Skip Navigation Linksخانه موضوعات استفتائات برخی از تفاوتهای فتاوای امام خمینی ره و مقام معظم رهبری آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

پاسخ

  • خویی و وحید: امر به معروف و نهی از منکر قلبی و زبانی در یک مرتبه قرار دارند و آمر و ناهی در هر کدام احتمال تأثیر دید مختار است آن را انتخاب کند و گاهی باید بین ایندو جمع کند. [1]
  • فاضل و نوری: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین، به مراتب دیگر عمل شود. اگر در مرتبه ی قلبی درجاتی باشد با تأثیر درجه ی خفیف تر به همان اکتفا شود. اما اگر گناهکار معصیت را ترک نمی کند مگر در صورتی که بین مرتبه ی اول و دوم جمع شود، واجب است بین این دو مرتبه جمع کرد.[2]
  • امام: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین ـ حتی با احتمال حصول آن ـ به مراتب دیگر عمل شود و واجب است با احتمال تأثیر و رفع منکر با مرتبه ی قلبی به همان بسنده شود. اما اگر بعضی از مراتب امر و نهی زبانی اهانت و اذیّت کمتری نسبت به مرتبه ی قلبی داشت، واجب است به امر و نهی زبانی اکتفا شود و بر امر و نهی قلبی مقدم است. اگر بر فرض بعضی از درجات مرتبه ی قلبی با بعضی از مراحل مرتبه ی زبانی مساوی باشد، رعایت ترتیب لازم نیست بلکه مخیّر است.[3]
  • بهجت: اگر انسان بدون گفتن، به هر وسیله ی دیگر ناراحتی قلبی خود را به گناهکار نشان دهد و این کار موجب ترک گناه شود، لازم نیست با زبان امر به معروف و یا نهی از منکر کند، البته در صورتی که هیچ گونه اشکال شرعی دیگری در این کار نباشد.[4]
  • تبریزی: امر و نهی زبانی بر امر و نهی قلبی مقدم است و گاهی اوقات باید بین آنها جمع کرد.[5]
  • سیستانی: در امر و نهی زبانی و قلبی هر کدام تأثیرش بیشتر باشد و اذیّتش نسبت به شخص گناهکار کمتر باشد، واجب است همان مقدم شود.[6]
  • مکارم: امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که بعضی از این مراتب احتیاج به اجازه ی شارع ندارد و بعضی دارد، آنچه احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد همان امر به معروف با زبان و دل و نصیحت کردن با اعراض و بی اعتنایی و ترک مراوده نمودن است و اگر تأثیر نکرد جایز است با کلمات تند و خشن که خالی از گناه باشد او را امر و نهی کرد.[7]
  • صافی: اگر به مجرد اظهار کراهت از این عمل ـ هر چند با اعراض و ترک معاشرت ـ گناهکار دست از گناه بکشد، کافی است و نیازی به امر و نهی بیشتر نیست.[8]

    • منابع:

    1. خویی و وحید: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    2. فاضل: رساله، م 2098، 2100 و 2106؛ نوری: رساله، م 2795، 2797 و 2804.
    3. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، القول فی مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، مقدمه بحث و المرتبة الاولی، م 1 و المرتبة الثانی، م 6 و 7.
    4. بهجت: رساله، م 1610.
    5. تبریزی: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    6. سیستانی: المسائل المنتخبة، م 633.
    7. مکارم: رساله، م 2419.
    8. صافی: رساله، م 2864.

    این موضوعات را نیز بررسی کنید:

     

    جدیدترین ها در این موضوع

    No image

    احکام مسجد

    No image

    واجبات نماز

    No image

    نماز جماعت

    No image

    نماز جمعه

    No image

    نماز مسافر

    پر بازدیدترین ها

    No image

    نماز قضا

    No image

    روزه

    No image

    غسل

    No image

    نماز مسافر

    No image

    اعتکاف

    Powered by TayaCMS