مدرک استنباط أحکام
سوال 160 :
- اينجانب دانشجوى يکى از کشورهاى خارج هستم. مسائلى براى ما پيش مىآيد که از جواب آنها عاجز هستيم، به عنوان مثال:
سوال أوّل: در مسأله 2615 از رساله مىخوانيم: "اگر ماهى فلس دار را زنده از آب بگيرند و بيرون آب جان دهد پاک و خوردن آن حلال است، و چنانچه در آب بميرد پاک است ولى خوردن آن حرام مىباشد و ماهى بىفلس را اگر چه زنده از آب بگيرند و بيرون آب جان دهد حرام است".
و در آيه 96 از سوره مائده مىخوانيم: أُحِلَّ لَکُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَکُمْ و بعضى از مسلمانان عرب و آمريکائى به اين آيه قرآن مجيد استناد کرده و مىگويند هرچه از دريا صيد شود حلال است، خواه فلس داشته باشد و خواه نداشته باشد، متأسّفانه تنها توضيحى که بنده در اين مورد مىتوانستم بدهم اين بوده است که "خيلى ديگر از مسائل عمليّه از جمله چگونگى برگزارى نماز در قرآن به طور کلّى آمده و سنّت حضرت رسول اکرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و ائمه معصومين عليهم السّلام آنها را توضيح داده و تفسير کردهاند" به هر حال اين توضيح قانع کننده نبوده. لطفا در اين مورد توضيح بفرمائيد.
سوال دوّم: مسأله 2397 از رساله مىگويد: "زن مسلمان نمىتواند به عقد کافر درآيد، مرد مسلمان هم نمىتواند با زنهاى کافره غير کتابيّه به طور دائم
استفتاءات، ج3، ص: 621
ازدواج کند، و به احتياط واجب ازدواج دائم با زنهاى کافره أهل کتاب نيز جائز نيست، ولى صيغه کردن زنهاى أهل کتاب مانند يهود و نصارى مانعى ندارد" در اين مورد بعضى از برادران به آيه 5 سوره مائده يعنى الْيَوْمَ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّيِّباتُ ...
وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ ... استناد کرده و مىگويند که مرد مسلمان مىتواند با زن أهل کتاب ازدواج دائم کند، و مىگويند که صلاحيّت و حقوقى که قرآن در اين آيه صريحا به زن صالحه أهل کتاب داده است به وسيله مسأله 2397 محدود شده است. لطفا اين مسأله و اين آيه را توضيح دهيد.
سوال سوّم: در مقدّمه فصل نماز مسافر در رساله عمليّه مىخوانيم: "مسافر بايد نماز ظهر و عصر و عشاء را با هشت شرط شکسته بجا آورد" قرآن مجيد در آيه 101 سوره نساء مىفرمايد:
وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْکُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ.
با توجّه به اين آيه بفرمائيد که مسافر مجبور است نماز را شکسته بخواند يا اينکه مختار است و مىتواند اگر خواست نمازش را کامل بخواند؟ اگر جواب اين است که بايد نماز را شکسته بخواند لطفا مستندات اين حکم را نيز ذکر بفرمائيد.
جواب:
- مدرک استنباط أحکام إسلام فقط کتاب خدا نيست تا به ملاحظه اطلاق آيهاى حکمى إثبات شود، بلکه يکى از مهمّترين مدارک آن سنّت پيغمبر اکرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و روايات مأثوره از اهلبيت آن حضرت است، که آنچه از رساله نقل نمودهايد به وسيله آنها إثبات مىشود.
استفتاءات، ج3، ص: 622
خواب حجّت شرعى نيست
سوال 161 :
- اين جانب شبى إمام عصر (عج) را در خواب ديدم که به خانه ما آمده بودند، و پيرامون انقلاب و سرنوشت آن سخن مىفرمودند، هنگام مراجعت دو عدد نوار کاست به من دادند و فرمودند: "مراتب و مراحلى که شهيد طىّ مىکند در اين نوارها کاملا تشريح شده" وقتى از خواب بيدار شدم أثرى از آن نوارها نبود. آيا چنين چيزى وجود دارد؟ يا رؤياى من رمز و معناى ديگرى دارد؟
جواب:
- رؤياى مذکور اگر چه رؤياى خوبى است ولى حجّت شرعى نيست، سعى نمائيد با دقّت در انجام وظائف شرعى رضايت خداوند و حضرت وليّ امر عليه السّلام را تحصيل نمائيد. انشاء اللّه موفّق باشيد.