قضاى سجده و تشهد فراموش شده
مسأله 1260 :
سجده و تشهد را که انسان فراموش کرده و بعد از نماز قضاى آنرا بجا مى آورد، بايد تمام شرائط نماز: مانند پاک بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهاى ديگر را داشته باشد.
مسأله 1261 :
اگر سجده را چند دفعه فراموش کند، مثلاً يک سجده از رکعت اول و يک سجده از رکعت دوم فراموش نمايد، بايد بعد از نماز قضاى هر دو را با سجده هاى سهوى که براى آنها لازم است بجا آورد، و لازم نيست معين کند که قضاى کدام يکِ آنها است و اگر يک سجده از رکعت اول و يک سجده از رکعت آخر فراموش نمايد و يا دو تشهد را فراموش نمايد بنا بر اقوى بايد اول سجده آخر را که فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام بجا آورد و بعد سجده اول را قضاء نمايد و همچنين بنا بر اقوى بايد تشهد آخر را که فراموش شده و سلام را بجا آورد و بعد تشهد اول را قضا نمايد اين در صورتى است که کارى که عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى کند انجام نداده باشد و اگر انجام داده باشد بايد اصل نماز را اعاده نمايد.
مسأله 1262 :
اگر يک سجده و تشهد را فراموش کند، احتياط واجب آنست که هر کدام را اول فراموش کرده، اول قضا نمايد. و اگر نداند کدام اول فراموش شده، بايد احتياطاً يک سجده و تشهد و بعد يک سجده ديگر بجا آورد، يا يک تشهد و يک سجده و بعد يک تشهد ديگر بجا آورد، تا يقين کند سجده و تشهد را به ترتيببى که فراموش کرده قضا نموده است.
مسأله 1263 :
اگر به خيال اينکه اول، سجده را فراموش کرده اول قضاى آنرا بجا آورد، و بعد از خواندن تشهد يادش بيايد که اول تشهد را فراموش کرده، احتياط واجب آنست که دوباره سجده را قضا نمايد. و نيز اگر بخيال اينکه اول تشهد را فراموش کرده، اول بجا آورد، و بعد از سجده يادش بيايد که اول سجده را فراموش کرده، بنابر احتياط واجب بايد دوباره تشهد را بخواند.
مسأله 1264 :
اگر بين سلام نماز و قضاى سجده يا تشهد کارى کند که اگر عمداً يا سهواً در نماز اتفاق بيفتد نماز باطل مى شود مثلاً پشت به قبله نمايد، احتياط واجب آنست که بعد از قضاى سجده و تشهد دوباره نماز را بخواند اين در صورتى است که سجده يا تشهدى که فراموش شده از غير رکعت آخر باشد و اما اگر از رکعت آخر باشد بنابر اقوى بايد اصل نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1265 :
اگر بعد از سلام نماز يادش بيايد که يک سجده از رکعت آخر فراموش کرده، چنانچه کارى که عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى کند، مثل رو گرداندن از قبله انجام نداده، بنابر اقوى بايد بقصد اينکه وظيفه خود را انجام داده باشد، سجده فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام و دو سجده سهو بجا آورد. و نيز اگر يادش بيايد که تشهد رکعت آخر را فراموش کرده،بنابر اقوى بايد بقصد اينکه وظيفه خود را انجام داده باشد، تشهد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجده سهو بنمايد.
مسأله 1266 :
اگر بين سلام نماز و قضاى سجده يا تشهدى که از رکعت سابق فراموش شده کارى کند که براى آن سجده سهو واجب مى شود، مثل آنکه سهواً حرف بزند، بايد سجده يا تشهد را قضا کند و غير از سجده سهوى که براى قضاى سجده يا تشهد لازم است لازم نيست که دو سجده سهو ديگر بنمايد.
مسأله 1267 :
اگر نداند که سجده را فراموش کرده يا تشهد را بايد هر دو را قضا نمايد، و هر کدام را اول بجا آورد اشکال ندارد.
مسأله 1268 :
اگر شک دارد که سجده يا تشهد را فراموش کرده يا نه واجب نيست قضا نمايد.
مسأله 1269 :
اگر بداند سجده يا تشهد را فراموش کرده و شک کند که پيش از رکوع رکعت بعد بجا آورده يا نه، احتياط واجب آنست که آنرا قضا نمايد.
مسأله 1270 :
کسى که بايد سجده يا تشهد را قضا نمايد، اگر براى کار ديگرى هم سجده سهو بر او واجب شود، بايد بعد از نماز سجده يا تشهد را قضا نمايد، بعد سجده سهو را بجا آورد.
مسأله 1271 :
اگر شک دارد که بعد از نماز، قضاى سجده يا تشهد فراموش شده را بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته بايد سجده يا تشهد را قضا نمايد و اگر وقت نماز گذشته، قضاى آن احوط است.