استطاعت بدنى
سوال 39 :
کسى که مأيوس از به دست آوردن استطاعت بدنى است و براى خود، جهت انجام دادن حج نايب مى‌گيرد و بعدها استطاعت بدنى پيدا مى‌کند، آيا دوباره لازم است حَجّة الاسلام را خودش به جا آورد يا خير؟
جواب :
با عدم استطاعت بدنى، چنانچه قبلاً حج بر او مستقر نشده باشد،نايب گرفتن براى حج، واجب نيست و در صورتى که استطاعت بدنى براى او حاصل شود، چنانچه استطاعت مالى و طريقى او باقى باشد، بر او واجب است حج انجام دهد و چنانچه حج بر او مستقر شده بوده و سپس استطاعت بدنى را از دست داده و نايب گرفته است و بعدا استطاعت بدنى پيدا کرده، چنانچه استطاعت مالى هم داشته باشد، به احتياط واجب خودش حَجّة الاسلام به جا آورد؛ ولى اگر استطاعت مالى نداشته باشد، وجوب انجام دادن حج بر او معلوم نيست.
سوال 40 :
کسى که بعد از انجام عمره تمتّع و قبل از مُحرم شدن براى حج، بر اثر سکته يا تصادف بى هوش مى‌شود و او را با همان حال به وطنش بر مى‌گردانند و بعد از ماه ذى الحجّه به هوش مى‌آيد، آيا تکليفى دارد يا خير؟
جواب :
در فرض مذکور، چنانچه اولين سال حصول استطاعت او بوده، چون قدرت بدنى نداشته، حج بر او واجب نبوده است و هر گاه در آينده، ساير شرايط استطاعت او باقى باشد و سلامتى خود را نيز باز يابد، بايد حج به جا
(501)
آورد، وگرنه تکليفى ندارد؛ ولى اگر حج از سال‌هاى قبل بر او مستقر شده باشد، بايد به هر نحوى که مى‌تواند، در آينده حج را به جا آورد و اگر خودش نمى‌تواند و از بهبودى خود نيز نااميد است، بايد نايب بگيرد و در هر حال، احتياط مستحب اين است که در صورت توانايى، خود شخص و در صورت عدم توانايى، نايب او طواف نساء به جا آورد.