مسأله 1581 :
1 - خوردن و آشامیدن
مسأله 1582 :
اگر روزهدار، عمداً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه او باطل میشود؛ چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد، مثل نان و آب، چه معمول نباشد، مثل خاک و شیره درخت و چه کم باشد یا زیاد، حتی اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو ببرد، روزهاش باطل میشود، مگر آن که رطوبت مسواک در دهان بسیار کم باشد و منظور از کلمه «عمداً» در این مسأله و مسائل بعدی آن است که انسان با توجّه به روزهدار بودن خود، کاری انجام دهد.
مسأله 1583 :
اگر موقعی که مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده، باید لقمه را از دهان بیرون آورد و چنانچه عمداً فرو برد، روزهاش باطل میشود و به دستوری که در
مسأله 1670 :
گفته میشود، کفاره نیز بر او واجب میگردد.
مسأله 1584 :
اگر روزهدار سهواً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزهاش باطل نمیشود.
مسأله 1585 :
احتیاط واجب آن است که روزهدار از استعمال سرم و آمپولی که به جای غذا بکار میرود خودداری کند، ولی تزریق آمپول دوایی و آمپولی که عضو را بیحس میکند، اشکال ندارد.
مسأله 1586 :
اگر روزهدار چیزی را که لای دندان مانده عمداً فرو ببرد، روزهاش باطل میشود.
مسأله 1587 :
کسی که میخواهد روزه بگیرد لازم نیست پیش از اذان صبح خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو میرود چنانچه عمداً خوردههای غذا را بیرون نیاورد روزهاش باطل میباشد؛ هر چند در روز فرو نرود، امّا چنانچه توجه نداشته باشد که این کار روزه را باطل میکند با خلال نکردن روزهاش باطل نمیشود مگر در روز خوردههای غذا فرو رود.
مسأله 1588 :
فرو بردن آب دهان؛ اگر چه به واسطه خیال کردن ترشی و مانند آن در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمیکند.
مسأله 1589 :
فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده هیچ اشکالی ندارد، ولی اگر داخل فضای دهان شود، احتیاط مستحب آن است که آن را فرو نبرد.
مسأله 1590 :
اگر روزهدار اتفاقاً به قدری تشنه شود که از ادامه روزه بر جان خود بترسد یا روزه بر او حرجی یا ضرری باشد، میتواند به قدری که سیراب نشود، آب بیاشامد و روزه او باطل میشود و اگر ماه رمضان باشد باید در بقیه روز از به جا آوردن کاری که روزه را باطل میکند، خودداری کند؛ بلکه بنا بر احتیاط در روزه واجب غیر ماه رمضان نیز امساک نماید.
مسأله 1591 :
جویدن غذا برای بچه یا پرنده یا چشیدن غذا و مانند اینها که معمولاً فرو نمیرود، اگر چه اتفاقاً فرو رود روزه را باطل نمیکند، ولی در روزه ماه رمضان اگر انسان از اول بداند که فرو میرود و روزه باطل میشود، اگر قصد کند که این کار را انجام دهد، روزهاش باطل است؛ هر چند آن را انجام ندهد و اگر در اثر انجام این کار غذا فرو رود، کفاره نیز دارد.
مسأله 1592 :
انسان نمیتواند برای ضعف، روزه خود را بخورد ولی اگر ضعف او به حدیست که معمولاً نمیشود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد، بلی بعضی از اشخاص مانند پیرمردها و پیرزنان میتوانند به جهت مشقت روزه را بخورند.
2 - جماع
مسأله 1593 :
جماع روزه را باطل میکند، اگر چه منی هم بیرون نیاید.
مسأله 1594 :
اگر کمتر از مقدار ختنهگاه هم داخل شود و منی هم بیرون نیاید، روزه باطل میشود.
مسأله 1595 :
اگر فراموش کند که روزه است و جماع نماید یا او را به جماع مجبور نمایند به طور یکه از اختیار او خارج باشد، روزه او باطل نمیشود و کسی که مکره به جماع شده به طوری که جماع کردن از اختیار او خارج نیست، ولی برای دفع شر دیگری، جماع میکند روزهاش باطل میشود ولی کفاره ندارد.
مسأله 1596 :
اگر روزهدار فراموش کند که روزه است و جماع کند و در بین جماع یادش بیاید یا او را به جماع مجبور کنند و در بین جماع اجبار برطرف شود، باید فوراً از حال جماع خارج شود و اگر فوراً خارج نشود روزه او باطل است.
3 - استمنا
مسأله 1597 :
اگر روزهدار استمنا کند (یعنی با خود یا دیگری - همسر یا غیر او - کاری غیر از جماع انجام دهد که منی از او بیرون آید)، روزهاش باطل میشود.
مسأله 1598 :
اگر بیاختیار منی از او خارج شود، روزهاش باطل نیست.
مسأله 1599 :
هر گاه روزهدار احتمال دهد یا بداند اگر در روز بخوابد، محتلم میشود؛ یعنی در خواب منی از او بیرون میآید، جائز است بخوابد؛ هر چند به سبب نخوابیدن به زحمت نیفتد و اگر محتلم شود روزهاش باطل نمیشود.
مسأله 1600 :
اگر روزهدار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود، واجب نیست از بیرون آمدن آن جلوگیری کند.
مسأله 1601 :
روزهداری که محتلم شده میتواند بول کند و به دستوری که در
مسأله 73 :
گفته شد، بعد از بول استبراء نماید؛ اگر چه بداند به واسطه بول یا استبراء کردن باقیمانده منی از مجری بیرون میآید.
مسأله 1602 :
روزهداری که محتلم شده، اگر بداند منی در مجری مانده و در صورتی که پیش از غسل بول نکند بعد از غسل منی از او بیرون میآید، بنا بر احتیاط مستحب پیش از غسل بول کند.
مسأله 1603 :
در ماه رمضان اگر روزهدار با توجّه به این که بیرون آوردن منی روزه را باطل میکند، تصمیم بگیرد کاری را انجام دهد که موجب بیرون آمدن منی میگردد، روزهاش باطل میشود؛ هر چند از تصمیمش برگردد و کاری نکند و اگر بیتوجّه کاری را انجام دهد یا توجّه نداشته باشد که موجب خارج شدن منی میشود، روزهاش صحیح است؛ هر چند منی خارج شود و اگر توجّه نداشته باشد که روزه را باطل میکند و چنین تصمیمی بگیرد، پس اگر عمداً منی از خود خارج کند روزهاش باطل میشود والّا روزهاش صحیح است.
مسأله 1604 :
اگر روزهدار بدون قصد بیرون آوردن منی، مثلاً با زن خود بازی و شوخی کند، چنانچه اطمینان دارد که منی از او خارج نمیشود؛ اگر چه اتفاقاً منی از او بیرون آید، روزه او صحیح است؛ ولی اگر اطمینان ندارد، در صورتی که منی از او بیرون آید، روزهاش باطل است.
4 - دروغبستن به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهمالسلام
مسأله 1605 :
اگر روزهدار به گفتن یا نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا یا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله یا یکی از امامان معصوم علیهمالسلام عمداً نسبتی را بدهد که دروغ است؛ اگر چه فوراً بگوید:
دروغ گفتم یا توبه کند، روزه او باطل است، بلکه اگر به حضرت زهرا علیهاالسلام و سایر پیامبران و جانشینان ایشان علیهمالسلام هم به دروغ نسبتی بدهد بنا بر احتیاط روزه او باطل میشود.
مسأله 1606 :
اگر بخواهد خبری را که نمیداند راست است یا دروغ، نقل کند، بنا بر احتیاط نباید به خداوند یا پیامبر صلی الله علیه و آله یا امام علیهالسلام نسبت دهد، بلکه باید مثلاً چنین بگوید:
چنین روایت شده است.
مسأله 1607 :
اگر چیزی را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر یا امام نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزهاش باطل نمیشود.
مسأله 1608 :
اگر بداند دروغبستن به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و امام علیهالسلام روزه را باطل میکند و چیزی را که دروغ میداند به آنان نسبت دهد روزهاش باطل میشود و اگر در ماه رمضان باشد باید در بقیه روز امساک کند و اگر بعداً بفهمد که آنچه را گفته راست بوده، همانند کسیست که قصد روزه نکرده باشد که تفصیل آن در مسألههای 1563 و 1573 و 1574 گذشت.
مسأله 1609 :
اگر دروغی را که دیگری ساخته عمداً به خدا و پیغمبر و امام نسبت دهد روزهاش باطل میشود؛ ولی اگر از قول کسی که آن دروغ را ساخته نقل کند اشکال ندارد.
مسأله 1610 :
اگر از روزهدار بپرسند که آیا پیغمبر یا امام چنین مطلبی فرمودهاند؟ و او جایی که در جواب باید بگوید:
نه، عمداً بگوید:
بله؛ یا جایی که باید بگوید:
بلی، عمداً بگوید:
نه، روزهاش باطل میشود.
مسأله 1611 :
اگر از قول خدا یا پیغمبر یا امام حرف راستی را بگوید، بعد بگوید:
دروغ گفتم، یا در شب دروغی را به آنان نسبت دهد و فردای آن که روزه میباشد بگوید:
آنچه دیشب گفتم راست است، روزهاش باطل میشود.
4 - رساندن غبار به حلق
مسأله 1612 :
بنا بر احتیاط مستحب، رساندن غبار غلیظ یا غیرغلیظ به حلق، روزه را باطل میکند؛ چه غبار از چیزی باشد که خوردن آن حلال است، مثل آرد یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است، مثل خاک، ولی اگر غبار را فرو برد و به قدری غلیظ باشد که به فرو بردن آن عرفاً خوردن گفته میشود، بنا بر احتیاط روزه باطل میگردد.
مسأله 1613 :
اگر به واسطه باد، غباری پیدا شود و انسان با این که متوجه است مواظبت نکند و به حلق برسد، بنا بر احتیاط مستحب روزهاش باطل میشود.
مسأله 1614 :
در ماه مبارک رمضان سیگار کشیدن و استعمال سایر دخانیات به صورت آشکار به گونهای که بیاحترامی به روزه بشمار آید جایز نیست، بلکه بنا بر احتیاط در غیر این صورت نیز استفاده نشود و چنانچه روزهدار در ماه رمضان از دخانیات استفاده کند، بنا بر احتیاط در بقیه روز از کارهایی که روزه را باطل میکند خودداری نماید و روزه آن روز را نیز قضا کند.
مسأله 1615 :
اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود، چنانچه اطمینان داشته که به حلق نمیرسد روزهاش صحیح است و اگر احتمال عقلایی میداده که به حلق میرسد، بنا بر احتیاط مستحب آن روزه باطل میباشد و اگر غبار و مانند آن به نحوی باشد که به فرو بردن آن خوردن گفته شود و آن را هم احتمال میداده، چنانچه تمام کردن روزه لازم باشد، بنا بر احتیاط آن را تمام کند و چنانچه قضای آن در صورت بطلان لازم است بنا بر احتیاط آن را قضا هم بنماید.
مسأله 1616 :
اگر فراموش کند که روزه است و عمداً یا در اثر عدم مواظبت یا بیاختیار غبار و مانند آن به حلق او برسد، روزهاش باطل نمیشود.
فرو بردن سر در آب
مسأله 1617 :
بر روزهدار حرام است که عمداً تمام سر را در آب فرو برد، اگر چه باقی بدن او از آب بیرون باشد، ولی چنانچه معصیت کرده و این کار را انجام دهد، ظاهراً روزهاش باطل نمیشود و احتیاط مستحب در روزه واجب، آن است که دوباره به جا آورد و اگر تمام بدن را آب بگیرد ولی تمام یا مقداری از سر بیرون باشد، اشکال ندارد.
مسأله 1618 :
اگر نصف سر را یک دفعه و نصف دیگر آن را دفعه دیگر در آب فرو برد، اشکالی ندارد.
مسأله 1619 :
اگر شک کند که تمام سر زیر آب میرود یا نه، میتواند سر را زیر آب کند.
مسأله 1620 :
جایز نیست روزهدار تمام سر را زیر آب ببرد؛ هر چند مقداری از موها بیرون بماند.
مسأله 1621 :
احتیاط مستحب آن است که روزهدار سر را در گلاب و آبهای مضاف و مایعات دیگر فرو نبرد.
مسأله 1622 :
اگر روزهدار بیاختیار در آب بیفتد و تمام سر او را آب بگیرد، یا فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد، اشکال ندارد و روزه او باطل نمیشود.
مسأله 1623 :
اگر به خیال این که آب سر او را نمیگیرد، خود را در آب بیندازد و آب تمام سر او را بگیرد، اشکال ندارد.
مسأله 1624 :
اگر فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد، یا دیگری به زور سر او را در آب فرو برد، چنانچه در زیر آب یادش بیاید که روزه است یا آن کس دست بردارد، باید فوراً سر را بیرون آورد و چنانچه بیرون نیاورد معصیت کرده است.
مسأله 1625 :
اگر به جهت عذری به نیت غسل سر را در آب فرو برد؛ مثل اینکه فراموش کند که روزه است یا بدون تقصیر مسأله را نداند، غسل او صحیح است و معصیتی نکرده است.
مسأله 1626 :
اگر بداند که روزه است و بدون عذر در روزه واجب معیّن برای غسل، سر را در آب فرو برد، معصیت کرده و بنا بر احتیاط مستحب غسلش باطل میشود؛ ولی روزهاش صحیح است.
مسأله 1627 :
سر به زیر آب بردن برای روزهدار همیشه حرام نیست، بلکه ممکن است به جهتی همچون نجات دادن کسی جایز یا لازم باشد.
5 - باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح
مسأله 1628 :
اگر جنب عمداً در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند روزهاش باطل است و جنبی که وظیفهاش تیمّم است اگر عمداً تیمّم ننماید روزهاش باطل است.
مسأله 1629 :
در غیر رمضان اگر در روزه واجبی که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معیّن است، تا اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید روزهاش صحیح است؛ خصوصاً اگر عمداً نباشد، مگر در قضای ماه رمضان که حکم آن در
مسأله 1643 :
و 1644 خواهد آمد.
مسأله 1630 :
جنبی که روزه ماه رمضان بر او واجب است باید تا اذان صبح غسل جنابت کند و چنانچه غسل نکند تا وقت تنگ شود باید تیمّم کند و روزه بگیرد و اگر در تأخیر غسل معذور نباشد بنا بر احتیاط مستحب قضای آن روزه را هم به جا آورد و اگر تیمم هم نکند روزهاش باطل است.
مسأله 1631 :
اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از گذشتن ماه رمضان یادش بیاید، باید روزه هر چند روزی را که یقین دارد جنب بوده قضا کند؛ مثلاً اگر نمیداند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند و اگر در ماه رمضان یادش بیاید قضا واجب نیست؛ لکن بنا بر احتیاط مستحب اگر بعد از گذشتن یک هفته یادش بیاید روزه را قضا کند بلکه به احتیاط مستحب اگر بعد از گذشتن روز جمعه هم یادش بیاید، روزه را قضا نماید.
مسأله 1632 :
کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد نباید خود را جنب کند و اگر با توجه به این مسأله خود را جنب کند روزهاش باطل است و قضا و کفاره دارد؛ بلی اگر خیال میکرده جنب کردن بر او حرام نیست یا از این حکم غفلت داشت قضا دارد ولی کفاره ندارد، بلکه اگر فقط برای تیمم وقت دارد، نباید خود را جنب کند و چنانچه خود را جنب کند، باید تیمم کند و روزه آن روز را بگیرد و به احتیاط مستحب قضای آن را نیز به جا آورد و کفاره هم بدهد.
مسأله 1633 :
اگر در ماه رمضان برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند، روزهاش بیاشکال صحیح است؛ بلکه اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمم روزه بگیرد، روزهاش صحیح است؛ هر چند احتیاط مستحب در قضا و کفاره است.
مسأله 1634 :
کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمیشود، نباید بخوابد و چنانچه با اختیار بخواند و تا صبح بیدار نشود، روزهاش باطل است و قضا بر او واجب میشود و کفاره نیز لازم است، مگر آن که خیال میکرده بقاء بر جنابت حرام نیست یا از این حکم غفلت داشت و در هر حال باید در روز از مبطلات روزه پرهیز کند.
مسأله 1635 :
هر گاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود، چنانچه تردید داشته باشد که اگر بخوابد بیدار میشود یا نه، احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل نخوابد.
مسأله 1636 :
کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل یا تیمم کند و با این تصمیم بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، روزهاش بدون اشکال صحیح است.
مسأله 1637 :
کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل یا تیمم کند، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، بنا بر احتیاط مستحب روزه آن روز را قضا کند.
مسأله 1638 :
کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل یا تیمم کند، اگر بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند روزهاش باطل و قضا و کفاره لازم است؛ و اگر تردید داشته باشد که غسل یا تیمم کند یا نه، بنا بر احتیاط روزهاش باطل و قضا و کفاره لازم است.
مسأله 1639 :
اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل یا تیمم کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند؛ همچنین اگر از خواب دوم بیدار شود و برای مرتبه سوم بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند و بنا بر احتیاط مستحبی کفاره نیز بدهد، بلکه بنا بر احتیاط مستحب در خواب دوم و همچنین در خواب اول در صورتی که عادت به بیدار شدن نداشته باشد، کفاره بدهد.
مسأله 1640 :
اگر انسان در خواب محتلم شود و بعد بیدار شود و ببیند جنب شده و دوباره بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، باید در آن روز از کارهایی که بر روزهدار حرام است خودداری کند و بعد روزه آن روز را قضا کند.
مسأله 1641 :
اگر روزهدار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند.
مسأله 1642 :
هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگر چه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزهاش صحیح است.
مسأله 1643 :
کسی که در وسعت وقت میخواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد هر گاه جنب باشد - به جهت احتلام یا به سبب دیگر - و تا اذان صبح جنب بماند، اگر چه از روی عمد نباشد، نمیتواند آن روز را روزه بگیرد و باید در روز دیگری به جا آورد.
مسأله 1644 :
اگر وقت قضای روزه ماه رمضان تنگ شده و تا اذان صبح جنب بماند، - اگر چه از روی عمد نباشد - بنا بر احتیاط واجب روزه آن روز را بگیرد و عوض آن را هم به جا آورد.
مسأله 1645 :
اگر در غیر روزه ماه رمضان در روزه واجب دیگری؛ مثل روزه کفاره و نذر غیر معیّن، که وقت آن وسعت دارد، عمداً تا اذان صبح جنب بماند، اظهر این است که روزهاش صحیح است ولی احتیاط مستحب آن است که غیر از آن روز، روز دیگری را روزه بگیرد.
مسأله 1646 :
اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود باید پیش از اذان برای روزه آن روز غسل کند و چنانچه غسل نکند تا وقت تنگ شود یا به جهت دیگری از انجام غسل معذور باشد، باید تیمم نماید و اگر بدون عذر تیمم هم نکند در روزه ماه رمضان، روزهاش باطل است و در غیر آن باطل نیست.
مسأله 1647 :
اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و از غسل معذور باشد باید تیمّم نماید و بنا بر احتیاط مستحب تا اذان صبح از مبطلات وضو اجتناب نماید و همچنین است حکم جنب در صورتی که وظیفهاش تیمّم باشد.
مسأله 1648 :
اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچ کدام از غسل یا تیمم وقت نداشته باشد، روزهاش صحیح است؛ خواه در روزه ماه مبارک رمضان باشد یا روزه واجب دیگری - وقت آن وسعت داشته باشد یا تنگ باشد - یا روزه مستحبی باشد؛ ولی احتیاط مستحب آن است که در روزه واجب که وقت آن وسعت دارد، به آن اکتفا نکند، مخصوصاً در روزه قضای ماه رمضان.
مسأله 1649 :
اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند؛ اگر چه نزدیک مغرب باشد، روزه او باطل است.
مسأله 1650 :
اگر زن غسل حیض را فراموش کند و روزه بگیرد، روزه او صحیح است.
مسأله 1651 :
اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن و تیمم کوتاهی کند و آن دو را تا اذان صبح انجام ندهد روزهاش باطل است ولی چنانچه کوتاهی نکند، مثلاً منتظر باشد که حمام، زنانه شود؛ اگر چه سه مرتبه بخوابد و تا اذان صبح غسل یا تیمم نکند، روزه او صحیح است.
مسأله 1652 :
زنی که در حال استحاضه است اگر غسلهای خود را به تفصیلی که در احکام استحاضه گذشت به جا آورد، بیاشکال روزه او صحیح است؛ بلکه اگر غسلهای خود را انجام ندهد، ظاهراً روزهاش صحیح است، ولی احتیاط مستحب آن است که روزه را قضا نیز بنماید.
مسأله 1653 :
کسی که مسّ میت کرده؛ یعنی جایی از بدن خود را به بدن میت رسانده، میتواند بدون غسل مس میت روزه بگیرد و اگر در حال روزه هم میت را مس نماید، روزه او باطل نمیشود.
6 - اماله کردن
مسأله 1654 :
اماله کردن با چیز روان؛ اگر چه از روی ناچاری و برای معالجه باشد، روزه را باطل میکند.
7 - قی کردن
مسأله 1655 :
هر گاه روزهدار عمداً قی کند؛ اگر چه به واسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزهاش باطل میشود؛ ولی اگر سهواً یا بیاختیار قی کند، اشکال ندارد.
مسأله 1656 :
اگر در شب چیزی بخورد که میداند به واسطه خوردن آن در روز بیاختیار قی میکند، روزهاش صحیح است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که روزه آن روز را قضا نماید.
مسأله 1657 :
اگر مقدمات قی کردن برای روزهدار، بیاختیار حاصل شود لازم نیست از قی کردن خودداری کند ولی چنانچه برای او ضرر یا مشقّت شدید نداشته باشد، بنا بر احتیاط مستحب از آن خودداری کند.
مسأله 1658 :
اگر مگس در گلوی روزهدار برود، چنانچه ممکن باشد، باید آن را بیرون آورد و روزه او صحیح است؛ ولی اگر مجبور باشد که یا آن را ببلعد یا با قی کردن آن را بیرون آورد، واجب است آن را بیرون آورد و در هر دو صورت: بلعیدن و قی کردن، روزه او باطل میشود.
مسأله 1659 :
اگر سهواً چیزی را فرو ببرد، اگر به قدری فرو رفته باشد که به آن خوردن بگویند، بیرون آوردن آن لازم نیست؛ ولی اگر به قدری فرو رفته است که به آن خوردن نمیگویند پس اگر میتواند، نباید آن را بخورد؛ بلی چنانچه بیرون آوردن آن قی کردن به حساب میآید یا با قی کردن همراه میشود اگر آن را بیرون آورد، روزهاش باطل میشود، همچنانکه خوردن آن نیز روزه را باطل میکند.
مسأله 1660 :
اگر یقین داشته باشد که به واسطه آروغ زدن، چیزی از گلو بیرون میآید به گونهای که به آن قی کردن میگویند، نباید عمداً آروغ بزند و اگر احتمال آن را بدهد آروغ زدن، خلاف احتیاط استحبابیست و اگر این احتمال را هم ندهد آروغ زدن هیچ