طواف

2- طواف

مسأله 173- دوم از واجبات عمره، طواف است; طواف يعنى گردش به دور خانه خدا (هفت دور) هم در عمره واجب است و هم در حج (يک مرتبه در عمره و دو بار در حج.)

مسأله 174- در طواف پنج چيز شرط است:

اوّل: «نيّت» زيرا طواف از عبادات است و بدون نيّت همراه با قصد قربت، صحيح نيست.

دوم: «طهارت از حدث» يعنى وضو داشتن و پاک بودن از جنابت و حيض و نفاس، و اين در صورتى است که طواف واجب باشد، امّا در طواف مستحب طهارت شرط نيست، هرچند افضل آن است که طهارت داشته باشد، و اگر جنب بوده، و فراموش کرده است طواف مستحب او نيز صحيح است، امّا در صورت علم و آگاهى چون بودن جنب

[89]

در مسجد الحرام حرام است طواف او صحيح نمى باشد.

مسأله 175- هرگاه دسترسى به آب پيدا نکند، يا از استعمال آب معذور باشد مى تواند به جاى آن تيمّم کند، خواه تيمّم بدل از غسل باشد يا بدل از وضو، و طواف را به جا آورد.

مسأله 176- هرگاه زنى حائض باشد و نتواند طواف و نماز طواف را با طهارت قبل از وقوف به عرفات به جا آورد بايد عدول به حجّ إفراد کند، و بعد از اتمام حج، عمره مفرده با طهارت انجام دهد، خواه حائض شدن قبل از احرام باشد يا بعد از احرام، حکم زن زائو نيز همين است. ولى بانوان مى توانند با خوردن قرص عادت را به عقب بيندازند و طواف حج و عمره را به جا آورند.

مسأله 177- هرگاه کسى مشغول طواف واجب باشد و وضوى او باطل شود تجديد وضو مى کند و باز مى گردد، اگر حدّاقل چهار دور را تمام کرده باشد دنباله آن را به جا مى آورد، و اگر کمتر از چهار دور بوده است از اوّل شروع

[90]

مى کند، و اگر زن در حال طواف، عادت ماهانه ببيند حکم او نيز بعد از پاک شدن همين است.

مسأله 178- اگر به خاطر پيش آمدن حاجت ضرورى براى خودش يا يکى از برادران و خواهران دينى طواف واجب خود را قطع کند مطابق مسأله سابق عمل مى نمايد.

مسأله 179- اگر در اثناء طواف بيمارى شديدى به او دست دهد که قادر به اتمام طواف نباشد، طواف را قطع مى کند، اگر چهار دور را تکميل کرده بعد از بهبودى باقيمانده را به جا مى آورد و اگر کمتر از آن باشد طواف را از سر مى گيرد، و اگر بيمارى ادامه يافت و نتوانست شخصاً طواف کند او را طواف مى دهند، و اگر به اين صورت نيز نتوانست طواف کند، نائب مى گيرد.

مسأله 180- هرگاه طواف مستحب را رها کند و دنبال کارى برود (خواه ضرورى باشد يا غير ضرورى) هنگامى که بازمى گردد از همانجا که رها کرده ادامه مى دهد، خواه چهار دور تمام شده باشد يا نه.

[91]

مسأله 181- نشستن در حال طواف براى رفع خستگى مانعى ندارد، ولى احتياط واجب آن است که موالات عرفى به هم نخورد (يعنى مطابق معمول طواف را پشت سر هم و بدون فاصله زياد به جا آورد.)

سوم: «طهارت» از نجاست است.

مسأله 182- بدن و لباس طواف کننده خواه طواف واجب باشد يا مستحب بايد از هر نجاستى پاک باشد، حتّى بعضى از نجاسات که در نماز بخشوده شده (مانند خون کمتر از يک درهم) در طواف بخشوده نيست، ولى در مورد خون زخمها اگر شستن آن باعث مشقّت و عسر و حرج باشد ضررى براى طواف ندارد.

مسأله 183- لباسهاى کوچک (مانند جوراب و شب کلاه و هميان که به تنهائى با آنها نمى توان ستر عورت کرد) اگر نجس باشد عيبى ندارد.

مسأله 184- هرگاه لباس يا بدن نجس باشد و نداند، يا مى دانسته و فراموش کرده است، چنانچه بعد از طواف

[92]

بفهمد، طوافش صحيح است، و اگر در حال طواف بفهمد بايد لباس خود را عوض کند، و با لباس پاک، طواف را ادامه دهد، و اگر لباس پاکى همراه ندارد طواف را متوقف مى کند، و لباس يا بدن را آب مى کشد، سپس باقيمانده طواف را به جا مى آورد و طوافش صحيح است، خواه قبل از تکميل کردن چهار دور باشد يا بعد از آن.

چهارم: ختنه است.

مسأله 185- هرگاه مردى ختنه نکرده باشد طوافش باطل است، و احتياط واجب آن است که پسر بچّه نيز ختنه کرده باشد.

مسأله 186- هرگاه کسى از روى عمد يا فراموشى يا ندانستن مسأله، طواف را بدون ختنه انجام دهد، طوافش باطل است.

مسأله 187- هرگاه مکلّف ختنه نشده باشد و مستطيع گردد (مانند کسى که تازه مسلمان شده) چنانچه بتواند ختنه کند بايد در همان سال به حج رود، و اگر نتواند، حج

[93]

را به تأخير مى اندازد تا ختنه کند، و اگر ختنه کردن هميشه براى او ضرر دارد بايد با همان حال حج را به جا آورد (ولى احتياط مستحب آن است که علاوه بر طواف کردن خودش، نائب هم بگيرد تا براى او طواف کند.)

پنجم: پوشانيدن عورت است.

مسأله 188- پوشاندن عورت بر طواف کننده واجب است بلکه لازم است بدن خود را طورى بپوشاند که نگويند بدنش برهنه است.

مسأله 189- احتياط واجب آن است که تمام شرايط لباس نمازگزار را در حال طواف رعايت کند.