17-سايه قرار دادن
مسأله 436 ـ زير سايه قرار دادن بدن براى مردان در حال حرکت و طى مسير در سفر ـ پياده يا سواره ـ حرام است. ولى براى زنان و کودکان اشکال ندارد.
مسأله 437 ـ در زير سايه قرار دادن فرقى بين سر و بدن نيست. لذا نشستن در ماشين سرپوشيده و سر خود را از شيشه يا سقف بيرون کردن خلاف احتياط وجوبى است.
مسأله 438 ـ حرمت استظلال آنجايى است که محرم خود را زير سايبان مانند چتر و سقف قرار دهد. ولى اگر در کنار مانع باشد و خود را در سايه آن قرار دهد اشکالى ندارد، مثلا درکنار ماشين يا ديوار حرکت کند هر چند خلاف احتياط استحبابى است.
(145صفحه)
مسأله 439 ـ حرمت سايه قرار دادن منحصر به سايبانى که همراه انسان حرکت کند مثل سقف ماشين و هواپيما نيست بلکه شامل سايبان ثابت مثل تونل و پل هم مى شود. بلى عبور از زير پلهايى که در جاده واقع شده و به ناچار بايد از آن جا عبور کرد اشکالى ندارد.
مسأله 440 ـ مرد محرم مى تواند در ايستگاههاى بين راه يا در مکه، منى و عرفات زير سايبان برود; چون حرمت سايه قرار دادن مربوط به حال حرکت و سفر کردن است. بنابراين براى رفتن از منزل خود در مکه تا حرم، يا رفتن از چادرهاى منى تا رمى جمره يا قربانگاه مى تواند زير سايبان حرکت کند.
مسأله 441 ـ تمام شهر مکه حتى محله هاى جديد آن منزل محسوب مى شود، لذا به محض ورود به مکه زيرسايبان رفتن مانعى ندارد، بنابراين مى تواند از محله هاى جديد مکه تا مسجدالحرام با ماشين سرپوشيده برود.
مسأله 442 ـ کسى که در مسجد تنعيم براى عمره مفرده محرم مى شود مى تواند با ماشين سرپوشيده تا
(146صفحه)
مسجدالحرام يا خانه خود در مکه برود، و همچنين کسى که در مسجد الحرام براى حج تمتع محرم مى شود مى تواند تا منزل خود زير سايبان برود، اما در حال حرکت از مکه به عرفات نبايد زير سايبان برود.
مسأله 443 ـ استظلال در شب مانعى ندارد. ولى در روز اگر چه هوا ابرى باشد جايز نيست. بلى اگر ابر به قدرى تيره باشد که صدق استظلال نکند مانعى ندارد.
مسأله 444 ـ مردى که مى داند براى سفر بايد از وسيله سرپوشيده در روز استفاده کند نمى تواند نذر کند که قبل از ميقات محرم شود.
مسأله 445 ـ در فرض سابق اگر مى داند بعد از ورود به جده براى احرام عمره تمتع نمى تواند به يکى از مواقيت برود نذر صحيح است، و مى تواند بانذردر تهران مثلاً محرم شده و به مکه برود. و احتياط اين است که در ادنى الحل تجديد احرام کند. ولى در هر حال بايد کفاره بدهد.
مسأله 446 ـ زير سايه رفتن در مواقع ضرورى مثلا شدت گرما يا سرما، يا بارندگى جايز است، ولى بايد
(147صفحه)
کفاره بدهد.
مسأله 447 ـ کفاره سايه قرار دادن در مسير حرکت و طى منزل يک گوسفند مى باشد. حتى درحال اضطرار هم اقوى وجوب يک گوسفند به عنوان کفاره است.
مسأله 448 ـ کفاره سايه قرار دادن مربوط به حالت علم و عمد و اختيار است، بنابراين اگر مثلا کسى که شب در ماشين سرپوشيده نشسته وقتى که روز مى شود در خواب باشد و بعد از ورود به مکه بيدار شود کفاره ندارد. بلى اگر اين فرد در بين راه بيدار شود و مقدارى از راه را با ماشين سرپوشيده ولو بى اختيار طى کند بايد کفاره بدهد.
مسأله 449 ـ سايه قرار دادن در عمره تمتع يک کفاره دارد اگر چه متعدد باشد. و همين طور در حج تمتع يک کفاره کافى است، گرچه چند بار زير سايه برود.