کسانى که روزه بر آنها واجب نيست
مسأله 1795 :
کسى که بواسطه پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد، يا براى او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نيست. و بايد براى هر روز يک مد که تقريباً ده سير است گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد.
مسأله 1796 :
کسى که بواسطه پيرى روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد، لازم نيست قضاى روزه‌هايى را که نگرفته بجا آورد.
مسأله 1797 :
اگر انسان مرضى دارد که زياد تشنه مى‌شود و نمى‌تواند تشنگى را تحمّل کند، يا براى او مشقّت دارد، روزه بر او واجب نيست. ولى در صورت دوم و بلکه در صورت اوّل هم بنابر احتياط لازم بايد براى هر روز يک مد گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد. و احتياط مستحب آن است که بيشتر از مقدارى که ناچار است آب نياشامد و چنانچه بعد بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط مستحب روزه‌هايى را که نگرفته قضا نمايد.
مسأله 1798 :
زنى که زاييدن او نزديک است و روزه براى حملش ضرر دارد روزه بر او واجب نيست. و بايد براى هر روز يک مد طعام يعنى گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد و نيز اگر روزه براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست و بنابر احتياط واجب بايد براى هر روز يک مد طعام به فقير بدهد. و در هر دو صورت روزه‌هايى را که نگرفته بايد قضا نمايد.
مسأله 1799 :
زنى که بچّه شير مى‌دهد و شير او کم است چه مادر بچّه، يا دايه او باشد، يا بى اجرت شير دهد، اگر روزه براى آن بچّه ضرر دارد روزه بر او واجب نيست. و بايد براى هر روز يک مد طعام يعنى‌گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد و نيز اگر براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست، و بنابر احتياط واجب بايد براى هر روز يک مد طعام به فقير بدهد. و در هر دو صورت روزه‌هايى را که نگرفته بايد قضا نمايد ولى اگر کسى پيدا شود که بى اجرت بچّه را شير دهد، يا براى شير دادن بچّه از پدر يا مادر بچّه يا از کس ديگرى که اجرت او را بدهد اجرت بگيرد، واجب است که بچّه را به او بدهد و روزه بگيرد.