نماز آيات(آیت الله حسین وحید خراسانی)

نماز آيات

- که دستور آن خواهد آمد - به واسطه چهار چيز واجب مى شود :

( اول ) گرفتن خورشيد .

( دوم ) گرفتن ماه ، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود و کسى هم از آن نترسد .

( سوم ) زلزله ، اگر چه کسى هم نترسد .

( چهارم ) رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اينها از آيات آسمانى ، در صورتى که بيشتر مردم از آنها بترسند ، و اما در حوادث زمينى - مانند فرو رفتن آب دريا و افتادن کوه که موجب ترس اکثر مردم شود - احتياط مستحب خواندن نماز آيات است .

مسأله 1500 :

اگر از چيزهايى که نماز آيات براى آنها واجب است بيشتر از يکى اتفاق بيفتد ، انسان بايد براى هر يک از آنها يک نماز آيات بخواند ، مثلا اگر خورشيد بگيرد و زلزله هم بشود ، بايد يک نماز آيات براى گرفتن خورشيد ، و نماز ديگر هم براى زلزله بخواند .

مسأله 1501 :

کسى که قضاى چند نماز آيات بر او واجب است ، چه همهء آنها براى يک چيز واجب شده باشد - مثل آن که سه مرتبه خورشيد گرفته و نماز آنها را نخوانده است - چه براى چند چيز باشد - مثل خورشيد گرفتن و ماه گرفتن - موقعى که قضاى آنها را مى خواند ، لازم نيست معين کند که براى کدام يک از آنهاست ، هر چند احتياط مستحب آن است که معين نمايد اگر چه به تعيين اجمالى ، مثل آن که نيت کند اول نماز آيات يا دوم نماز آياتى که بر من واجب شده قضاى آن را به جا مى آورم .

مسأله 1502 :

چيزهايى که نماز آيات براى آنها واجب است ، در هر جايى اتفاق بيفتد ، فقط مردم همان جا بايد نماز آيات بخوانند ، و بر مردم جاهاى ديگر واجب نيست .

مسأله 1503 :

وقت نماز آيات در کسوف و خسوف ، از زمانى است که خورشيد يا ماه شروع به گرفتن مى کند تا زمانى که تمام قرص باز نشده ، و احتياط مستحب آن است که به قدرى تأخير نيندازد که شروع به باز شدن کند ، بلکه مستحب است هنگام شروع به گرفتن نماز را بخواند . مسأله 1504 - اگر خواندن نماز آيات را به قدرى تأخير بيندازد که آفتاب يا ماه شروع به باز شدن کند ادا است ، ولى اگر بعد از باز شدن تمام آن نماز بخواند قضا است .

مسأله 1505 :

اگر مدت گرفتن خورشيد يا ماه به اندازه ء خواندن يک رکعت نماز يا کمتر باشد ، نماز آيات واجب و ادا است ، و همچنين است اگر مدت گرفتن آنها بيشتر باشد ولى انسان نماز را نخواند تا به اندازه ء خواندن يک رکعت يا کمتر از آن به آخر وقت مانده باشد .

مسأله 1506 :

موقعى که زلزله ورعد و برق و مانند اينها اتفاق مى افتد - چنانچه گذشت - بايد نماز آيات بخواند ، و بايد به اندازه اى که عرفا تأخير گفته مى شود نماز را عقب نيندازد ، و در صورت تأخير نماز را به جا آورد و بنابر احتياط واجب نيت ادا و قضا نکند .

مسأله 1507 :

اگر گرفتن خورشيد يا ماه را نداند و بعد از باز شدن خورشيد يا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده ، بايد قضاى نماز آيات را بخواند ، ولى اگر بفهمد مقدارى از آن گرفته بوده ، قضا بر او واجب نيست .

مسأله 1508 :

اگر عده اى بگويند خورشيد يا ماه گرفته است ، چنانچه انسان از گفتهء آنان يقين يا اطمينان پيدا نکند ، و در آن اشخاص شخصى که گفتهء او شرعا معتبر است نباشد ، و نماز آيات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند ، در صورتى که تمام خورشيد يا ماه گرفته باشد ، نماز آيات را بخواند ، ولى اگر مقدارى از آن گرفته باشد خواندن نماز آيات بر او واجب نيست ، و همچنين است اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نيست ، يا شخصى که ثقه بودن او معلوم نيست بگويند خورشيد يا ماه گرفته ، بعد معلوم شود که آن دو عادل بوده اند و يا آن شخص ثقه اى بوده که ظن بر خلاف قول او نبوده است .

مسأله 1509 :

اگر انسان از گفتهء کسانى که از روى قاعده ء علمى از گرفتن خورشيد و ماه خبر مى دهند ، اطمينان پيدا کند که خورشيد يا ماه گرفته ، بايد نماز آيات را بخواند ، و نيز اگر بگويند فلان وقت خورشيد يا ماه مى گيرد و فلان مقدار طول مى کشد ، و انسان از گفتهء آنان اطمينان پيدا کند ، بايد به اطمينان خودش عمل نمايد .

مسأله 1510 :

اگر بفهمد نماز آياتى که خوانده باطل بوده ، واجب است دوباره بخواند ، و اگر وقت گذشته قضا نمايد .

مسأله 1511 :

اگر در وقت نماز يوميه نماز آيات هم بر انسان واجب شود ، چنانچه براى هر دو نماز وقت دارد هر کدام را اول بخواند اشکال ندارد ، و اگر وقت يکى از آن دو تنگ باشد ، اول آن را بخواند ، و اگر وقت هر دو تنگ باشد بايد اول نماز يوميه را بخواند .

مسأله 1512 :

اگر در بين نماز يوميه بفهمد که وقت نماز آيات تنگ است ، چنانچه وقت نماز يوميه هم تنگ باشد ، بايد آن را تمام کند ، بعد نماز آيات را بخواند ، و اگر وقت نماز يوميه تنگ نباشد آن را قطع کند ، و اول نماز آيات و بعد نماز يوميه را به جا آورد .

مسأله 1513 :

اگر در بين نماز آيات بفهمد که وقت نماز يوميه تنگ است ، بايد نماز آيات را رها کند و مشغول نماز يوميه شود ، و بعد از آن که نماز را تمام کرد پيش از انجام کارى که نماز را باطل مى کند ، بقيهء نماز آيات را از همان جا که رها کرده بخواند .

مسأله 1514 :

اگر در حال حيض يا نفاس زن ، خورشيد يا ماه بگيرد ، نماز آيات بر او واجب نيست و قضا هم ندارد ، ولى در غير موقت مانند زلزله ورعد و برق بنابر احتياط واجب بعد از پاک شدن نماز را بدون نيت ادا و قضا به جا آورد .