کسانى که شغل آنها در سفر است
سوال 287 :
دانشجويى در شهرى مشغول تحصيل است، بين وطنش تا آن شهر سى، يا چهل کيلومتر، يا بيشتر فاصله است، حکم نماز و روزه او را در موارد زير بيان فرماييد.
الف) قصد دارد هر روز براى تحصيل در اين مسير تردّد بکند.
جواب :
نماز و روزه اش کامل است.
ب) قصد دارد هفته اى يک بار در اين مسير تردّد بکند; يعنى اوّل هر هفته براى تحصيل به آن شهر مى رود و آخر هفته به وطن خود بر مى گردد.
جواب :
نماز و روزه او در دو محل کامل است; ولى در اثناى راه شکسته است.
جواب :
اين دانشجو از وطنش اعراض کرده و هنوز وطنى اختيار نکرده است و هر روز يا هر هفته بين وطن سابق و اهواز تردّد مى کند، آيا حکم کثيرالسّفر را دارد؟
جواب :
حکم کثيرالسّفر را دارد.
د) استاد يا دانشجوى مذکور، در هفته پنج روز را مثلاً در اهواز تحصيل و يا تدريس مى کند، و دو روز بقيّه هفته را براى ادامه تحصيل به قم مى رود، با فرض اين که نه قم وطنش است نه اهواز، حکمش چيست؟ آيا هر دو محل در حکم وطن اوست؟
جواب :
اهواز در فرض بالا وطن اوست; ولى قم به حکم وطن او نيست.
هـ) در اين فروض حکم نماز همسر و فرزند اين استاد و دانشجو چيست؟ اگر آنها هم همراه پدر يا همسر در اين مسافرتها باشند، حکم کثيرالسّفر را دارند؟ اگر مسأله برعکس باشد، يعنى شوهرى به خاطر شغل خانمش مجبور به تردّد بين وطن و محلّ تحصيلش باشد، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر برنامه رفت و آمد هر دو يکسان باشد، حکم آنها نيز يکسان است.
سوال 288 :
آيا حضرتعالى بين کسى که شغل او سفر است (مانند راننده) و کسى که شغل او در سفر است (مانند کارمندان، سربازان، معلّم ها، کارگران، طلاّب و مانند آنها) تفاوتى قائل هستيد؟ و بطور کلّى حکم نماز و روزه افراد در سفر چيست؟
جواب :
هيچ تفاوتى بين آنها نيست و نماز و روزه آنها کامل است.