فصل اوّل: احرام حجّ تمتّع
مسأله 779) کسى که وظيفه او حجّ تمتّع است، واجب است پس از انجام عمره تمتّع، براى حجّ تمتّع احرام ببندد.
مسأله 780) عمره تمتّع و حجّ تمتّع بايد در يک سال و هر دو در ماههاى حجّ يعنى شوّال، ذى‌قعده و ذى‌حجّه واقع شوند، بنابراين اگر کسى عمره تمتّع را در يک سال و حجّ تمتّع را در سال ديگرى انجام دهد، صحيح نيست، همچنان که اگر در غير از ماههاى حجّ براى عمره تمتّع محرم شود، حتّى اگر بقيّه اعمال عمره و اعمال حجّ را در ماههاى حجّ انجام دهد، صحيح نيست.
مسأله 781) اگر پس از محرم شدن براى حجّ تمتّع شک کند که عمره تمتّع را بجا آورده يانه، يا شک کند که آن را صحيح انجام داده يا نه، به شکّ خود اعتنا نکند و عملش صحيح است.
مسأله 782) کسى که مى‌خواهد براى حجّ تمتّع محرم شود هرگاه به قصد انجام حجّ، لبّيک‌هاى واجب را بگويد محرم شده است و احرام حجّ تمتّع
قصد احرام حجّ چيزى جدا از قصد حجّ نيست.
مسأله 783) کيفيّت احرام بستن، لبّيک گفتن و احکام احرام حجّ، همان مسايلى است که در باب احرام عمره گذشت. محرّماتِ احرام عمره در احرام حجّ نيز حرام است و محرّماتى که در آن‌جا موجب کفّاره بود در احرام حجّ نيز موجب کفّاره است.
مسأله 784) وقت احرام حجّ، موسّع و تا زمانى است که بتواند پس از احرام به وقوف اختيارى عرفه برسد و نمى‌تواند احرام را از آن زمان به تأخير بيندازد.
مسأله 785) مستحبّ است در روز ترويه يعنى روز هشتم ماه ذى‌حجّه براى حجّ احرام ببندد و احتياط آن است که زودتر از سه روز پيش از ترويه، احرام نبندد.
مسأله 786) محلّ احرام حجّ، شهر مکّه است و هر جاى مکّه که باشد هرچند در محلّه‌هاى تازه ساز آن اگر عرفاً جزء مکّه باشد، مى‌تواند مُحرم شود، ولى مستحبّ است در مقام ابراهيم‌عليه السلام يا حجراسماعيل‌عليه السلام احرام ببندد.
مسأله 787) احرام بستن از جايى که انسان شک دارد آيا عرفاً جزء مکّه محسوب مى‌شود يا نه، کفايت نمى‌کند.
مسأله 788) اگر فراموش کند که در مکّه محرم شود و بدون احرام به منى و عرفات برود بايد به مکّه برگردد و از آن‌جا محرم شود و اگر به دليل تنگى وقت يا عذر ديگرى برگشتن به مکّه ممکن نباشد، از همان‌جا که هست محرم شود.
مسأله 789) اگر پس از پايان اعمال حجّ يادش بيايد که احرام نبسته، ظاهراً حجّش صحيح است، ولى اگر پس از وقوف به عرفات و مشعر يا پيش از پايان اعمال متوجّه شود که احرام نبسته، واجب است فوراً همان‌جا محرم شود وحجّ را تمام کند و احتياط مستحبّ آن است که اگر حجّش واجب بوده، آن را در سال بعد اعاده کند.
مسأله 790) کسى که به علّت ندانستن مسأله احرام نبندد، حکم کسى را دارد که به علّت فراموشى، احرام بستن را ترک کرده است.
مسأله 791) اگر کسى از روى علم و عمد، احرام را تا زمان فوت وقوف در عرفات و مشعر ترک کند، حجّش باطل مى‌شود.
مسأله 792) اشخاص معذورى که براى آنها جايز است اعمال مکّه را بر وقوفين مقدّم بدارند بايد اين اعمال را پس از احرام بستن براى حجّ انجام دهند و اگر بدون احرام انجام دهند، کفايت نمى‌کند و بايد يا پيش از وقوفين يا پس از اعمال منى آن را با احرام بجا آورند.
مستحبّات احرام حج
مسأله 793) امورى که در احرام عمره مستحبّ است در احرام حجّ نيز مستحبّ است. همچنين مستحبّ است پس از اين که حاجى احرام بست و از مکّه بيرون آمد و مُشرف بر ابطح شد با صداى بلند لبّيک بگويد، و چون رو به سوى منى کرد، بگويد:
"اَللَّهُمَّ اِيَّاکَ أَرْجُو وَاِيَّاکَ أَدْعُو فَبَلِّغْنِي اَمَلِي وَاَصْلِحْ لِي عَمَلِي."
و با تن و دل آرام همراه با تسبيح و ذکر حق تعالى راه برود و چون به سرزمين منى رسيد بگويد:
"اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي اَقْدَمَنِيها صالِحاً فِي عافِيَةٍ وَبَلَّغَنِي هذَا الْمَکانَ."
پس بگويد:
"اَللَّهُمَّ هِذهِ مِنى وَهِيَ مِمَّا مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الْمَناسِکِ فَأَسْأَلُکَ أنْ تَمُنَّ عَلَيَّ بِما مَنَنْتَ عَلى أنْبِيائِکَ فَاِنَّما أنَا عَبْدُکَ وَفِي قَبْضَتِکَ."
و مستحبّ است حاجى شب عرفه، در منى باشد و به اطاعت خداوند بپردازد، و بهتر است که عبادتها و خصوصاً نمازها را در مسجد خيف بجا آورد، و چون نماز صبح را خواند تا طلوع آفتاب تعقيب بگويد آنگاه به سوى عرفات روانه شود، و اگر بخواهد پس از طلوع صبح به سوى عرفات برود مانعى ندارد، ولى سنّت آن است که تا آفتاب طلوع نکرده از وادى مُحَسَّر نگذرد. و روانه شدن پيش از صبح مکروه است. و مستحبّ است هنگامى که حاجى به سوى عرفات رو مى‌کند اين دعا را بخواند:
"اَللَّهُمَّ اِلَيْکَ صَمَدْتُ وَاِيَّاکَ اعْتَمَدْتُ وَوَجْهَکَ اَرَدْتُ اَسْأَلُکَ أنْ تُبارِکَ لِي فِي رِحْلَتِي وَأَنْ تَقْضِيَ لِي حاجَتِي وَأَنْ تَجْعَلَنِي مِمَّنْ تُباهِي بِهِ الْيَوْمَ مَنْ هُوَ أَفْضَلُ مِنِّي."