نماز مسافر (آیت الله جعفر سبحانی)

احکام نماز مسافر

مسافر بايد نماز ظهر و عصر و عشاء را با هشت شرط شکسته به جا آورد يعنى دو رکعت بخواند:

شرط اول: آن که سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد

مسأله 1013 :

کسى که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، خواه رفتن او کمتر از چهار فرسخ باشد خواه نباشد، بايد نماز را شکسته بخواند. بنابر اين اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد يا بالعکس، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1014 :

اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد بايد نماز را شکسته بخواند خواه همان روز و شب برگردد يا شب را در محل بماند و فردا و يا پس فرداى آن برگردد.

مسأله 1015 :

اگر سفر از هشت فرسخ کمتر باشد، يا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ است يا نه; بايد نماز را تمام بخواند و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ است يا نه، در

صفحه 278

صورتى که تحقيق کردن برايش مشقّت دارد، بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقّت ندارد، بايد تحقيق کند که اگر يک عادل بگويد يا بين مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است، نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1016 :

اگر محلى دو راه داشته باشد، يک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد، چنانچه انسان از راهى که هشت فرسخ است به آنجا برود، بايد نماز را شکسته بخواند و اگر از راهى که هشت فرسخ نيست برود، بايد تمام بخواند.

مسأله 1017 :

اگر شهر ديوار دارد، بايد ابتداى هشت فرسخ را از ديوار شهر حساب کند و اگر ديوار ندارد، بايد از خانه هاى آخر شهر حساب نمايد ولى انتهاى هشت فرسخ را همان نقطه اى حساب کند که مى خواهد برود خواه آن نقطه اول شهر يا وسط و يا آخر آن باشد.

شرط دوم: قصد هشت فرسخ از آغاز سفر

شرط دوم اين است که از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد، پس اگر به جائى که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسيدن به آنجا قصد کند جائى برود که با مقدارى که آمده هشت فرسخ شود، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته، بايد نماز را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد از آنجا به مقدار هشت فرسخ مسافرت کند بايد نماز را شکسته بخواند و همچنين است حکم برگشت به وطن اگر هشت فرسخ باشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1018 :

کسى که نمى داند سفرش چند فرسخ است، مثلاً براى پيدا کردن گمشده اى مسافرت مى کند و نمى داند که چه مقدار بايد برود تا آن را پيدا کند; بايد نماز را تمام بخواند. ولى در برگشتن، چنانچه تا وطنش يا جائى که مى خواهد ده روز در آنجا بماند، هشت فرسخ يا بيشتر باشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

صفحه 279

شرط سوم: تصميم بر ادامه سفر

شرط سوم آن است که در بين راه از قصد خود برنگردد. پس اگر پيش از رسيدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد يا مردّد شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1019 :

اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود، چنانچه تصميم داشته باشد که همانجا بماند يا بعد از ده روز برگردد، يا در برگشتن و ماندن مردّد باشد، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1020 :

اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصميم داشته باشد که برگردد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1021 :

اگر براى رفتن به محلى حرکت کند و بعد از رفتن مقدارى از راه بخواهد جاى ديگرى برود، چنانچه از محل اولى که حرکت کرده تا جائى که مى خواهد برود، هشت فرسخ باشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

شرط چهارم: از وطن عبور نکند

شرط چهارم اين است که نخواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد، يا ده روز يا بيشتر در جائى بماند در اين صورت سفر او قطع مى شود. پس کسى که مى خواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، يا ده روز در محلى بماند، بايد نماز را تمام بخواند.

شرط پنجم: سفر براى کار حرام نباشد

شرط پنجم آن که براى کار حرام سفر نکند و اگر براى کار حرامى مانند دزدى سفر کند، بايد نماز را تمام بخواند. و همچنين است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آن که براى او ضرر داشته باشد، يا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهى پدر و مادر که از روى دلسوزى باشد براى منافع شخصى خود سفرى بروند که بر آنان واجب نباشد، ولى اگر مثل سفر حج واجب باشد، بايد نماز را شکسته بخوانند.

صفحه 280

مسأله 1022 :

سفرى که اسباب اذيت پدر و مادر باشد حرام است و انسان بايد در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگيرد.

مسأله 1023 :

اگر کسى با ماشين غصبى سفر کند، نماز او شکسته است و احتياط مستحب آن است که هم تمام و هم شکسته بخواند.

مسأله 1024 :

اگر به قصد تفريح و گردش مسافرت کند حرام نيست و بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1025 :

اگر براى لهو و خوش گذرانى به شکار رود، مسافرت حرام و نمازش تمام است و چنانچه براى تهيه معاش و يا براى کسب و زياد کردن مال به شکار برود، بايد نماز را شکسته بخواند و روزه نگيرد.

مسأله 1026 :

کسى که براى معصيت سفر کرده، موقعى که از سفر به وطن برمى گردد بايد نماز را شکسته بخواند خصوصاً اگر توبه کرده باشد.

مسأله 1027 :

شخصى که از سفر معصيت برمى گردد، چنانچه انگيزه رجوعش مقصد مستقلى غير از رجوع به وطن باشد، نماز او نيز شکسته است.

مسأله 1028 :

کسى که سفر او سفر معصيت است، اگر در بين راه از قصد معصيت برگردد، چنانچه باقيمانده راه و يا مسافتى را که بعد از پشيمان شدن از معصيت، مى رود و برمى گردد هشت فرسخ باشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

شرط ششم: خانه به دوش نباشد

شرط ششم آن که از صحرانشين هائى نباشد که در بيابان ها گردش مى کنند و هر جا آب و خوراک براى خود و حشمشان پيدا کنند مى مانند و بعد از چندى به جاى ديگر مى روند، و صحرا نشين ها در اين مسافرت ها بايد نماز را تمام بخوانند.

مسأله 1029 :

اگر يکى از صحرا نشين ها براى پيدا کردن منزل و چراگاه حيواناتش سفر کند بايد نمازش را تمام بخواند هر چند سفر او هشت فرسخ باشد.

صفحه 281

مسأله 1030 :

اگر صحرانشين براى زيارت يا حج يا تجارت و مانند اينها مسافرت کند، بايد نماز را تمام بخواند، خصوصاً اگر با همان چادر و اثاثيه سفر کند.

شرط هفتم: سفر براى شغل نباشد

شغل و کار او مسافرت نباشد کسانى که داراى چنين شرطى نيستند به سه گروه تقسيم مى شوند:

1. راننده ها و خلبان ها و کشتيبان ها و ساربان ها و مانند آنها سفر شغل آنها است بايد نماز را تمام بخوانند.

2. کسى که سفر شغل او نيست ولى سفر مقدّمه شغل او است يعنى براى انجام به طور مرتب سفر کند مانند معلمى که بايد هر روز يا غالباً به مقدار مسافت شرعى سفر مى کند، و پس از تدريس به وطن بازمى گردد و همچنين است محصل و بيله ورى که براى خريد و يا فروش بايد به مقدار مسافت شرعى سفر کند سپس برگردد آن گروه نيز بايد نماز خود را تمام بخواند.

3. کسى که سفر شغل او و يا مقدمه شغل او نيست، ولى براى زيارت هر هفته مرتب سفر مى کند، اين گروه نيز بايد نماز را تمام و روزه را بگيرند خلاصه کسانى که سفر براى آنان به صورت يک امر عادى درآيد، نماز آنان تمام و روزه را بايد بگيرند.

مسأله 1031 :

اگر راننده اى براى کار ديگرى مثلاً براى زيارت يا حج هم مسافرت کند، بايد نماز را تمام بخواند و همچنين است اگر اتومبيل خود را براى زيارت کرايه بدهد و در ضمن خودش هم زيارت کند، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1032 :

کسانى که راهنماى حج و مدير کاروان حجاج و مانند آنها مى باشند، چون سالى يک بار اتفاق مى افتد و در مدت کمى انجام مى گيرد، نماز آنها شکسته است و حکم آنها با حمله دارى که سال هاى گذشته که بخش عمده سال را در سفر بودند تفاوت دارد.

مسأله 1033 :

کسى که در مقدارى از سال شغلش مسافرت است، مثل شوفرى که فقط در تابستان يا زمستان اتومبيل خود را کرايه مى دهد، بايد در سفرى که مشغول به کارش هست نماز را تمام بخواند.

صفحه 282

مسأله 1034 :

راننده و دوره گردى که در دو سه فرسخى شهر رفت و آمد مى کند، چنانچه اتفاقاً سفر هشت فرسخى برود، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1035 :

کسى که به يکى از عناوين سه گانه بايد نماز خود را تمام بخواند اگر ده روز يا بيشتر در وطن خود بماند يا در نقطه اى ده روز قصد اقامه کند بايد در سفر اولى که بعد از ده روز مى رود، نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1036 :

اگر چنين گروهى شک کنند که در وطن خود يا جاى ديگر ده روز مانده اند يا نه، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1037 :

کسى که در شهرها سياحت مى کند و براى خود وطنى اختيار نکرده، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1038 :

کسى که شغلش مسافرت نيست، اگر مثلاً در شهرى يا در دهى جنسى دارد که براى حمل آن در يک زمان معين مسافرت هاى پى در پى مى کند، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1039 :

کسى که از وطنش صرف نظر کرده و مى خواهد وطن ديگرى براى خود اختيار کند اگر سفرش طولانى است بايد نماز را تمام بخواند.

نماز کارمندان هواپيما و قطار تمام و روزه را بايد بگيرند و اگر ده روز يا بيشتر در وطن خود يا جاى ديگر بمانند در غير سفر اول نمازشان تمام است.

کسى که در سال دو يا سه سفر مى رود که هر کدام سه يا چهار ماه طول مى کشد، و بقيه سال را در وطن است نماز او تمام است.

چوپانى که در سال نه ماه همراه گوسفندان مى رود، بدون آنکه در جائى ده روز بماند، و سه ماه زمستان را در وطن خود به سر مى برد، نماز او تمام و بايد روزه را بگيرد.

شرط هشتم: رسيدن به حد ترخّص

شرط هشتم آن که به حد ترخّص برسد يعنى از وطنش يا جائى که قصد کرده بود ده روز

صفحه 283

در آنجا بماند، به قدرى دور شود که ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود ولى بايد در هوا غبار يا چيز ديگرى نباشد که از ديدن ديوار و شنيدن اذان جلوگيرى کند و لازم نيست به قدرى دور شود که مناره ها و گنبدها را نبيند، يا ديوارها هيچ پيدا نباشد، بلکه همين قدر که ديوارها کاملاً معلوم نباشد، کافى است.

مسأله 1040 :

کسى که به سفر مى رود اگر به جائى برسد که اذان را نشنود ولى ديوار شهر را ببيند، يا ديوارها را نبيند و صداى اذان را بشنود، چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1041 :

مسافرى که به وطنش برمى گردد، وقتى ديوار وطن خود را ببيند و صداى اذان آن را بشنود، بايد نماز را تمام بخواند ولى مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند. وقتى ديوار آنجا را ببيند و صداى اذانش را بشنود، بنابر احتياط واجب بايد نماز را تأخير بيندازد تا به منزل برسد. يا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1042 :

اگر به قدرى دور شود که نداند صدائى را که مى شنود صداى اذان است يا صداى ديگر، و يا بفهمد اذان مى گويند ولى کلمات آن را تشخيص ندهد، احتياط جمع ميان تمام و شکسته است.

مسأله 1043 :

اگر بخواهد در محلى نماز بخواند که شک دارد به حد ترخص يعنى جائى که اذان را نشنود و ديوار را نبيند، رسيده يا نه، بايد نماز را تمام بخواند. و در موقع برگشتن اگر شک کند که به حد ترخص رسيده يا نه، بايد شکسته بخواند. و چون در بعضى موارد اشکال پيدا مى کند بايد يا آنجا نماز نخواند يا هم شکسته و هم تمام بخواند.

صفحه 284

چيزهائى که سفر را قطع مى کند

چند چيز است که سفر را قطع مى کند و بايد نماز را تمام خواند:

اول: رسيدن به وطن

مسأله 1044 :

مسافرى که در سفر از وطن خود عبور مى کند، وقتى به جائى برسد که ديوار وطن خود را ببيند و صداى اذان آن را بشنود بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1045 :

مسافرى که در بين مسافرت به وطنش رسيده، تا وقتى در آنجا هست بايد نماز را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود، يا مقدارى برود و برگردد که رفتن و برگشتن هشت فرسخ مى شود. وقتى به جائى برسد که ديوار وطن را نبيند و صداى اذان آن را نشنود، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1046 :

محلى را که انسان براى اقامت و زندگى خود اختيار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنيا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، يا خودش آنجا را براى زندگى اختيار کرده باشد.

مسأله 1047 :

اگر قصد دارد در محلى که وطن اصليش نيست مدتى بماند و بعد به جاى ديگر رود، اين محل حکم وطن را دارد بنابر اين کارمندان دولت که براى مدتى معيّن يا غير معيّن براى محلى اعزام مى شوند چون در آنجا مسافر نيستند، حکم وطن را دارد.

مسأله 1048 :

کسى که در دو محل زندگى مى کند، مثلاً شش ماه در شهرى و شش ماه در شهر ديگر مى ماند، هر دو به حکم وطن اوست. و نيز اگر بيشتر از دو محل را براى زندگى خود اختيار کرده باشد، همه آنها حکم وطن او حساب مى شود.

مسأله 1049 :

در غير وطن اصلى و وطن غيراصلى که ذکر شد در جاهاى ديگر اگر قصد اقامه نکند نمازش شکسته است چه ملکى در آنجا داشته باشد يا نداشته باشد و چه در آنجا شش ماه مانده باشد يا نه.

صفحه 285

مسأله 1050 :

اگر به جائى برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده نبايد نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن ديگرى هم براى خود اختيار نکرده باشد.

دوم: قصد اقامت ده روز

مسأله 1051 :

مسافرى که قصد دارد، ده روز پشت سر هم در محلى بماند، يا مى داند که بدون اختيار ده روز در محلى مى ماند، در آن محل بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1052 :

مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند، در صورتى بايد نماز را تمام بخواند که بخواهد تمام ده روز را در يکجا بماند پس اگر بخواهد مثلاً ده روز در نجف و کوفه يا در تهران و شميران بماند، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1053 :

مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند، اگر از اول قصد داشته باشد که در بين ده روز به اطراف آنجا برود; چنانچه جائى که مى خواهد برود اگر به اندازه اى دور نيست که مسافرت حساب شود، بايد در همه ده روز نماز را تمام بخواند و اگر به اندازه اى باشد که عرفا مسافرت حساب شود بايد در تمام ده روز نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1054 :

اگر مسافر قصد کند ده روز در محلى بماند; چنانچه پيش از خواندن يک نماز چهار رکعتى از ماندن منصرف شود. يا مردّد شود که در آنجا بماند يا به جاى ديگر برود، بايد نماز را شکسته بخواند و اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى از ماندن منصرف شود; يا مردّد شود، تا وقتى در آنجا هست، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1055 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر روزه بگيرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود، چنانچه يک نماز چهار رکعتى خوانده باشد، روزه اش صحيح است و تا وقتى در آنجا هست بايد نمازهاى خود را تمام بخواند و روزه ها را هم بگيرد و اگر يک نماز چهار رکعتى نخوانده باشد، احتياط واجب آن است که روزه آن روز را تمام کند و قضاء آن را نيز بگيرد اما نمازهاى خود را بايد شکسته بخواند و روزهاى بعد هم نمى تواند روزه بگيرد.

مسأله 1056 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر از ماندن منصرف شود و

صفحه 286

شک کند پيش از آن که از قصد ماندن برگردد، يک نماز چهار رکعتى خوانده يا نه، بايد نمازهاى خود را شکسته بخواند.

مسأله 1057 :

اگر مسافر به نيّت اين که نماز را شکسته بخواند; مشغول نماز شود و در بين نماز تصميم بگيرد که ده روز يا بيشتر بماند، بايد نماز را چهار رکعتى تمام نمايد.

مسأله 1058 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در جائى بماند، اگر در بين نماز چهار رکعتى از قصد خود برگردد، چنانچه مشغول رکعت سوم نشده، بايد نماز را دو رکعتى تمام نمايد و بقيه نمازهاى خود را شکسته بخواند. و اگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل ولى تا وقتى در آنجا هست بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1059 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در جائى بماند اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جائى که کمتر از چهار فرسخ است برود و به محل اقامه خود به عنوان محل اقامت برگردد، بايد نماز را تمام بخواند و اگر به عنوان منزلى که در بين راه است عبور کند، نماز او شکسته است.

مسأله 1060 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در جائى بماند، اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جاى ديگرى که کمتر از هشت فرسخ است، برود و ده روز در آنجا بماند، بايد در رفتن و در جائى که قصد ماندن ده روز کرده، نمازهاى خود را تمام بخواند. ولى اگر جائى که مى خواهد برود هشت فرسخ يا بيشتر است بايد موقع رفتن نمازهاى خود را شکسته بخواند و چنانچه در آنجا قصد ماندن ده روز کرد، نمازش را تمام بخواند.

مسأله 1061 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جائى که کمتر از چهار فرسخ است برود، چنانچه مردد باشد که به محل اولش برگردد يا نه، يا به کلى از برگشتن به آنجا غافل باشد، يا بخواهد برگردد ولى مردد باشد که ده روز در آنجا بماند يا نه، يا آن که از ده روز ماندن در آنجا و مسافرت از آنجا غافل باشد، بايد از وقتى که مى رود و برمى گردد و بعد از برگشتن; نمازهاى خودرا تمام بخواند.

صفحه 287

سوم: توقف يک ماه بدون قصد

مسأله 1062 :

اگر مسافر بعد از رسيدن به هشت فرسخ سى روز در محلى بماند و در تمام سى روز در رفتن و ماندن مردد باشد، بعد از گذشتن سى روز اگرچه مقدار کمى در آنجا بماند، بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر پيش از رسيدن به هشت فرسخ در رفتن بقيه راه مردد شود; اگر به مقدار چهار فرسخ نرفته باشد از وقتى که مردد مى شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1063 :

مسافرى که مى خواهد نه روز يا کمتر در محلى بماند اگر بعد از آن که نه روز يا کمتر در آنجا ماند، بخواهد دوباره نه روز ديگر يا کمتر بماند همين طور تا سى روز، روز سى و يکم بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1064 :

مسافرى که سى روز مردد بوده در صورتى بايد نماز را تمام بخواند که سى روز در يکجا بماند، پس اگر مقدارى از آن را در جائى و مقدارى را در جاى ديگر بماند، بعد از سى روز هم بايد نماز را شکسته بخواند.

مسائل متفرّقه

مسأله 1065 :

مسافر مى تواند در مسجدالحرام و مسجد پيغمبر(صلى الله عليه وآله وسلم) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند و تمام افضل و شکسته احوط است. ولى اگر بخواهد در جائى که اول، جزء اين مساجد نبوده و بعد از زمان ائمه(عليهم السلام) به اين مساجد اضافه شده نماز بخواند، بايد شکسته بخواند و نيز مسافر مى تواند در حرم حضرت سيدالشهداء(عليه السلام)در شعاع 25 ذراع(تقريباً 11متر) از ضريح مقدس نماز را تمام بخواند.

مسأله 1066 :

کسى که مى داند مسافر است و بايد نماز را شکسته بخواند، اگر در غير چهار مکانى که در مسأله پيش گفته شد عمداً تمام بخواند، نمازش باطل است.

مسأله 1067 :

اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند، چنانچه در وقت يادش بيايد، بايد شکسته به جا آورد و اگر بعد از وقت يادش بيايد، قضاى آن نماز بر او واجب نيست. و اگر مى داند که مسافر است ولى حکم نماز مسافر را فراموش کند احتياط واجب آن

صفحه 288

است که در وقت و خارج آن قضاء کند.

مسأله 1068 :

کسى که مى داند مسافر است و بايد نماز را شکسته بخواند، اگر فراموش نکند، بلکه غفلت کند و بدون توجه و به طور عادت تمام بخواند نمازش باطل است. در داخل وقت بايد اعاده و در خارج از وقت احتياطاً قضاء نمايد.

مسأله 1069 :

مسافرى که نمى داند بايد نماز را شکسته بخواند، اگر تمام بخواند، نمازش صحيح است.

مسأله 1070 :

کسى که بايد نماز را تمام بخواند، اگر شکسته به جا آورد، در هر صورت نمازش باطل است.

مسأله 1071 :

اگر مشغول نماز چهار رکعتى شود و در بين نماز يادش بيايد که مسافر است، يا ملتفت شود که سفر او هشت فرسخ است، چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته، بايد نماز را دو رکعتى تمام کند و اگر به رکوع رکعت سوم رفته، نمازش باطل است و بايد شکسته بخواند.

مسأله 1072 :

مسافرى که بايد نماز را تمام بخواند اگر به واسطه ندانستن مسأله به نيت نماز دو رکعتى مشغول نماز شود و در بين نماز مسأله را بفهمد، بايد نماز را چهار رکعتى تمام کند و احتياط مستحب آن است که بعد از تمام شدن نماز، دوباره آن نماز را چهار رکعتى بخواند.

مسأله 1073 :

مسافرى که نماز نخوانده، اگر پيش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، يا به جائى برسد که مى خواهد ده روز در آنجا بماند، بايد نماز را تمام بخواند. و کسى که مسافر نيست; اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند، در سفر بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1074 :

اگر از مسافرى که بايد نماز را شکسته بخواند نماز ظهر يا عصر يا عشا قضا شود، بايد آن را دو رکعتى قضا نمايد اگرچه در غير سفر بخواهد قضاى آن را به جا آورد. و اگر از کسى که مسافر نيست يکى از اين سه نماز قضا شود، بايد چهار رکعتى قضا نمايد اگرچه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد.

صفحه 289