حجّ بذلى
سوال 32 :
زن و شوهر آبرومندى فقير نيستند؛ ولى توانايى براى به رفتن حج را ندارند. چنانچه از طرف خواهر زن که متمکّن است، پيشنهاد رفتن به حج به آنها داده شود؛ ولى به علت مناعت طبع اين زن و شوهر، قبول اين پيشنهاد براى آنها سخت و ناگوار باشد، آيا مىتوانند اين پيشنهاد را رد کنند يا خير؟
جواب :
قبول حجّ بذلى واجب است، مگر اين که واقعا موجب حرج باشد.
سوال 33 :
زن و شوهرى فقير هستند و پسر آنها قصد دارد که مادر را به حج ببرد؛ ولى پدر راضى به اين امر نيست. آيا با عدم رضايت شوهر، حج بر زن واجب مىشود؟
جواب :
در فرض مذکور، با تحقّق حجّ بذلى براى زن، حج بر او واجب مىشود و عدم رضايت شوهر او شرعا مانع وجوب حج بر زن نمىشود.
سوال 34 :
آيا بر کسى که بدهى دارد و مالى به او بخشيده شده است و وقت پرداخت بدهى رسيده است و طلبکار نيز پول خود را مىخواهد، پرداخت بدهى واجب
(499)
است يا رفتن به حج؟
جواب :
چنانچه بخشنده، مال مذکور را براى صرف در خصوص حج به او نبخشيده، مستطيع نيست و حج بر او واجب نمىشود.
سوال 35 :
کسى که خمس و زکات بدهکار است و مالى را به او مىبخشند، آيا رفتن به حج را بايد مقدّم کند يا پرداخت خمس و زکات را؟ در صورتى که پس از حج بتواند خمس و زکات را پرداخت کند، حکمش چيست؟
جواب :
در فرض مذکور، مستطيع نيست و بر او واجب است بدهى مربوط به خمس و زکات را بپردازد، مگر اين که براى تأخير در پرداخت آنها اجازه بگيرد و متمکّن از پرداخت در وقت مقرّر باشد.
سوال 36 :
کسى که خمس بدهکار است و مالى به او بذل مىشود تا با آن حج به جا آورد، آيا مىتواند به حج برود؟ و آيا حجش، حَجّة الاسلام محسوب مىشود؟
جواب :
بلى، حج بر او واجب مىشود و مجزى از حَجّة الاسلام است.
سوال 37 :
حکم شرع اسلام در مورد کسى که مالى براى به جا آوردن حج به او بخشيده شده و با آن حج به جا آورده و سپس فهميده که آن مال از راه حرام به دست آمده بوده، چيست؟
جواب :
حجّ مزبور کفايت از حَجّة الاسلام نمىکند، هر چند حجّ او صحيح است و اگر قربانى را با اين عين اين پول خريده باشد، نه به صورت معامله کلّى، قربانى او نيز کفايت نمىکند و بايد در سال بعد، در روز عيد قربان در منى، خودش و يا نايبش قربانى کنند و نسبت به اموالى که در اين راه خرج کرده، ضامن است.
سوال 38 :
کاروان دارى که حجّاج را به مکه معظّمه مىبرد، به شخصى مىگويد که تو ده نفر از حجّاج را براى قافله و کاروان من آماده کن و من هم در عوض تو را مجانا به حج
(500)
مىبرم. با توجه به اين که اين کاروان دار، در حقّ حجّاج اجحاف مىکند، آيا رفتن اين شخص با اين روش به حج که سبب اجحاف در حقّ حجّاج شده، شرعى است و کفايت از حَجّة الاسلام مىکند؟
جواب :
اگر عمل او اجحاف در حقّ حجّاج محسوب شود، جايز نيست و اگر به سبب آن به حج برود، صحّت حجّش محلّ اشکال است.