5- مجسمه سازى و تصوير
سوال 46 :
- نقاشى کردن و ترسيم چهره اشخاص و حيوانات آيا حرام است يا حکم ديگرى دارد؟
جواب:
- اگر برجستگى ندارد مانع ندارد.
استفتاءات، ج2، ص: 19
سوال 47 :
- آيا در اسلام خريد و فروش عروسکهاى اسباب بازى اشکال دارد يا خير؟
جواب:
- مانع ندارد
اگر چه ساختن مجسمه ذى روح جايز نيست.
سوال 48 :
- ساختن عروسک و انجام نمايشهاى عروسکى شرعا چگونه است؟
جواب:
- ساختن عروسک جايز نيست و نمايش مانع ندارد.
سوال 49 :
- آيا ساختن و درست کردن عروسک اشکال دارد؟ آيا وجود عروسک در منزل براى بازى کودکان اشکال دارد؟ آيا کشيدن شکل عکس انسان کامل (نقاشى کردن) اشکال دارد؟
جواب:
- ساختن مجسّمه حيوان ذى روح، حرام است، ولى نگهداشتن آن در منزل حرام نيست.
و نقاشى هم اگر مجسمه نباشد حرمت ندارد.
سوال 50 :
- در مسأله 2069 رساله توضيح المسائل فرموده‌ايد خريد و فروش مجسّمه و صابون يا چيزهاى ديگرى که روى آن مجسمه دارد اشکال ندارد.
مستدعى است بفرمائيد ساختن مجسّمه انسان و حيوانات با مواد پلاستيکى به صورت‌هاى کاريکاتورى و غير واقعى چه صورت دارد؟
جواب:
- ساختن مجسمه ذى روح حرام است.
سوال 51 :
- آيا عروسک و پيکر حيوانات که توسط کارخانه توليد مى‌شود با عنايت به اينکه توسط ماشين و بطور تو خالى ساخته مى‌شود مشروعيّت دارد يا
استفتاءات، ج2، ص: 20
نه؟ در صورتى که مشروعيّت ساخت ندارد آيا مى‌شود قسمتى از آن را بطور نيمه ساخته از خارج وارد کرد يا نه؟
توضيحا عرض مى‌شود که کارخانه‌هاى مشابه همچنان فعاليت مى‌کنند و اين کالا در حال حاضر براى بازى و فراگيرى کودکان جامعه مورد نياز مى‌باشد و قطع توليد آن از سوئى باعث تشديد قاچاق و بازار سياه و رونق کار عوامل سودجو مى‌گردد و از سوى ديگر موجب بيکار شدن عده‌اى کارگر و بلا استفاده ماندن مواد اوليه موجود در کارخانه مى‌شود.
جواب:
- ساختن مجسمه ذى روح گرچه حرام است ولى خريد و فروش مجسمه ساخته شده اشکال ندارد.
سوال 52 :
- نقاشى کردن صورت شخصيتهاى اسلامى معاصر و مراجع معظم (ايدهم اللّه تعالى) جهت تبليغات اسلامى چه صورت دارد؟
جواب:
- اگر داراى برجستگى نباشد و مجسّمه صدق نکند اشکال ندارد.
سوال 53 :
- پدرم شغلش قلمزنى است، (يعنى از کارهايى که روى فلزّات نقش مى‌اندازند که برجستگى به وجود مى‌آيد و جزو مجسّمه محسوب مى‌شود) و حدود ده سال است که به اين کار اشتغال دارد؛ نصف و شايد بيشتر از نصف کارهاى پدرم شامل نقش و حک کردن شکل کامل انسان بوده است و ظاهرا طبق کتاب "تحرير الوسيله" و کتاب "مکاسب محرّمه" مزد گرفتن براى اين کارها حرام است، حالا اگر بخواهد که مالش از حرام پاک شود و نيز شروع به دادن خمس نمايد چه بايد بکند؟
استفتاءات، ج2، ص: 21
استفتاءات ج2 28 س 71 ..... ص : 28
جواب:
- اجرت و مزدى که در قبال عمل حرام گرفته بايد به مالکش برگرداند و اگر مالک واقعى آن را نمى‌شناسد، از طرف او به فقراء صدقه بدهد.