مقدمه
مسجد پايگاه پيوند انسان و الله،و مرکز ارتباط‌انسانهاى مؤمن است.مساجد،خانه‌هاى خدا و خلق‌خداست که در کوير ظلم و ظلمت‌سرپناه بشريت‌مظلوم در برابر طوفان جهل و جور و آزمندى‌محسوب مى‌شود.انسان‌هاى دور مانده از وطن اصلى‌در غربت زندگى،سايبانى با صفاتر و خانه‌اى زيباتراز مساجد پيدا نمى‌کنند.
مساجد،جايگاه عبادت است و عبادت حرکت قرب‌جويانه انسان به سوى آستان قدس ربوبى. ساختن‌مسجد،تعمير و نگهدارى آن،حضور در مساجد،مديريت و امامت و مسائل مالى و بهداشت و نظافت‌مساجد،همه بايد متناسب با اهداف الهى و بر اساس‌رهنمودهاى قرآن و اهل بيت عليهم السلام باشد،تا اين شبکه‌گسترده و سراسرى ارتباط زمين و آسمان و نقطه‌هاى‌پيوند مؤمنان جامعه را به سوى اهداف عالى الهى‌پيش برد و نقش مسجد با انتظار اسلام از آن‌هماهنگ شود.
فقهاى بزرگوار اسلام از صدر تاريخ‌امامت،در کشف و بيان قوانين الهى در رابطه با ابعادگوناگون زندگى از جمله مسائل مسجد،تلاش فراوان‌کرده و با تکيه بر منابع دينى وظيفه امت را روشن‌ساخته.
شناخت وظيفه مؤمنان نسبت‌به مسائل‌گوناگون مساجد يکى از حوزه‌هاى اجتهاد و پژوهش‌علمى فقهاى بزرگوار بوده که در اين زمينه به صدهامسأله فقهى پاسخ گفته‌اند.
«مؤسسه عمران مساجد»که نياز عموم مسلمين به‌آشنايى با احکام فقهى مساجد را به خوبى احساس‌مى‌کند از برادر محترم و فاضل پرتلاش‌جناب حجة الاسلام محمد حسين فلاح زاده که سالهاست‌در اين زمينه کوشش و پژوهش دارند،درخواست کردکه،احکام مساجد را در همه ابعاد بر اساس ديدگاههاى‌اسوه فقيهان حضرت امام خمينى قدس سره و برخى از مراجع‌بزرگوار معاصر از جمله مقام معظم رهبرى حضرت‌آيت الله العظمى خامنه‌اى حفظ الله تعالى گردآورى کنند وبه شکلى ساده و روشن در اختيار امت اسلامى قراردهند.
آنچه در اين نوشته به صورت مسأله يا استفتاءبدون علامت،آورده شده مطابق با فتواى حضرت‌امام خمينى قدس سره است.
فتواى ساير مراجع بزرگوار با ذکرنام مشخص شده است.
رساله حاضر که دفترى درباره احکام مساجد است،به اين صورت براى اولين بار در اختيار جامعه‌فارسى زبان قرار مى‌گيرد و طبعا بدون کم و کاستى‌نخواهد بود.اميدواريم در آينده ديدگاه ساير فقهاى‌عزيز به اين مجموعه افزوده شود تا متوليان مساجد وهيئت امناى محترم و مسؤولان فرهنگى و ادارى وديگر خدمتگزاران اين«خانه‌هاى الهى»با احکام‌فقهى قلمرو کار خويش بهتر و بيشتر آشنا شوند.
در پايان از برادر بزرگوار حجة الاسلام جناب‌آقاى غلامرضا نيشابورى که مجموعه استفتائاتى راکه از مراجع عظام پرسش کرده بودند در اختيارمان‌گذاشتند،تشکر مى‌کنيم.
حوزه علميه قم
مؤسسه عمران مساجد
تقى قرائتى