مهريه
سوال 1648 :
در بـعـضـى جاها شير بها مى گيرند , و پول را پدر دختربرمى دارد و در بعضى از کشورها دختر را در مقابل پول هنگفتى شوهر مى دهند , گرفتن اين مبالغ چه صورى دارد ؟
جواب :
اگر بخشى از مهر را براى غير دختر قرار دادن همانند پدر دخترو غيره اعتبارى ندارد , ليکن اگر بـه صورت شرط ضمن عقدبراى غرض صحيح ديگرى شرط هبه کنند براى پدر دختر وغيره يا در مـقـابـل عـمل مباح براى غير دختر مالى را به عنوان جعاله و مانند آن قرار دهند جايز است , واللّه العالم .
سوال 1649 :
زن که به عقد کسى درآمده هنوز دخول نشده , مرد فوت کرده يا شهيد مى شود .
مهر زن تمام است يا نصف ؟
جواب :
در مورد مزبور زن حق نصف مهر را دارد , واللّه العالم .
سوال 1650 :
اگـر مرد مقلد مجتهدى باشد که مى فرمايد قبل از دخول نصف مهر , و زن مقلد شخصى است که مى فرمايد تمام مهر ,و مرد قبل از دخول فوت شد , تکليف مهريه زن چيست ؟
جواب :
اگر ساير ورثه راضى باشند مى تواند تمام مهر را بگيرد , و الا بايد با هم تراضى کنند , واللّه العالم .
سوال 1651 :
مقدار مهرالسنه را بيان نماييد ؟
جواب :
مهر السنه پانصد درهم است , درهم به وزن 6/12 نخود نقره مسکوک است , که ارزش ان بر حسب سکه ها و قيمت نقره , درازمنه مختلف متفاوت مى شود , واللّه العالم .
سوال 1652 :
مهر بانوان که از ساليان پيش بر گردن شوهران است , واينک ارزش ريال سقوط کرده , آيا به همان مبلغ نوشته شده حساب مى شود يا نه ؟
جواب :
اگـر از قبيل اسکناس و مانند آن است , همان را که تعيين کرده اندبر حسب تومان يا ريال و غيره بـدهـکـار اسـت .
و اگر از قبيل سکه ,طلا و نقره است , مثل آن بر ذمه شوهر مستقر شده و آن را بايدبپردازد , واللّه العالم .
سوال 1653 :
بـدون عـقـد پـسر و دخترى با هم نامزد شده اند ـ البته پدرراضى است ـ ولى هنوز مهر را مشخص نکرده اند .
آيا در غياب پدر , دختر را مى توان با مهر معمولى مثلا صد تومان به عقد آن پسر درآورد ؟
جواب :
رضا يا اذن پدر بر نامزدشدن کافى نيست و بايد عقد نکاح به اذن يا اجازه پدر باشد , واللّه العالم .
سوال 1654 :
زن و مرد يا اوليا و بزرگانشان ميان خود قراردادى امضامى کنند , مهرالمسمى هم تعيين مى نمايند مثلا مبلغ دويست هزار تومان نقد داده مى شود و بقيه در ذمه زوج باشد که پس ازانجام مـراسـم عـروسى زوجه مى تواند مطالبه نمايد .
و مرد هم در صورت توان بپردازد, همان طور که عـلـمـا گـذشـته درعقدنامه ها مى نوشتند : (( فلها المطالبه بشرط التمکين التام و له الاداء عند القدرة والامکان )) , ولى اينک دفاتر رسمى ازدواج بناى مذکور را در نظر نگرفته و مى نويسند که : (( زوج بايد عندالمطالبة پرداخت نمايد )) , و روى اين اصل وقتى که اختلافى بين آنها پديد مى آيد , زن مـى گـويـد : مـادامـى کـه شـوهر مهريه رانقدا نپردازد حاضر به تمکين نخواهد شد بلکه از زوج مـى خواهد که مهريه را نقدا بپردازد تا راضى به عروسى شود .
همچنين مى گويد : تا هنگامى که مهر را نپرداخته است بايدنفقه او را هم بدهد , آيا زوجه چنين حقى را دارد يا نه ؟
جواب :
حق امتناع زوجه از زفاف در مورد مهر حال است و اگر اجل تعيين نشود در حکم حال مى باشد , و زوج عـنـد الـمطالبة و القدرة بايد بپردازد , و اگر نپرداخت زوجه مى تواند از زفاف امتناع کند ,و بـعيد نيست که نقد گرفتن بعضى و بقيه را در ذمه نهادن ظاهردر اسقاط حق امتناع باشد , واللّه العالم .
سوال 1655 :
مـخـارجـى را کـه قـبـل و بعد از عقد خرج شده , مى توان بارضايت زن , آن را جزء مهريه درآورد ؟
جواب :
آنچه قبل از عقد نکاح خرج شده است , مهر نيست , و آنچه بعد ازعقد خرج مى شود , چنانچه دختر در عقد بپذيرد که مهر او باشد ,مانعى ندارد , واللّه العالم .
سوال 1656 :
با دخترى به شرط صحت و سلامتى کامل ازدواج شده ,اما در شب زفاف , شوهر دريافت از نـاف تـا بالاى زانوها وعورتين زن در زمان کودکى سوخته و به صورت منقبظ درآمده و اينک هم دخول ممکن نيست .
پزشک مى گويد : احتياج به عمل جراحى دارد .
شوهر نيز عقد را فسخ کرده آيا اين حق راداشته ؟
آيا زن مى تواند درخواست مهريه کند ؟
جواب :
در فرض مزبور زوج حق فسخ نکاح را داشت و چنانچه نکاح رافسخ کرده زوجه حق مطالبه مهر را ندارد , واللّه العالم .
سوال 1657 :
اگـر مهريه زوجه حال باشد , آيا زن مى تواند از وظايفى که در برابر شوهر دارد خوددارى نـمايد تا مهر به وى تسليم شود ؟
همچنين پس از عروسى , زن که به خانه شوهر رفت و خود رادر اخـتيار وى گذاشت , ولى مرد نتوانست با وى نزديکى کند ,زن مى تواند پس از آن مطالبه مهريه را به شرح مذکور مطالبه نمايد و قبل از تسليم مهريه از ايفاى وظايف خوددارى نمايد يااين که حق استنکاف با تسليم تام از دستش مى رود و فقطزوجه حق مطالبه مهريه را دارد ؟
جواب :
اگـر زوجـه بـا تـسليم خود قصد اسقاط حق خودش را نموده , ديگرنمى تواند امتناع نمايد , واللّه العالم .
سوال 1658 :
اگـر مـهـريـه زنـى بـه اين شرط باشد که در صورت توانايى مالى , آيا اين صحيح است ؟
چنانچه صحيح باشد , زن مى تواند در حال نادارى تقاضا کند ؟
جواب :
مـهـر در ذمه قرار داده شود و شرط کند که عند الاستطاعة بپردازد صحيح است , و زن نمى تواند در صورت عدم الاسطاعة مطالبه کند , حتى در شب زفاف , واللّه العالم .
سوال 1659 :
اگر زن مهريه خود را به شوهر ببخشد بعد پشيمان شود ,مى تواند آن را از شوهر طلب کند ؟
جواب :
اگـر مهريه در ذمه شوهر بوده و ابراء کرده , نمى تواند مطالبه کند .
و همچنين اگر عين خارجى بوده و بخشيده و در اختيار اوقرار داده است بنابر احتياط نمى تواند پس بگيرد , واللّه العالم .
سوال 1660 :
مهريه اى که 50 سال پيش 100 تومان بود آيا اکنون همان مقدار بر عهده زوج است يا اين که ارزش افزوده 100 تومان در50 سال پيش را به حساب آورند ؟
جواب :
اگر به پول نقره معين نشد , مهريه او همان 100 تومان است .
واللّه العالم .
سوال 1661 :
کسى شرط کند , اگر همسرم باکره باشد به او مهر المسمى تعلق مى گيرد اگر نباشد به مهر اختيارى که خود مرد تعين مى کند بدهد , آيا اين شرط درست است ؟
جواب :
اگر مهر باکره را معين کند و شرط کند اگر باکره نبود مهر المثل باشد , مانعى ندارد , واللّه العالم .
سوال 1662 :
چـنـانـچـه غـير از شوهر , شخص ديگرى مهريه زن را به گردن بگيرد , ايا درست است و پرداخت آن الزام آوراست ؟
جواب :
قـبـول مـهـر از طرف زوج و غير زوج فرقى نمى کند .
هر کس قبول کرد بايد پرداخت نمايد , واللّه العالم .
سوال 1663 :
دخـتـرى را يک بار با 150 هزار تومان و يک جلد کلام اللّه و پس از چند ماه عقد دومى را با مـهريه سى سکه بهار آزادى بدون انحلال عقد اول شوهر مى دهند , اينک کدام مهريه برعهده پسر است ؟
جواب :
در فـرض مـزبور که عقد نکاح به نحوى که نوشته ايد اجرا شده ,مهريه همان مقدار معين شده در عقد اول است , و نوشتن سى سکه در قباله حقى براى زن ايجاد نمى کند و عقد صورى اثرى ندارد , ولـى اگـر در ضـمـن عقد لازم ديگرى شرط کنند که سى سکه نيز بر آن مهر اضافه کنند مانعى ندارد , واللّه العالم .
سوال 1664 :
آيا زن مى تواند هنگام اجراى عقد با شوهر شرط کند که کلاس دارى را همچنان ادامه بدهد و در جلسات مختلف شرکت کند ؟
جواب :
شرط عمل مباح در ضمن عقد , صحيح و نافذ است , واللّه العالم .
سوال 1665 :
زن در عـقـد مـوقـت شـرط کند که مرد فقط حق نزديکى داشته باشد , و حق بوسيدن و بازيهاى ديگر را نداشته باشد ,اگر مرد قبول کند درست است ؟
جواب :
اگـر شرط کند که مرد اين کار را نکند مانعى ندارد ولى شرط اين که شوهر حق نداشته باشد اين کار را بکند اشکال دارد , واللّه العالم .
سوال 1666 :
با توجه به اين که قوانين مدنى از احکام شرعى استخراج مى شود , به استحضار مى رساند در مـسـائل و احکام عقد دائم آقايان مراجع تقليد , مثلا در مساءله 2420 توضيح المسائل حضرت امام خـمينى , قيد شده , قبل از اخذ مهريه , زن مى تواند از نزديکى کردن شوهر جلوگيرى نمايد , در صـورتـى که در قوانين 1085 و 1086 مدنى که خود از مساءله فوق نتيجه مى شود قيد شده که زن مـى تـوانـد قـبـل از اخـذ مـهريه از ايفاءوظايفى که در مقابل شوهر دارد , امتناع کند .
حال سوال اين است که آيا منظور از ايفاء وظايف تمام وظايفى ست که زن دربرابر شوهر دارد و يا فقط منظور همان مساءله نزديکى کردن مى باشد ؟
جواب :
بـه حـسب حکم شرعى زن مى تواند قبل از گرفتن مهر از نزديکى کردن شوهر جلوگيرى کند و محتمل است آنچه در قانون آمده اشاره به همان باشد , واللّه العالم .
سوال 1667 :
چـهـل سـال پيش مهريه زنى فقط پنجاه تومان بود اکنون مى خواهد طلاق دهد , بايد چه مقدار مهريه بپردازد ؟
جواب :
اگر اسکناس مهر قرار داده شده همان پنجاه تومان را شوهربدهکار است و چنانچه از قبيل پولهاى نقره بوده , نقره بايدبپردازد , واللّه العالم .
سوال 1668 :
اگـر مـردى از هـمـسـرش به کمک فشار و ضرب و شتم ,خواست که مهر را به شوهرش ببخشد و طلاق بگيرد , آيارواست و گرفتن آن پول حلال است ؟
نيز آيا طلاق رجعى است يا خلع ؟
جواب :
اين کار جايز نيست و مالى را که زن به اکراه به او بخشيده مال او نمى شود .
و تصرف در آن براى او جايز نيست .
و طلاق مزبوررجعى حساب مى شود , واللّه العالم .
سوال 1669 :
اسـتحضار داريد , مهريه بسيارى از زنهاى سابق معادل دوازه ريال و يا کمتر و بيشتر بوده است ايا در موقع طلاق مهريه همان مبلغ درج شده در سند ازدواج است يا معادل قيمت ان ؟
جواب :
چـنـانـچه مهر را ريال نقره قرار داده و فعلا دسترسى به ان نيست قيمت روز اداء را بايد بپردازد و اگـر پـولـهـاى اعتبارى ماننداسکناس و امثال ان را مهر قرار داده اند همان را بايد بپردازند ,واللّه العالم .
سوال 1670 :
بـعـد از شيرينى خوران و حلقه زدن چيزهايى از قبيل غلا ت و اشياء مرسوم را مرد به خانه نـامـزد مـى بـرد .
اندک زمانى که مى گذرد و هنوز ازدواج صورت نگرفته اگر زن بميرد , آيامرد مى تواند خواستار آنها شود ؟
جواب :
آنچه از اجناس باقى ماند , مى تواند پسر آن را مطالبه کند , وآنچه صرف شده قابل مطالبه نيست , واللّه العالم .