5 - جواهرى که بواسطه غواصى بدست مى آيد
مسأله 1828 :
اگـر بواسطه غواصى - يعنى : فرو رفتن در دريا - لولو و مرجان ياجواهر ديگرى بـيـرون آورنـد, رويـيـدنى باشد, يا معدنى , اگر قيمت آن به 18 نخودطلا برسد بايد خمس آن را بـدهـند, چه در يک دفعه آن را از دريا بيرون آورده باشنديا بنابر احتياط لازم در چند دفعه , آنچه بيرون آمده از يک جنس باشد, يا از چندجنس , يک نفر آن را بيرون آورده باشد, يا چند نفر, وبنابر احتياط واجب در اعتبارنصاب مخارج بيرون آوردن آن را کم نکنند و مخارج را از مجموع برداشت نمايند.
مسأله 1829 :
اگر بدون فرو رفتن در دريا بوسيله اسبابى جواهر بيرون آورد وقيمت آن به 18 نخود طلا برسد بنابر احتياط, خمس آن واجب است ولى اگر ازروى آب دريا يا از کنار دريا جواهر بـگيرد, در صورتى بايد خمس آن را بدهد که آنچه را بدست آورده به تنهايى يا با منافع ديگر کسب او از مخارج سالش زيادترباشد.
مسأله 1830 :
پرداخت خمس ماهى و حيوانات ديگرى که انسان با فرو رفتن و يابدون فرو رفتن در دريا مى گيرد در صورتى که صرف در موونه سال نشده باشدواجب است .
مسأله 1831 :
اگـر انسان بدون قصد اين که چيزى از دريا بيرون آورد در دريا فرورود و اتفاقا جواهرى بدستش آيد وقصد تملک آن را بنمايد بنابر احتياط واجب اگربحد نصاب باشد بدون کم کردن موونه سال , بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1832 :
اگرانسان در دريا فرو رود وحيوانى را بيرون آورد ودر شکم آن ,جواهرى پيدا کند کـه قـيمتش 18 نخود طلا يا بيشتر باشد, چنانچه آن حيوان مانندصدف باشد که نوعا در شکمش جـواهر هست , بايد خمس آن را بدهد و اگر اتفاقاجواهر بلعيده باشد, در صورتى خمس آن واجب است که به تنهايى يا با منافع ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1833 :
اگـر در رودخانه هاى بزرگ مانند دجله وفرات فرو رود و جواهرى بيرون آورد, چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مى آيد, بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1834 :
اگر درآب فرو رود ومقدارى عنبربيرون آورد که قيمت آن 18 نخودطلا يا بيشتر بـاشـد, بـايد خمس آن را بدهد, و چنانچه از روى آب يا از کنار دريابدست آورد اگر قيمت آن به مقدار 18 نخود طلا برسد, بنابر احتياط همين حکم رادارد, بلکه اگر بمقدار نصاب هم نرسد بنابر احتياط خمس آن را بدون استثنا موونه سال بپردازد.
مسأله 1835 :
کـسـى کـه کسبش غواصى يابيرون آوردن معدن است , اگر خمس آنهارا بدهد وچيزى از مخارج سالش زياد بيايد, لازم نيست , دوباره خمس آن رابدهد.
مسأله 1836 :
اگـر بچه اى معدنى را بيرون آورد, يا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد, يا گنجى پيدا کند, يا بواسطه فرو رفتن در دريا جواهرى بيرون آورد,ولى او بايد خمس آنها را بدهد.