معامله هر يک از فروشنده و خريدار صلاحيت دارند که طرف ايجاب و قبول قرار گيرند، اگر فروشنده خواست طرف ايجاب واقع شود ايجاب را به لفظ بيع و امثال آن تعبير مى کند و مى گويد: (يک وزنه گندم چنين و چنانى را به تو فروختم به مبلغ فلان که آن را بعد از گذشت فلان مدت تحويل دهم ، مشترى در پاسخ مى گويد: (قبول کردم و يا مى گويد: (خريدم )، و اگر مشترى طرف ايجاب واقع شود ايجاب خود را به لفظ سلم يا سلف تعبير نموده و مى گويد: (تو را سلم و يا سلف کردم صد تومان را در برابر يک وزنه گندم چنين و چنانى که بعد از گذشت فلان مدت تحويل دهى ) در پاسخ او مسلم اليه که همان فروشنده است مى گويد: (قبول کردم )، و سلف کردن هر چيزى که غير طلا و نقره باشد به هر مبلغى که آن نيز غير طلا و نقره باشد جائز است به اين معنا که هم کالا از غير آن دو جنس باشد و هم بهاء به شرطى که جنس آن دو مختلف باشد و يا اگر کالا و بها هر دو از يک جنسند مکيل و موزون نباشند همچنانکه سلف کردن يکى از دو جنس طلا و نقره را در غير آن دو جنس و نيز سلف کردن يکى از آن دو در يکى از آن دو مطلقا جائز نيست ، چه به طلا باشد و چه به نقره ، و چيزى که صفاتش قابل ضبط نيست و به خاطر همان صفات است که رغبت مشترى به آن و همچنين بهاى آن کم و زياد مى شود و جز از راه مشاهده آن صفات تشخيص ‍ داده نمى شود، نظير جواهر و لوء لوء و مزرعه و زمين و نظائر آن ممکن است ، به اين معنا که صفات خوب و بد آن که قيمت کالا بخاطر اختلاف آن مختلف مى شود به مقدارى که طرفين بدانند چه خريدند و چه فروختند نه به مقدارى که آن را عزيز الوجود کند ممکن است ، مانند ميوه باغ و بستان و حبوبات چون گندم و جو و برنج و امثال آن بلکه حتى شمردنيها چون تخم مرغ و گردو و بادام و امثال آن و نيز مانند انواع حيوان و جامه و نوشيدنيها و داروها چه مفردات آن و چه ترکيباتش که سلف کردن آن ها جائز است .