وقت نماز مغرب و عشاء
مسأله 740 :
مغرب موقعي است که سرخي طرف مشرق که بعد از غروب آفتاب پيدا مي شود از بالاي سر انسان بگذرد.
مسأله 741 :
نماز مغرب و عشا هرکدام وقت مخصوص و مشترکي دارند:
وقت مخصوص نماز مغرب از اوّل مغرب است تا وقتي که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد بنابراين اگر کسي مسافر باشد و تمام نماز عشا را سهواً در اين وقت بخواند نمازش باطل است. و وقت مخصوص نماز عشا موقعي است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب مانده باشد که اگر کسي تا اين موقع نماز مغرب را عمداً نخوانده باشد بايد اوّل نماز عشا و بعد از آن نماز مغرب را بخواند.
و بين وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشا وقت مشترک نماز مغرب و عشا است که اگر کسي در اين وقت اشتباهاً نماز عشا را پيش از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز ملتفت شود نمازش صحيح است و بايد نماز مغرب را بعد از آن بجا آورد.
مسأله 742 :
وقت مخصوص و مشترک که معني آن در مسأله پيش گفته شد براي اشخاص فرق مي کند مثلاً اگر به اندازه خواندن دو رکعت نماز از اوّل ظهر بگذرد وقت مخصوص نماز ظهر کسي که مسافر است تمام شده و داخل وقت مشترک مي شود، و براي کسي که مسافر نيست بايد به اندازه خواندن چهار رکعت از اوّل ظهر بگذرد.
مسأله 743 :
اگر پيش از خواندن نماز مغرب سهواً مشغول نماز عشا شود و در بين نماز بفهمد که اشتباه کرده است چنانچه تمام آنچه را خوانده يا مقداري از آن را در وقت مشترک خوانده و به رکوع رکعت چهارم نرفته است بايد نيّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند.
و اگر به رکوع رکعت چهارم رفته بايد نماز عشا را تمام کند بعد نماز مغرب را
[131]
بخواند، امّا اگر تمام آنچه را خوانده در وقت مخصوص نماز مغرب خوانده باشد نمازش باطل است.
مسأله 744 :
آخر وقت نماز عشا نصف شب است، و احتياط واجب آن است که براي نماز مغرب و عشا و مانند اينها شب را از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد، و براي نماز شب و مانند آن مي توان تا اوّل آفتاب حساب کرد(1).
مسأله 745 :
اگر به واسطه عذري نماز مغرب يا نماز عشا را تا نصف شب نخواند بنابر احتياط واجب بايد تا قبل از اذان صبح بدون اينکه نيّت ادا و قضا کند بجا آورد.