دستور سجده سهو
مسأله 1259 :
دستور سجده سهو اين است که بعد از سلام نماز فوراً نيّت سجده سهو کند و بنابر احتياط واجب پيشاني را به چيزي که سجده بر آن صحيح است بگذارد و بگويد: «بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ السَّلامُ عَلَيْکَ أيُّها النَّبِيُّ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکاتُه»، بعد بايد بنشيند و دوباره به سجده رود و ذکري که گفته‌شد بگويد و بنشيند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.
قضاي سجود و تشهّد فراموش شده
مسأله 1260 :
سجده وتشهّد را که انسان فراموش کرده و بعد از نماز قضاي آن را بجا مي‌آورد، بايد تمام شرائط نماز مانند پاک بودن بدن ولباس ورو به قبله بودن وشرطهاي ديگر را داشته باشد.
مسأله 1261 :
اگر سجده يا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً يک سجده از رکعت اوّل ويک سجده از رکعت دوم فراموش نمايد، بايد بعد از سلام نماز، قضاي هر دو را با سجده‌هاي سهوي که براي آنها لازم است بجا آورد ولازم نيست معيّن کند که قضاي کداميک آنها است اگرچه احتياط مستحبّ معيّن کردن آنها است.
مسأله 1262 :
اگر يک سجده وتشهّد را فراموش کند، احتياط واجب آن است که هرکدام را اوّل فراموش کرده، اوّل قضا نمايد و اگر نداند که کدام اوّل فراموش شده، احتياطاً بايد يک سجده وتشهّد و بعداً يک سجده ديگر بجا آورد، يا يک تشهّد ويک سجده و بعد يک تشهّد ديگر بجا آورد، تا يقين کند سجده وتشهّد را به ترتيبي که فراموش کرده قضا نموده است و احتياط مستحبّ اعاده نماز است.
مسأله 1263 :
اگر به خيال اين که اوّل سجده را فراموش کرده، اوّل قضاي آن را بجا آورد و بعد از خواندن تشهّد يادش بيايد که اوّل تشهّد را فراموش کرده، احتياط واجب آن است که دوباره سجده را قضا نمايد و نيز اگر به خيال اين که اوّل تشهّد را فراموش کرده، اوّل قضاي آن را بجا آورد و بعد از سجده يادش بيايد که اوّل سجده را فراموش کرده، بنابر احتياط واجب بايد دوباره تشهّد را بخواند، اگرچه احتياط مستحبّ اعاده نماز است.
مسأله 1264 :
اگر بين سلام نماز وقضاي سجده يا تشهّد کاري کند که اگر عمداً يا سهواً در نماز اتّفاق بيفتد، نماز باطل مي‌شود، مثلاً پشت به قبله‌نمايد، احتياط واجب آن است که بعد از قضاي سجده و تشهّد دوباره نماز را بخواند.
مسأله 1265 :
اگر بعد از سلام نماز يادش بيايد که يک سجده از رکعت آخر فراموش کرده، چنانچه کاري که عمدي وسهوي آن نماز را باطل مي‌کند، مثل روگرداندن از قبله انجام نداده، بايد به قصد قضاي سجده، سجده کند ودو سجده سهو بنابر احتياط واجب بجا آورد، و نيز اگر يادش بيايد که تشهّد رکعت آخر را فراموش کرده، بايد به قصد اين که وظيفه خود را انجام داده باشد، قضاي تشهّد را بخواند و سلام دهد و دو سجده سهو بنمايد.
مسأله 1266 :
اگر بين سلام نماز وقضاي سجده يا تشهّد کاري کند که براي آن سجده سهو واجب مي‌شود، مثل آن که سهواً حرف بزند، بنابر احتياط واجب بايد سجده يا تشهّد را قضا کند وغير از سجده سهوي که براي قضاي سجده يا تشهّد لازم است، بنابر احتياط واجب دو سجده سهو ديگر بنمايد.
مسأله 1267 :
اگر نداند که سجده را فراموش کرده يا تشهّد را، بايد هر دو را قضا نمايد و هرکدام را اوّل بجا آورد اشکال ندارد در صورتي که تقدّم را در فرض فوت نداند.
مسأله 1268 :
اگر شک دارد که سجده يا تشهّد را فراموش کرده يا نه، واجب نيست قضا نمايد.
مسأله 1269 :
اگر بداند سجده يا تشهّد را فراموش کرده وشک کند که پيش از رکوع رکعت بعد بجا آورده يا نه، احتياطاً بايد آن را قضا نمايد.
مسأله 1270 :
کسي که بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد، اگر براي کار ديگري هم سجده سهو بر او واجب شود، بايد بعد از نماز سجده يا تشهّد را قضا نمايد، بعد سجده سهو را بجا آورد.
مسأله 1271 :
اگر شک دارد که بعد از نماز، قضاي سجده يا تشهّد فراموش شده را بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته، بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد و اگر وقت نماز گذشته، قضاي آن مستحبّ است.