Skip Navigation Linksخانه آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

پاسخ

  • خویی و وحید: امر به معروف و نهی از منکر قلبی و زبانی در یک مرتبه قرار دارند و آمر و ناهی در هر کدام احتمال تأثیر دید مختار است آن را انتخاب کند و گاهی باید بین ایندو جمع کند. [1]
  • فاضل و نوری: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین، به مراتب دیگر عمل شود. اگر در مرتبه ی قلبی درجاتی باشد با تأثیر درجه ی خفیف تر به همان اکتفا شود. اما اگر گناهکار معصیت را ترک نمی کند مگر در صورتی که بین مرتبه ی اول و دوم جمع شود، واجب است بین این دو مرتبه جمع کرد.[2]
  • امام: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین ـ حتی با احتمال حصول آن ـ به مراتب دیگر عمل شود و واجب است با احتمال تأثیر و رفع منکر با مرتبه ی قلبی به همان بسنده شود. اما اگر بعضی از مراتب امر و نهی زبانی اهانت و اذیّت کمتری نسبت به مرتبه ی قلبی داشت، واجب است به امر و نهی زبانی اکتفا شود و بر امر و نهی قلبی مقدم است. اگر بر فرض بعضی از درجات مرتبه ی قلبی با بعضی از مراحل مرتبه ی زبانی مساوی باشد، رعایت ترتیب لازم نیست بلکه مخیّر است.[3]
  • بهجت: اگر انسان بدون گفتن، به هر وسیله ی دیگر ناراحتی قلبی خود را به گناهکار نشان دهد و این کار موجب ترک گناه شود، لازم نیست با زبان امر به معروف و یا نهی از منکر کند، البته در صورتی که هیچ گونه اشکال شرعی دیگری در این کار نباشد.[4]
  • تبریزی: امر و نهی زبانی بر امر و نهی قلبی مقدم است و گاهی اوقات باید بین آنها جمع کرد.[5]
  • سیستانی: در امر و نهی زبانی و قلبی هر کدام تأثیرش بیشتر باشد و اذیّتش نسبت به شخص گناهکار کمتر باشد، واجب است همان مقدم شود.[6]
  • مکارم: امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که بعضی از این مراتب احتیاج به اجازه ی شارع ندارد و بعضی دارد، آنچه احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد همان امر به معروف با زبان و دل و نصیحت کردن با اعراض و بی اعتنایی و ترک مراوده نمودن است و اگر تأثیر نکرد جایز است با کلمات تند و خشن که خالی از گناه باشد او را امر و نهی کرد.[7]
  • صافی: اگر به مجرد اظهار کراهت از این عمل ـ هر چند با اعراض و ترک معاشرت ـ گناهکار دست از گناه بکشد، کافی است و نیازی به امر و نهی بیشتر نیست.[8]

    • منابع:

    1. خویی و وحید: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    2. فاضل: رساله، م 2098، 2100 و 2106؛ نوری: رساله، م 2795، 2797 و 2804.
    3. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، القول فی مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، مقدمه بحث و المرتبة الاولی، م 1 و المرتبة الثانی، م 6 و 7.
    4. بهجت: رساله، م 1610.
    5. تبریزی: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    6. سیستانی: المسائل المنتخبة، م 633.
    7. مکارم: رساله، م 2419.
    8. صافی: رساله، م 2864.

    این موضوعات را نیز بررسی کنید:

    جدیدترین ها در این موضوع

    استفتائات نذر

    استفتائات نذر

    یائِسِه

    یائِسِه

    وثیقه

    وثیقه

    نفقه

    نفقه

    No image

    نری

    Powered by TayaCMS