احکام نذر وعهد
مسأله 2634 :
نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خيرى را براى خدا بجا آورد ، يا کارى را که نکردن آن بهتر است براى خدا ترک نمايد . / صفحة 458 /
مسأله 2635 :
در نذر صيغه لازم نيست به عربى بخوانند پس اگر بگويد چنانچه مريض من خوب شود ، بارى خدا ده تومان به فقير مى دهم ، نذر او صحيح است ، بلکه اگر قصد کند به اين نحو ولفظى نگويد نذر محقق مى شود .
مسأله 2636 :
کسى که نذر مى کند بايد مکلف وعاقل باشد وبه اختيار خود نذر کند ، بنا بر اين نذر کردن کسى که او را مجبور کرده اند . يا به واسطه عصبانى شدن بى اختيار نذر کرده صحيح نيست .
مسأله 2637 :
اگر شوهر از نذر کردن زن جلو گيرى نمايد ، زن نمى تواند نذر کند واگر بدون اجازه شوهر نذر کند نذر او باطل است .
مسأله 2638 :
اگر زن با اجازه شوهر نذر کند ، شوهرش نمى تواند نذر او را بهم بزند ، يا او را از عمل کردن به نذر جلوگيرى نمايد .
مسأله 2639 :
اگر فرزند با اجازه پدر نذر کند ، بايد به آن نذر عمل نمايد . بلکه اگر بدون اجازه او نذر کند ، عمل کردن به آن نذر واجب است . بلى پدر مى تواند نذر فرزند را منحل کند .
مسأله 2640 :
انسان کارى را مى تواند نذر کند که انجام آن برايش ممکن باشد ، بنا بر اين کسى که نمى تواند پياده کربلا برود ، اگر نذر کند که پياده برود ، نذر او صحيح نيست .
مسأله 2641 :
اگر نذر کند که کار حرام يا مکروهى را انجام دهد ، يا کار واجب يا مستحبى را ترک کند ، نذر او صحيح نيست .
مسأله 2642 :
اگر نذر کند که کار مباحى را انجام دهد يا ترک نمايد ، چنانچه بجا آوردن آن وترکش از هر جهت مساوى باشد ، نذر او صحيح نيست واگر انجام آن از جهتى بهتر باشد وانسان به قصد همان جهت نذر کند ، مثلا نذر کند غذايى را بخورد که براى عبادت قوت بگيرد ، نذر او صحيح است . ونيز اگر ترک آن از جهتى بهتر باشد وانسان براى همان جهت نذر کند که آن را ترک نمايد مثلا براى اينکه دود مضر است نذر کند که آن را استعمال نکند نذر او صحيح مى باشد . / صفحة 459 /
مسأله 2643 :
اگر نذر کند نماز واجب خود را در جايى که به خودى خود ثواب نماز در آنجا زياد نيست مثلا نذر کند نماز را در اطاق بخواند ، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتى بهتر باشد مثلا به واسطه اينکه خلوت است انسان حضور قلب پيدا مى کند نذر او صحيح است .
مسأله 2644 :
اگر نذر کند عملى را انجام دهد ، بايد همان طور که نذر کرده ماه بخواند چنانچه قبل از آن روز يا عبد از آن بجا آورد کفايت نمى کند . ونيز اگر نذر کند که وقتى مريض او خوب شد صدقه بدهد ، چنانچه پيش از آنکه خوب شود صدقه را بدهد کافى نيست .
مسأله 2645 :
اگر نذر کند روزه بگيرد ولى وقت ومقدار آن را معين نکند ، چنانچه يک روز روزه بگيرد کافى است . واگر نذر کند نماز بخواند ومقدار وخصوصيات آن را معين نکند ، اگر يک نماز دو رکعتى بخواند کفايت مى کند ، واگر نذر کند صدقه بدهد وجنس ومقدار آن را معين نکند ، اگر چيزى بدهد که بگويند صدقه داده ، به نذر عمل کرده است ، واگر نذر کند کارى براى خدا بجا آورد در صورتى که يک نماز بخواند يا يک روز روزه بگيرد ، يا چيزى صدقه بدهد ، نذر خود را انجام داده است .
مسأله 2646 :
اگر نذر کند روز معينى را روزه بگيرد ، بايد همان روز را روزه بگيرد ونمى تواند در آن روز مسافرت ند ، واگر به واسطه مسافرت روزه نگيرد ، بايد گذشته از قضاى آن روز کفاره هم بدهد ، يعنى يک بنده آزاد کند يا به ده فقير طعام دهد ، يا ده فقير را بپوشاند ، واگر اينها را نتواند بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد . ولى اگر ناچار شود که مسافرت کند ، يا عذر ديگرى مثل مرض يا حيض بر او پيش آيد قضاء تنها کافى است .
مسأله 2647 :
اگر انسان از روى اختيار به نذر خود عمل نکند ، بايد به مقدارى که در
مسأله پيش گفته شد کفاره بدهد . / صفحة 460 /
مسأله 2648 :
اگر نذر کند که تا وقت معينى عملى را ترک کند ، بعد از گذشتن آن وقت مى تواند آن عمل را بجا آورد ، واگر پيش از گذشتن وقت از روى فراموشى يا ناچارى انجام دهد ، چيزى بر او واجب نيست ، ولى باز هم لازم است که تا آن وقت آن عمل را بجا نياورد ، وچنانچه دو باره پيش از رسيدن آن وقت بدون عذر آن عمل را انجام دهد ، بايد به مقدارى که در دو
مسأله پيش گفته شد کفاره بدهد .
مسأله 2649 :
کسى که نذر کرده عملى را ترک کند ووقتى براى آن معين نکرده است ، اگر از روى فراموشى ، يا ناچارى ، يا ندانستن ، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نيست . ولى بعدا هر وقت از روى اختيار آن را بجاآورد ، بايد به مقدارى که در سه
مسأله پيش گفته شد کفاره بدهد .
مسأله 2650 :
اگر نذر کند که در هر هفته روز معنى مثلا روز جمعه را روزه بگيرد چنانچه يکى از جمعه ها عيد فطر يا عيد قربان شد يا در روز جمعه عذر ديگرى مانند حيض براى او پيدا شود ، بايد آن روز را روزه نگيرد وقضاى آن را بجا آورد .
مسأله 2651 :
اگر نذر کند که مقدار معينى صدقه بدهد چنانچه پيش از دادن صدقه بميرد بايد آن مقدار را از مال او صدقه بدهند .
مسأله 2652 :
اگر نذر کند که به فقير معينى صدقه بدهد ، نمى تواند آن را به فقير ديگر بدهد ، واگر آن فقير بميرد ، بنا بر احتياط بايد به ورثه او بدهد .
مسأله 2653 :
اگر نذر کند که به زيارت يکى از امامن مثلا به زيارت حضرت ابا عبد الله عليه السلام مشرف شود ، چنانچه به زيارت امام ديگر برود کافى نيست ، واگر به واسطه عذرى نتواند آن امام را زيارت کند ، چيزى بر او واجب نيست .
مسأله 2654 :
کسى که نذر کرده زيارت برود وغسل زيارت ونماز آن را نذر نکرده ، لازم نيست آنها را بجا آورد . / صفحة 461 /
مسأله 2655 :
اگر براى حرم يکى از امامان يا امام زادگان چيزى نذر کند ، بايد آن را در تعمير وروشنايى وفرش حرم ومانند اينها مصرف کند .
مسأله 2656 :
اگر براى خود امام عليه السلام چيزى نذر کند ، چنانچه مصرف معينى را قصد کرده ، بايد به همان مصرف برساند ، واگر مصرف معينى را قصد نکرده ، بايد به فقراء وزوار بدهد ، يا مسجد ومانند آن بسازد ، وثواب آن را هديه آن امام نمايد وهمچنين است اگر چيزى را براى امامزاده اى نذر کند .
مسأله 2657 :
گوسفندى را که براى صدقه ، يا براى يکى از امامان نذر کرده اند پشم آن ومقدارى که چاق مى شود جزء نذر است .
مسأله 2658 :
هر گاه نذر کند که اگر مريض او خوب شود ، يا مسافر او بيايد ، عملى را انجام دهد ، چنانچه معلوم شود که پيش از نذر کردن مريض خوب شده ، يا مسافر آمده است عمل کردن به نذر لازم نيست .
مسأله 2659 :
اگر پدر يا مادر نذر کند که دختر خود را به سيد شوهر دهد ، بعد از آنکه دختر به تکليف رسيد ، اختيار با خود اوست ونذر آنان اعتبار ندارد .
مسأله 2660 :
هر گاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد ، کار خيرى را انجام دهد ، بعد از آنکه حاجتش بر آورده شد ، بايد آن کار را انجام دهد ، ونيز اگر بدون آنکه حاجتى داشته باشد ، عهد کند که عمل خيرى را انجام دهد ، آن عمل بر او واجب مى شود .
مسأله 2661 :
در عهد لازم نيست صيغه خوانده شود ، وهمان انشاء نفسانى کافى است ، وکارى را که عهد مى کند انجام دهد ، بايد يا عبادت باشد مثل نماز واجب ومستحب يا کارى بادش که انجام آن بهتر از ترکش باشد ويا کار مباح باشد .
مسأله 2662 :
اگر به عهد خود عمل نکند ، بايد کفاره بدهد يعنى شصت فقير را سير کند ، يا دو ماه روزه بگيرد يا يک بنده آزاد کند . / صفحة 462 /