مصدود و محصور

مصدود و محصور

مسأله 1056 ـ کسى که احرام بست واجب است اعمال عمره يا حج را تمام کند، و اگر مصدود يا محصور شد احکام خاصى دارد که دراين قسمت بيان مى شود.

مسأله 1057 ـ به کسى که براى عمره يا حج محرم شود و سپس از انجام اعمال وى جلوگيرى شود «مصدود» مى گويند. و اگر در اثر بيمارى قادر به انجام اعمال نشود وى را «محصور» مى گويند.

احکام مصدود

مسأله 1058 ـ اگر بعد از احرام توسط مأمورين يا دشمن از ورود وى به مکه جلوگيرى شود، مى تواند در همان محل يک شتر يا گاو يا گوسفند قربانى کند و از احرام خارج شود. و احتياط واجب آن است که به نيت تحليل قربانى کند. و به احتياط واجب تقصير هم بکند.

(362صفحه)

مسأله 1059 ـ حتى اگر بعد از ورود به مکه او را از انجام مناسک حج و طواف و سعى منع کردند، حکم مسأله قبل را دارد. و همينطور اگر بعد از احرام حج او را از وقوفين منع کنند.

مسأله 1060 ـ کسى که مصدود مى شود حتى با اميد به برطرف شدن مانع مى تواند طبق احکام مصدود عمل کند، و از احرام خارج شود.

مسأله 1061 ـ اگر حج بر مصدود مستقر شده باشد يا سال ديگر استطاعت داشته باشد بايد به حج برود، و اعمال مصدود از حجة الاسلام کفايت نمى کند.

احکام محصور

مسأله 1062 ـ اگر بعد از احرام عمره مفرده به جهت بيمارى نتوانست وارد مکه شود و اعمال عمره را انجام دهد مخير است که در همان محلى که بيمار شده قربانى کند يا يک قربانى به مکه بفرستد، ولى اگر بعد از احرام عمره تمتع بيمار شود به احتياط واجب بايد به وسيله شخص امينى پول قربانى يا خود قربانى را به

(363صفحه)

مکه بفرستد و قرار بگذارد در وقت معينى قربانى را در مکه ذبح کند، و بعد از زمان موعود خودش تقصير کند، و به احتياط مستحب نايب در ذبح به قصد تحليل منوب عنه ذبح کند. که در اين صورت تمام محرمات احرام به غير از همسر بر او حلال مى شود.

مسأله 1063 ـ اگر بعد از احرام حج به گونه اى بيمار شود که نتواند به عرفات و مشعر برود، به احتياط واجب قربانى يا پول آن را به منى بفرستد تا در روز عيد در منى به نيابت او ذبح شود، و بعد از آن خودش تقصير کند، که در اين صورت نيز محرمات احرام بر او حلال مى شود به جز همسر.

مسأله 1064 ـ همسر بر محصور حلال نمى شود، مگر اينکه خودش اعمال حج را انجام دهد و طواف نساء بکند. و اگر به طور کلى نتوانست اعمال را خودش انجام دهد بعيد نيست بتواند نايب بگيرد تا با انجام اعمال توسط نايب، همسر هم بر او حلال شود. و اگر حج استحبابى بوده است بعيد نيست بتواند نايب بگيرد، ولى به احتياط واجب در صورت امکان بايد خودش

(364صفحه)

اعمال را انجام دهد.

مسأله 1065 ـ شخصى که سکته کند و قدرت هيچ گونه حرکتى را نداشته باشد حکم محصور را دارد.

مسأله 1066 ـ کسى که بيمار نباشد ولى به جهت ديگرى بعد از احرام نتواند به مکه برود، مثلاً بر اثر تصادف مجروح يا مصدوم شود ظاهراً حکم بيمار را دارد. و احتياط مستحب اين است که منتظر بماند تا خوب شود، و اگر به حج هم نرسد با عمره مفرده از احرام خارج شود، و حج را در سال بعد اگر مستقر بوده يا استطاعت باقى باشد، اعاده کند.

مسأله 1067 ـ اگر پس از احرام مانعى غير از مصدود و محصور شدن همچون گم کردن راه، تلف شدن هزينه راه، خرابى مسير يا مرکب، گرما يا سرماى سخت و... پيش آيد که نتواند عمره يا حج خود را تمام کند، حکم مسأله قبل را دارد.

مسأله 1068 ـ اگر بعد از اينکه قربانى را فرستاد حالش خوب شد و توانايى رفتن به مکه را يافت، به مکه برود و اعمال را انجام دهد. و اگر وقت تنگ بود حج او بدل به

(365صفحه)

إفراد مى شود و بعد يک عمره مفرده انجام دهد، ولى اگر به طور کلى به حج نرسد بايد عمره مفرده انجام دهد و از احرام خارج شود. و حج واجب خود را در صورت استقرار يا بقاى استطاعت، در سال آينده انجام دهد.

مسأله 1069 ـ مصدود نيز در اين مسأله حکم محصور را دارد. يعنى اگر بعد از ذبح قربانى در محل مانع برطرف شد، بايد طبق مسأله قبل عمل کند.

مسأله 1070 ـ در فرض سابق اگر هدى را فرستاد و در روز موعود هدى ذبح نشد يا نايب طواف نساء را بجا نياورد، و اين شخص به خيال انجام آن اعمال محل شد و با همسر خود نزديکى کرد معصيت نکرده و کفاره هم ندارد، اما پس از اينکه متوجه شد، اگر ذبح انجام نشده بايد از همه محرمات احرام اجتناب کند، و اگر طواف نساء انجام نشده از همسر خود اجتناب کند. و بايد هدى يا پول را بفرستد و مواعده کند تا هدى انجام شود و همچنين است طواف نساء.

مسأله 1071 ـ اگر بيمار يا مصدوم محرم شود و بتواند اعمال عمره و حج را ـ حتى با استنابه در طواف و

(366صفحه)

سعى ـ انجام دهد، احرام و حج او صحيح است.

مسأله 1072 ـ اگر با احرام عمره تمتع وارد مکه شود ولى نتواند اعمال عمره و حج را انجام دهد به همان احرامى که بسته عمره مفرده ـ ولو با استنابه در طواف و سعى ـ بجا آورد تا از احرام خارج شود.

مسأله 1073 ـ در فرض سابق اگر حج او مستحبى بوده، يا سال اول استطاعت او بوده است فعلاً که قدرت انجام اعمال را ندارد و نمى تواند وقوفين را درک کند تکليفى ندارد. بلى اگر حج بر او مستقر بوده يا حج نيابى بوده کفايت نمى کند.

مسأله 1074 ـ اگر شخص عاقل بعد از احرام مجنون شود احرام او باطل شده، و اطرافيان او وظيفه اى نسبت به او ندارند. و اگر بعداً بهبودى حاصل شد به احتياط مستحب عمره مفرده انجام دهد يا استنابه کند.

احکام بيهوش

مسأله 1075 ـ اگر بعد از احرام عمره يا حج بيهوش شود، مسأله چند صورت دارد:

(367صفحه)

بعد از احرام عمره بيهوش شود و:

1 ـ هنگامى به هوش آيد که بتواند اعمال عمره را انجام داده و وقوف رکنى عرفات را درک کند، در اين صورت بايد اعمال عمره را انجام دهد، و سپس اعمال حج را بجا آورد، و عمره و حج او صحيح است.

2 ـ هنگامى به هوش آيد که اگر بخواهد اعمال عمره را انجام دهد وقوف رکنى عرفات از او فوت مى شود، در اين صورت حج او بدل به إفراد مى شود.

3 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف عرفات از او فوت شده ولى وقوف اختيارى مشعر را درک کند، اين صورت نيز حکم صورت قبل را دارد.

4 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اختيارى مشعر نيز از او فوت شده است، در اين صورت حج او باطل است و بايد با عمره مفرده از احرام خارج شود، و چنانچه حج بر او مستقر بوده يا در صورت بقاى استطاعت در سال آينده حج بجا آورد.

اگر بعد از عمره تمتع و قبل از احرام حج بيهوش شود و:

(368صفحه)

5 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اختيارى عرفات را درک کند، در اين صورت واجب است به مکه برگردد و محرم شود، و اگر امکان نداشت يا وقت تنگ بود، همانجا محرم شود، و اعمال او صحيح است.

6 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اختيارى عرفات از او فوت شده، ولى وقوف اضطرارى عرفات را درک کند، اين فرض حکم فرض سابق را دارد.

7 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف عرفات از اوفوت شده، ولى وقوف اختيارى مشعر را درک کند، اين فرض نيز حکم فرض پنجم را دارد.

8 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اختيارى مشعر از او فوت شده، در اين صورت حج او باطل است.

و اگر بعد از احرام حج بيهوش شود و:

9 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اضطرارى عرفات را درک کند، در اين صورت حج او صحيح است.

10 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف عرفات از او فوت شده ولى وقوف اختيارى مشعر را درک کند، در اين صورت نيز حج او صحيح است.

(369صفحه)

11 ـ هنگامى به هوش آيد که وقوف اختيارى مشعر نيز از او فوت شده است، در اين صورت طبق فرض چهارم عمل کند.

12 ـ بعد از درک وقوف عرفات بيهوش شود، و بعد از فوت وقوف اختيارى مشعر به هوش آيد، و وقوف اضطرارى روزانه مشعر را درک کند، در اين صورت حج او صحيح است.

13 ـ بعد از درک وقوف عرفات بيهوش شود و پس از فوت وقوف مشعر به هوش آيد، که در اين صورت به احتياط واجب بايد حج را تمام کرده و سال بعد اعاده کند.

14 ـ بعد از وقوفين بيهوش شود، در اين فرض در صورت يأس از بهبودى رمى روز عيد را براى او انجام دهند. و چنانچه قبل از پايان ذى حجه به هوش آمد، خودش در ماه ذى حجه قربانى کند، و حلق را طبق مسأله 948 انجام دهد و اعمال بعد را بجا آورد. و اگر خودش نمى تواند نايب بگيرد. و رمى روزهاى يازدهم و دوازدهم در سال بعد انجام شود.

(370صفحه)

15 ـ بعد از وقوفين بيهوش شود و بعد از ذى حجه به هوش آيد، در اين صورت رمى روز عيد را براى او انجام دهند، و پس بهبودى چنانچه خودش مى تواند اعمال را انجام دهد، و اگر نمى تواند استنابه کند. دراين فرض قربانى و رمى روزهاى يازدهمودوازدهم در سال بعد انجام شود، و حلق نيز طبق مسأله 941 انجام شود.

(371صفحه)