نماز جمعه
مسأله :
نماز جمعه در زمان حضور و در زمان غيبت امام7 از مستحبّات مؤکّد است که به جاى نماز ظهر خوانده مى‌شود و آن دو رکعت است مثل نماز صبح و تمام شرايط عمومى نماز صبح را دارد حتّى حمد و سوره آن بايد بلند خوانده شود ولى در آن دو قنوت مستحب است يکى قبل از رکوع رکعت اوّل و ديگرى بعد از رکوع رکعت دوّم و نيز مستحب است در رکعت اوّل سوره جمعه و در رکعت دوّم سوره منافقين خوانده شود. و ظن و سهو و شک در آن، حکم ظن و سهو و شک در نماز صبح را دارد.
مسأله :
نماز جمعه علاوه بر شرايط عمومى نماز شش شرط ديگر هم دارد:
اوّل: وقت آن، و آن از اوّل ظهر شرعى است تا وقتى که سايه شاخص دوهفتم شاخص شود (تقريباً يک ساعت و نيم بعد از ظهر) و اگر از اين مقدار گذشت بايد نماز ظهر خوانده شود.
دوّم: خواندن دو خطبه پيش از نماز و آن دو خطبه بايد مشتمل بر حمد و ثناى خدا و صلوات بر پيامبر و آل پيامبر6 و دعوت مردم به تقوا و پرهيزکارى و يک سوره کامل و استغفار براى مؤمنين باشد و لازم نيست دو خطبه به عربى خوانده شود بلکه اگر مستمعين اهل زبانهاى مختلف باشند خوب است به همه آن زبانها خوانده شود چنانکه خوب است حمد و ثناى خدا و صلوات بر پيامبر و آل پيامبر به عربى و با ذکر نام آنها باشد و خوب است دعوت به تقوا با لفظ تقوا و استغفار براى مؤمنين با لفظ استغفار باشد و بايد خطبه‌ها را خود امام و ايستاده بخواند و ميان دو خطبه به نشستن مختصرى فاصله شود و بايد خطبه‌ها را بلند بخواند و خوب است به نحوى بلند خوانده شود که همه حاضرين بشنوند و خوب است خطبه‌ها بعد از ظهر شرعى خوانده شود و اگر هر دو خطبه قبل از ظهر خوانده شود به طورى که بين دو خطبه و نماز فاصله نشود مانعى ندارد و مستحب است امام جمعه در حال خطبه با طهارت باشد و عمامه بر سر داشته باشد و بر عصا يا سلاحى تکيه کند و خوب است در خطبه‌ها مسائل اجتماعى و سياسى و مصالح مسلمين مطرح شود، و مستحب مؤکّد است که حاضرين مثل حالِ نماز باشند و خطبه‌ها را گوش دهند و صحبت نکنند حتّى نافله نخوانند و به طرف خطيب بنشينند و به راست و چپ نگاه نکنند و جابجانشوند.
سوّم: به جماعت خوانده شود پس فرادى صحيح نيست. ولى اگر در رکوع رکعت دوّم نماز جمعه به امام برسد مجزى خواهد بود و رکعت دوّم را خودش مى‌خواند بنابراين اگر کسى به رکعت اوّل يا به خطبه‌ها نرسد گرچه بدون عذر باشد نمازش صحيح است.
چهارم: امام و مأموم حدّاقلّ پنج نفر باشند و حتّى اگر چهار نفر مأموم غيربالغ يا مسافر و يا زن باشند کفايت مى‌کند.
پنجم: امام جمعه علاوه بر دارا بودن شرايطى که امام جماعت بايد داشته باشد، بايد يا مجتهد جامع الشرايط و يا منسوب از طرف او باشد و اگر مجتهدى متصدّى شؤون ادارى و سياسى مسلمين است بايد منسوب از طرف او باشد. و بايد قادر به خواندن خطبه در حال قيام باشد و شايسته است امام جمعه مردى با ورع، شجاع، قاطع، سخنگو و داراى فصاحت و بلاغت و با وقار و آشنا به مصالح اسلام باشد.
ششم: بين دو نماز جمعه حدّاقلّ يک فرسخ شرعى (تقريباً 5/5 کيلومتر) فاصله باشد.
مسأله :
مسافر گرچه قصد ده روز نکرده باشد چنانکه مى‌تواند در نماز جمعه شرکت کند مى‌تواند امام جمعه نيز باشد.
مسأله :
اگر شک کند وقت نماز جمعه باقى است يا نه، نماز جمعه صحيح است و نيز اگر يک رکعت از نماز جمعه در وقت واقع شود نماز جمعه صحيح است.
مسأله :
کسى که در نماز جمعه شرکت نمى‌کند مى‌تواند در اوّل وقت و در حين نماز جمعه نماز ظهر را به جماعت يا فرادى بخواند.
مسأله :
نماز جمعه بر زنها و پيران سالخورده و مريضها و نابينايان و مسافران و بچه‌ها و کسانى که بيش از دو فرسخ از محل اقامه نماز جمعه دور هستند و کسانى که حضور آنان موجب مشقّت و سختى است مستحب مؤکّد نيست ولى اگر حاضر شدند نماز جمعه آنان به جاى نماز ظهر محسوب مى‌شود.
مسأله :
خريد و فروش از اوّل ظهر روز جمعه تا پايان نماز جمعه مکروه است و اگر هتک به نماز جمعه و جماعت مسلمين و مصالح اسلام باشد حرام است.
مسأله :
هرگاه در بلد انسان نماز جمعه جامع الشرايط برپا مى‌شود در روز جمعه تا پايان نماز جمعه مسافرت نمودن مکروه است.