احکام استحاضه‌‌ (آیت الله حسین مظاهری)

احکام استحاضه

غير از خون حيض و نفاس و زخم و دُمَل و بکارت، هر خونى از زن خارج شود، خون استحاضه است و زن را در حال استحاضه، »مستحاضه« مى‌نامند.

مسأله :

استحاضه سه قسم است:

اوّل: قليله.

دوّم: متوسّطه.

سوّم: کثيره.

قليله آن است که اگر زن به خود پنبه‌اى بگيرد فقط ظاهر آن آلوده شود، و در متوسّطه خون به درون پنبه نفوذ کند ولى از طرف ديگر آن خارج نشود، و در کثيره خون پنبه را فرا گرفته و از طرف ديگر خارج شود.

مسأله :

در استحاضه قليله زن بايد براى هر نماز يک وضو بگيرد و خود را تطهير کند، و در استحاضه متوسّطه بايد براى نماز صبح غسل کند و وضو بگيرد و تا صبح ديگر براى نمازهاى خود کارهاى استحاضه قليله را انجام دهد، و در استحاضه کثيره علاوه بر کارهاى استحاضه متوسّطه بايد يک غسل براى نماز ظهر و عصر و يکى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد، و بين نمازهاى ظهر و عصر يا مغرب و عشا فاصله نيندازد، و اگر فاصله بيندازد بايد دوباره غسل کند، و اگر بين هر نماز واجب يا مستحب فاصله نيندازد يک غسل کافى است. بنابراين اگر نماز ظهر و عصر را نزديک غروب بخواند مى‌تواند با يک غسل، نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را بخواند. و اين احکام در صورتى است که خون خارج شود ولى اگر خون خارج نشود گرچه بداند دوباره خون مى‌آيد يا خون در باطن وجود دارد، با وضو و غسلى که دارد مى‌تواند نماز بخواند.

مسأله :

مستحاضه متوسّطه و کثيره که بايد وضو بگيرد و غسل کند هر کدام را اوّل بجا آورد صحيح است ولى بهتر آن است که اوّل وضو بگيرد.

مسأله :

اگر استحاضه زن بعد از نماز تغيير کند مثلاً از قليله، متوسّطه يا کثيره و يا از متوسّطه، کثيره شود بايد براى نمازهاى بعد به تکليف فعلى خود عمل نمايد مثلاً اگر استحاضه قليله بعد از نماز صبح متوسّطه شود بايد براى نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر کثيره شود بايد براى نماز مغرب و عشا هم غسل نمايد.

مسأله :

مستحاضه کثيره يا متوسّطه اگر پيش از داخل شدن وقت نماز براى نماز غسل کند، چنانچه فاصله زياد باشد، غسل او باطل است ولى اگر قبل از اذان صبح براى نماز شب غسل کند لازم نيست براى نماز صبح دوباره غسل و وضو را بجا آورد.

مسأله :

زن مستحاضه براى خواندن نماز قضا و آيات و احتياط و سجده فراموش شده و تشهّد فراموش شده، اگر آنها را بعد از نماز فوراً بجا آورد لازم نيست کارهاى استحاضه را انجام دهد.

مسأله :

زن مستحاضه بعد از آنکه خونش قطع شد فقط براى نماز اوّلى که مى‌خواند بايد کارهاى مستحاضه را انجام دهد ولى اگر بداند از وقتى که براى نماز پيش مشغول غسل شده ديگر خون نيامده‌لازم نيست‌دوباره غسل نمايد.

مسأله :

اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است، لازم نيست خود را وارسى نمايد. پس اگر بداند سابقاً کداميک از سه قسم بوده، به وظيفه همان قسم رفتار نمايد، والاّ اگر شک دارد بنا را بر اقل بگذارد، مثلاً اگر نداند استحاضه‌اش قليله است يا غير آن، به وظيفه قليله عمل کند. و عباداتش صحيح است گرچه بعد بفهمد وظيفه واقعيش غير آن بوده است.

مسأله :

زن مستحاضه اگر بداند از وقتى که مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و تا بعد از نماز هم خون در داخل فرج نيست و بيرون نمى‌آيد، مى‌تواند خواندن نماز را تأخير بيندازد.

مسأله :

اگر مستحاضه بداند که پيش از گذشتن وقت نماز به کلى پاک مى‌شود، يا به اندازه خواندن نماز، خون بند مى‌آيد، بايد صبر کند و نماز را در وقتى که پاک است بخواند.

مسأله :

مستحاضه قليله بعد از وضو و مستحاضه کثيره و متوسّطه بعد از غسل و وضو بايد فوراً مشغول نماز شود، ولى گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهاى قبل از نماز اشکال ندارد، و در نماز هم مى‌تواند کارهاى مستحب مثل قنوت و غير آن را بجا آورد. و همچنين انجام تعقيبات متعارفه براى نمازهاى بعد اشکال ندارد.

مسأله :

اگر در موقع غسل، خون قطع نشود، غسل صحيح است ولى اگر موجب سرايت نجاست به جاهاى ديگر بدن شود و نتواند از جريان خون جلوگيرى کند، بايد تيمّم نمايد.

مسأله :

زن مستحاضه اگر بخواهد روزه بگيرد لازم نيست از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد.

مسأله :

روزه مستحاضه‌مطلقاًصحيح است، گرچه‌غسلهاى‌خود را انجام‌ندهد.

مسأله :

اگر در بين نماز، استحاضه قليله، متوسّطه يا متوسّطه، کثيره شود بايد نماز را بشکند و براى آن غسل کند و وضو بگيرد.

مسأله :

اگر آب براى‌مستحاضه ضرر دارد يا براى‌هيچ کدام از وضو و غسل وقت ندارد بايد دو تيمّم‌کند يکى بدل از غسل و ديگرى‌بدل از وضو و اگر براى يکى از آنها وقت ندارد يا براى او ضرر دارد بايد بدل آن تيمّم کند و ديگرى را بجا آورد.

مسأله :

مستحاضه اگر بخواهد غير از نماز کارى انجام دهد که شرط آن طهارت است، مثلاً بخواهد جايى از بدن خود را به خط قرآن برساند بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد.

مسأله :

رفتن در مسجد الحرام و مسجد النبى6 و توقف در ساير مساجد و حرمهاى ائمّه طاهرين: و خواندن سوره‌اى که سجده واجب دارد، براى مستحاضه اشکال ندارد، و نزديکى شوهر با او نيز حلال است، گرچه غسل استحاضه نکرده باشد.

مسأله :

اگر زن شک داشته باشد خونى که از او خارج مى‌شود خون استحاضه است يا خونهاى ديگر، چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد، بايد کارهاى استحاضه را انجام دهد.