اهمّيّت حج در اسلام
حج يکى از ارکان مهمّ اسلام، و از بزرگترين فرائض دينى است.
قرآن مجيد در يک عبارت کوتاه و پرمعنى مى فرمايد: «وَ لِلّه عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَيْهِ سَبيلاً; براى خدا بر مردم است که حجّ خانه او کنند، آنها که توانائى رفتن به سوى او دارند» و در ذيل همين آيه مى فرمايد: «وَ مَنْ کَفَرَ فَاِنَّ اللّهَ غَنِىٌّ عَنِ الْعالَمينَ; و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زيان رسانده)، خداوند از همه جهانيان بى نياز است.»(1)
1- سوره آل عمران، آيه 97.
[10]
جمله «براى خداست بر مردم...» به ضميمه تعبير به «کفر» در مورد کسانى که حجّ واجب را ترک مى کنند، اهمّيّت فوق العاده آن را در اسلام کاملاً رشن مى سازد.
قابل توجّه اين که در تفسير آيه شريفه 72، سوره اسراء: «وَ مَنْ کانَ فى هذِهِ اَعْمى فَهُوَ فِى الاْخِرَةِ اَعْمى وَ اَضَلُّ سَبيلاً; کسى که در اين جهان (از ديدن چهره حق) نابينا بوده است، در آخرت نيز نابينا و گمراه تر است.» از امام صادق(عليه السلام) روايت شده که يکى از معانى آيه، کسى است که حجّ واجب خود را پيوسته به تأخير مى اندازد تا مرگ او فرا مى رسد (او در قيامت نابينا خواهد بود.)(1)
در حديث ديگرى آمده است: «هر کس حجّ واجب را بدون عذر ترک کند روز قيامت يهودى يا نصرانى محشور مى شود.»
و در مقابل براى حج آنچنان پاداشهاى عظيمى در
1- اين حديث شريف و احاديث آينده را مرحوم محقّق يزدى در «العروة الوثقى» در کتاب حج و مرحوم شيخ حرّ عاملى و ديگر بزرگان در کتاب «وسائل الشّيعه» و ساير کتب معروف حديث آورده اند.
[11]
روايات اسلامى وارد شده که درباره کمتر عملى ديده مى شود.
چنانکه در حديثى از امام صادق(عليه السلام) مى خوانيم: «کسانى که حج و عمره به جا آورند ميهمان خدا هستند، هر چه بخواهند خدا به آنها مى دهد، و هر دعائى کنند به اجابت مى رسد، و اگر درباره کسى شفاعت کنند پذيرفته مى شود... و اگر در اين راه بميرند خداوند تمام گناهان آنها را مى بخشد.»
و نيز در حديث ديگرى مى خوانيم: «اِنَّ الْحَجَّ المَبْرُورَ لا يَعْدِلُهُ شَىءٌ وَ لا جَزاءَ لَهُ اِلاَّ الجَنَّة; حجّ مقبول چيزى با آن برابرى نمى کند و پاداشى جز بهشت ندارد!»
«وَ اَنَّ الْحاجَّ يَکُونُ کَيَوم وَلَدَتْهُ اُمُّه; کسى که حج به جا آورد از گناه پاک مى شود، همانند روز که از مادر متولّد شده است.»
و اين بزرگترين موهبت، و برترين افتخار، و بالاترين پاداش است.
[12]