زکات شتر،گاو و گوسفند (آیت الله حسین وحید خراسانی)

زکات شتر و گاو و گوسفند

مسأله 1925 :

زکات شتر و گاو و گوسفند غير از شرطهايى که گذشت ، دو شرط ديگر نيزدارد :

( اول ) آن که حيوان در تمام سال بى کار باشد ، ولى اگر در تمام سال يکى دو روز هم کار کرده باشد اقوى آن است که زکات به آن تعلق مى گيرد

( دوم ) آن که در تمام سال از علف بيابان بچرد ، پس اگر تمام سال يا مقدارى از آن علف چيده شده بخورد ، يا از زراعتى که ملک او يا ملک کس ديگر است بچرد ، زکات ندارد ، ولى اگر در تمام سال يک روز يا دو روز از علف مالک بخورد ، اقوى آن است که زکات به آن تعلق مى گيرد .

مسأله 1926 :

اگر انسان براى شتر و گاو و گوسفند خود چراگاهى را که کسى نکاشته بخرد يا اجاره کند ، بنابر احتياط واجب زکات آن را بدهد ، ولى اگر براى چراندن در آن باج بدهد ، زکات آن واجب است . نصاب شتر

مسأله 1927 :

شتر دوازده نصاب دارد :

( اول ) پنج شتر ، و زکات آن يک گوسفند است ، و تا شماره ء شتر به اين مقدار نرسد زکات ندارد .

( دوم ) ده شتر ، و زکات آن دو گوسفند است .

( سوم ) پانزده شتر ، و زکات آن سه گوسفند است .

( چهارم ) بيست شتر ، و زکات آن چهار گوسفند است .

( پنجم ) بيست و پنج شتر ، و زکات آن پنج گوسفند است .

( ششم ) بيست و شش شتر ، و زکات آن يک شتر است که داخل سال دوم شده باشد .

( هفتم ) سى و شش شتر ، و زکات آن يک شترى است که داخل سال سوم شده باشد .

( هشتم ) چهل و شش شتر ، و زکات آن يک شترى است که داخل سال چهارم شده باشد .

( نهم ) شصت و يک شتر ، و زکات آن يک شترى است که داخل سال پنجم شده باشد .

( دهم ) هفتاد و شش شتر ، و زکات آن دو شترى است که داخل سال سوم شده باشند .

( يازدهم ) نود و يک شتر ، و زکات آن دو شترى است که داخل سال چهارم شده باشند .

( دوازدهم ) صد و بيست و يک شتر و بالاتر از آن است ، که بايد يا چهل تا چهل تا حساب کند و براى هر چهل تا يک شترى بدهد که داخل سال سوم شده باشد ، يا پنجاه تا پنجاه تا حساب کند و براى هر پنجاه تا يک شترى بدهد که داخل سال چهارم شده باشد ، و يا با چهل و پنجاه حساب کند ، ولى در هر صورت بايد طورى حساب کند که چيزى باقى نماند ، يا اگر چيزى باقى مى ماند از نه تا بيشتر نباشد ، مثلا اگر ( 140 ) شتر دارد ، بايد براى صدتا دو شترى که داخل سال چهارم شده ، و براى چهل تا يک شترى که داخل سال سوم شده بدهد ، و شترى که در زکات داده مى شود بايد ماده باشد .

مسأله 1928 :

زکات ما بين دو نصاب واجب نيست ، پس اگر شماره ء شترهايى که دارد از نصاب اول که پنج است بگذرد تا به نصاب دوم که ده تا است نرسيده باشد ، فقط بايد زکات پنج تاى آن را بدهد ، و همچنين است در نصابهاى بعد .

نصاب گاو

مسأله 1929 :

گاو دو نصاب دارد : نصاب اول آن سى تا است که وقتى شماره ء گاو به سى رسيد، اگر شرايطى را که گذشت داشته باشد ، بايد يک گوساله اى که داخل سال دوم شده از بابت زکات بدهد ، و بنابر احتياط واجب آن گوساله نر باشد ، و همچنين است در هر موردى که بايد گوسالهء داخل شده در سال دوم را بدهد ، مگر در صورتى که شماره ء گاو به نود برسد ، که - بنابر احتياط واجب - سه گوسالهء ماده که داخل سال دوم شده باشد بدهد . نصاب دوم آن چهل است ، و زکات آن يک گوسالهء ماده اى است که داخل سال سوم شده باشد . و زکات ما بين سى و چهل واجب نيست ، مثلا کسى که سى و نه گاو دارد ، فقط بايد زکات سى تاى آنها را بدهد ، و نيز اگر از چهل گاو زيادتر داشته باشد تا به شصت نرسيده ، فقط بايد زکات چهل تاى آن را بدهد ، و بعد از آن که به شصت رسيد چون دو برابر نصاب اول را دارد ، بايد دو گوساله اى که داخل سال دوم شده بدهد ، و همچنين هر چه بالا رود ، بايد يا سى تا سى تا حساب کند ، يا چهل تا چهل تا ، يا سى و چهل حساب نمايد و زکات آن را به دستورى که گذشت بدهد ، ولى بايد طورى حساب کند که چيزى باقى نماند ، يا اگر چيزى باقى مى ماند از نه تا بيشتر نباشد ، مثلا اگر هفتاد گاو دارد ، بايد به حساب سى و چهل حساب کند و براى سى تاى آن زکات سى تا ، و براى چهل تاى آن زکات چهل تا را بدهد ، چون اگر به حساب سى تا حساب کند ، ده تا زکات نداده مى ماند . نصاب گوسفند

مسأله 1930 :

گوسفند پنج نصاب دارد :

( اول ) چهل تا است ، و زکات آن يک گوسفند است ، و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد . ( دوم ) صد و بيست و يک است ، و زکات آن دو گوسفند است

. ( سوم ) دويست و يک است ، و زکات آن سه گوسفند است .

( چهارم ) سيصد و يک است ، و زکات آن چهار گوسفند است .

( پنجم ) چهارصد و بالاتر از آن است ، که بايد آنها را صدتا صدتا حساب کند و براى هر صد تاى آنها يک گوسفند بدهد ، و لازم نيست زکات را از خود گوسفندها بدهد ، بلکه اگر گوسفند ديگرى بدهد ، يا مطابق قيمت گوسفند پول بدهد ، کافيست .

مسأله 1931 :

ما بين دو نصاب زکات ندارد ، پس اگر شماره ء گوسفندهاى کسى از نصاب اول که چهل است بيشتر باشد ، تا به نصاب دوم که صد و بيست و يک است نرسيده باشد ، فقط بايد زکات چهل تاى آن را بدهد و زيادى آن زکات ندارد ، و همچنين است حکم در نصابهاى بعد . مسأله 1932 - زکات شتر و گاو و گوسفندى که به مقدار نصاب برسد واجب است ، چه همهء آنها نر باشند يا ماده ، يا بعضى نر باشند و بعضى ماده .

مسأله 1933 :

در زکات ، گاو و گاوميش يک جنس حساب مى شوند ، و شتر عربى و غير عربى يک جنس است ، و همچنين بز و ميش و شيشک در زکات با هم فرق ندارند .

مسأله 1934 :

اگر براى زکات گوسفند بدهد ، بنابر احتياط حداقل بايد داخل سال دوم شده باشد ، و اگر بز بدهد ، بنابر احتياط بايد داخل سال سوم شده باشد .

مسأله 1935 :

گوسفندى را که بابت زکات مى دهد ، اگر قيمتش مختصرى از گوسفندهاى ديگر کمتر باشد اشکال ندارد ، ولى بهتر است گوسفندى را که قيمت آن از تمام گوسفندهايش بيشتر است بدهد ، و همچنين است در گاو و شتر .

مسأله 1936 :

اگر چند نفر با هم شريک باشند ، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسيده ، بايد زکات بدهد ، و بر کسى که سهم او کمتر از نصاب اول است ، زکات واجب نيست .

مسأله 1937 :

اگر يک نفر در چند جا گاو يا شتر يا گوسفند داشته باشد و روى هم به اندازه ء نصاب باشند ، بايد زکات آنها را بدهد .

مسأله 1938 :

اگر گاو و گوسفند و شترى که دارد مريض و معيوب باشد ، بايد زکات آنها را بدهد . مسأله 1939 - اگر گاو و گوسفند و شترى که دارد ، همه مريض يا معيوب يا پير باشند ، مى تواند زکات را از خود آنها بدهد ، ولى اگر همه سالم و بى عيب و جوان باشند ، نمى تواند زکات آنها را مريض يا معيوب يا پير بدهد ، بلکه اگر بعضى از آنها سالم و بعضى مريض ، و دسته اى معيوب و دستهء ديگر بى عيب ، و مقدارى پير و مقدارى جوان باشند ، بايد براى زکات آنها ، سالم و بى عيب و جوان بدهد .

مسأله 1940 :

اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم ، گاو و گوسفند و شترى را که دارد با چيز ديگر عوض کند ، يا نصابى را که دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد ، مثلا چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند ديگر بگيرد ، زکات بر او واجب نيست .

مسأله 1941 :

کسى که بايد زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زکات آنها را از مال ديگرش بدهد ، تا وقتى شماره ء آنها از نصاب کم نشده همه ساله بايد زکات را بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اول کمتر شوند زکات بر او واجب نيست ، مثلا کسى که چهل گوسفند دارد ، اگر از مال ديگرش زکات آنها را بدهد ، تا وقتى که گوسفندهاى او از چهل کم نشده همه ساله بايد يک گوسفند بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد ، تا وقتى به چهل نرسيده زکات بر او واجب نيست .