مصاحبت ضرورى با نامحرم
سوال 68 :
- در مواظبت از بيماران روانى کار پرستار مانند پرستارى از بيماران ديگر نيست، زيرا بيشتر وقت پرستار با صحبت و همنشين بودن با بيمار روانى صرف مى‌شود، حکم شرعى در اين مورد چگونه است؟
استفتاءات، ج3، ص: 275
استفتاءات ج3 280 س: 87 ..... ص : 280
جواب:
: همنشينى و صحبت با نامحرم با رعايت ضوابط و آداب شرعى إشکال ندارد.
سوال 69 :
- اينجانب مدّت چند سال است که به شغل خيّاطى زنانه اشتغال دارم و از اين کار خيلى ناراحت هستم؛ چون مى‌دانم از نظر شرعى خلاف است؛ (زيرا من مجبورم تمام کارهاى خيّاطى از قبيل اندازه گرفتن و پرو کردن و بقيّه کارها را خودم انجام دهم) ضمنا کارگر زن هم براى اندازه گرفتن و پرو کردن پيدا نمى‌شود که به من کمک کند، لطفا بفرمائيد از نظر شرعى بنده چه بايد بکنم؟ آيا مى‌توانم به کار خودم ادامه دهم؟
جواب:
- بايد مراعات وظيفه شرعى را بکنيد و اگر نمى‌توانيد مگر با ترک شغل از شغل مذکور اجتناب نمائيد.
سوال 70 :
- خواهران پرستارى که در بيمارستانها مشغول خدمت هستند کارهائى از قبيل حمّام دادن در تخت، استفاده از لگن شستشوى سر در تخت، گرفتن نبض، گرفتن فشار خون، پاشويه و کارهاى مشابه اينها را براى مريضهاى مرد انجام مى‌دهند. لطفا بفرمائيد اين قبيل کارها چه حکمى دارد؟
جواب:
- تصدّى نامحرم اگر مستلزم نظر يا لمس حرام باشد جائز نيست، مگر در موردى که ضرورت نجات جان بيمار متوقّف بر آن باشد.
سوال 71 :
- در اطاق عمل، گاهى جرّاحى روى اندام تناسلى بيمار توسّط جنس مخالف انجام مى‌گيرد، با توجّه به کمبود متخصّصين در اين زمينه حکم شرعى در مورد وظيفه تکنسين زن که در اطاق عمل کار و به عورت بيمار نگاه
استفتاءات، ج3، ص: 276
مى‌کند هنگام عمل مرد نامحرم چيست؟
جواب:
- نظر و لمس عورت غير جائز نيست، مگر در صورتى که ضرورت حفظ جان ايجاب کند و راه ديگرى نباشد.
سوال 72 :
- حکم شرعى در مورد تکنسينهاى مردى که بر سر عمل بيماران زن حاضر مى‌شوند چيست؟ حکم شرعى در مورد تنفّس دهان به دهان پرستار زن به مصدوم و يا بيمار بيهوش مرد و بالعکس چيست؟
جواب:
- کوشش نمايند براى زن، زن و براى مرد، مرد متصدّى شود.
سوال 73 :
- اگر زنى براى بچّه‌دار شدن به دکتر زن مراجعه نمود و مؤثّر واقع نشد، آيا مى‌تواند به دکتر مرد مراجعه نمايد و تحت معالجه قرار گيرد؟
جواب:
- با رعايت حجاب شرعى و اجتناب از لمس و نظر حرام مانع ندارد.
سوال 74 :
- ما در دبيرستان دخترانه مشغول انجام وظيفه هستيم، در رابطه با کارمان ناچاريم در محوّطه دبيرستان که دختران مشغول ورزش هستند رفت و آمد نمائيم يا در رابطه با دبيران زن و دانش آموزان باشيم، چه حکمى دارد؟
جواب:
- با رعايت تمام وظائف شرعيّه مانع ندارد.
سوال 75 :
- آيا مسائل مربوط به زنان (حيض، استحاضه، نفاس و ...) را يک مرد مى‌تواند براى زنان بگويد و تشريح کند؟
جواب:
- اگر مفسده نداشته باشد مانع ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 277
سوال 76 :
- اگر معلّم مرد ناچار باشد که در يک اطاق براى زنى درس بدهد و يا بالعکس- البتّه با رعايت جهات شرعى- جائز است يا نه؟
جواب:
- با نبود مفسده و مراعات موازين شرعيّه إشکال ندارد، و خلوت با أجنبيّه جائز نيست.
سوال 77 :
- براى خواهرانى که عضو رسمى کادر بيمارستان هستند و مى‌خواهند به مجروحان خدمتى انجام دهند- و مريض نياز به توجّه و حرف زدن و حتّى شوخى کردن دارد- از نظر "نگاه" مسائل زيادى پيش مى‌آيد، و گاهى مجروحانى هستند که بايد لخت و برهنه باشند؛ حکم شرعى چيست؟
جواب:
- کمک مجروحين و رسيدگى امور بيماران خوب است، ولى مراعات ضوابط شرعى لازم است، و از نظر و لمس حرام بدون ضرورت بايد خوددارى کنند.
سوال 78 :
- عدّه‌اى از خانمها براى آموزش کمکهاى أوّليّه کلاس مى‌بينند و براى تجربه و تمرين آن به بيمارستانها مى‌روند تا مباشرت در تزريق و پانسمان داشته باشند، بديهى است وضع کنونى بيمارستانها ايجاب نمى‌کند که اين خانمها تمرينات خود را مخصوص بيماران زن قرار دهند و آنها با بيماران مرد تماس پيدا مى‌کنند. آيا براى تمرين کنندگان، إقدام به اين‌گونه تمرينات با علم به تماس با مردان جائز است يا نه؟
جواب:
- از تماس با بدن نامحرم بايد اجتناب کنند.
سوال 79 :
- من پزشکيارم و کارم تزريق و پانسمان و امثال اينها است، آيا از نظر شرع إسلام مى‌توانم براى زنها نيز اين کارها را انجام دهم يا نه؟
استفتاءات، ج3، ص: 278
جواب:
: با مراعات خوددارى از نظر به نامحرم و اجتناب از لمس بدن أجنبيّه- مگر در مواقع ضرورت با اکتفاء به حدّ ضرورت- إشکال ندارد.
سوال 80 :
- اينجانب مبلّغ هستم، گاه و بيگاه در سفرهاى تبليغاتى مجبور مى‌شوم به دبيرستان دخترانه بروم و براى آنان کلاسهاى ممتدّ يا غير ممتدّ داشته باشم، محتمل است در بين اين کلاسها- نظر به اينکه سخنران بايد متوجّه مستمع باشد- گاه بدون ريبه چشم من به صورت آنان بيفتد. از نظر شرعى وظيفه چيست؟
جواب:
- در صورتى که بدون ريبه و مفسده باشد إشکال ندارد.
سوال 81 :
- بر اساس ابلاغى که إداره متبوعمان به ما داده موظّف هستيم هفته‌اى چند ساعت در دبيرستان دخترانه تدريس داشته باشيم، با توجّه به اين که تدريس در اين مدارس با نگاه کردن و معاشر بودن با آنان ملازمت دارد و از سويى خوددارى از حضور در اين کلاسها امتناع از دستور إداره است، تکليف ما چيست؟
جواب:
- تدريس مانع ندارد، و نظر به صورت و دست نامحرم بدون قصد تلذّذ و فساد مانع ندارد.
سوال 82 :
- معمولا بعد از هر حمله برادران رزمنده عدّه زخميها بسيار مى‌شود، لذا بيمارستانها احتياج به إمدادگر زن دارند و ما خواهران به کمک ايشان مى‌رويم، ولى در آنجا بعضى از برادران برهنه هستند يا اينکه موقع مداوى کردن آنان مجبوريم دستمان را به بدنشان بزنيم، آيا اين طريق خدمت
استفتاءات، ج3، ص: 279
کردن در پشت جبهه صحيح است يا نه؟
جواب:
- در مورد ضرورت مانع ندارد.
سوال 83 :
- نظر به اينکه اماکن آموزشى با کمبود معلّم دينى در سطح مملکت مواجه هستند، و با توجّه به اينکه مخالفين إسلام در گوشه و کنار أخلاق نوجوانان را از إسلام منحرف مى‌کنند، تدريس بعضى از آقايان روحانى (مثل إمام جماعت و واعظ) به عنوان معلّم علوم دينى در دبيرستانهاى دخترانه چه صورت دارد؟
جواب:
- با رعايت وظائف شرعيّه مانع ندارد.
سوال 84 :
- آيا زن بيمار مى‌تواند با وجود دکتر زن به دکتر مرد مراجعه کند؟
چون بعضى مى‌گويند دکترهاى مرد بهتر هستند؟
جواب:
- اگر ضرورت دارد مراجعه به مرد مانع ندارد، ولى بدون ضرورت با وجود دکتر زن به مرد مراجعه نکنند.
سوال 85 :
- آيا زن مى‌تواند تمام بدن خود را به دکتر نامحرم نشان دهد؟
جواب:
- اگر ضرورت نداشته باشد جائز نيست، و در معالجه مرض در صورت ضرورت مانع ندارد.
سوال 86 :
- مکاتبه و نامه نوشتن به يک خانم خارجى براى دعوت و تبليغ ايشان به إسلام و انقلاب اسلامى فقط به عنوان يک برادر مسلمان از لحاظ شرعى چگونه است؟
جواب:
- اگر فساد نداشته باشد مانع ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 280
استفتاءات ج3 285 ج ..... ص : 285
سوال 87 :
- آيا مى‌شود آقايان خيّاط براى بانوان- بدون هيچ گونه تماسى با بدنشان و بدون اندازه گيرى بلکه از روى نمونه لباسى که خود بانوان همراه مى‌آورند- لباس بدوزند؟
جواب:
- مانع ندارد.
سوال 88 :
- آيا دختر و پسر نامحرم به دليل اينکه از قبل يکديگر را مى‌شناخته‌اند مى‌توانند با نام کوچک يکديگر را صدا کنند (زهرا- حسين) و در مورد کارها با يکديگر صحبت کنند؟
جواب:
- با حفظ حجاب شرعى إشکال ندارد، ولى اگر در صحبت کردن خوف فتنه باشد جائز نيست.
سوال 89 :
- کار در محيطهاى بيمارستانى (مانند کار دانشجويان پزشکى و پرستارى و پرسنل بيمارستان) موجب اختلاط مى‌شود؛ تکليف را از نظر شرعى معيّن کنيد؟
جواب:
- اگر مفسده داشته باشد بايد احتراز نمائيد، و اگر مفسده ندارد مانع ندارد.
سوال 90 :
- اگر خواهرى به ديدار برادران مجروح يا برادرى به ملاقات خواهران مجروح برود از نظر شرعى إشکال دارد يا نه؟
جواب:
- إشکال ندارد، ولى در همه اين نحو مسائل بايد طورى عمل شود که فساد نداشته باشد و جهات شرعى مراعات شود.
استفتاءات، ج3، ص: 281