1ـ رمى جمره عقبه
چهارم: از واجبات حج رمى جمره عقبه (يعنى پرتاب ريگ به آن) است در روز قرباني، و در آن چند چيز معتبر است:
1ـ نيت قربت و اخلاص.
2ـ آنکه هفت ريگ پرتاب شود، و کمتر از آن کفايت نمى کند، همچنان که پرتاب چيز ديگرى بجاى ريگ کفايت نمى کند.
3ـ آنکه ريگها يکى پس از ديگر پرتاب شوند، بنابر اين پرتاب دو تا و يا بيشتر از آنها در يک دفعه کفايت نمى کند.
4ـ آنکه ريگها به جمره برسند، بنابر اين آنچه از آنها به مره نرسد بحساب نمى آيد.
5ـ آنکه رسيدن آنها به جمره بوسيله پرتاب کردن آنها باشد، بنابر اين گذاشتن آنها بر جمره کفايت نمى کند.
6ـ آنکه هم پرتاب کردن و هم خوردن ريگ به جمره ناشى از حرکت ارادى دست مُحرم باشد، بنابر اين اگرريگ در دست محرم باشد و در اثر برخورد حيوانى و يا انسانى با دست او ريگ حرکت کرده و به جمره بخورد کفايت نمى کند، و همچنين است اگر آنرا پرتاب کند و بر حيوان و يا انسانى بيفتد، و در اثر حرکت آن حيوان و يا انسان به جمره بخورد.
آرى اگر ريگ در را خود به چيزى ـ غير از جمره ـ برخورد کند، و پس از آن بجمره بخورد، ظاهر اين است که کفايت ميکند، هرچند به جمره خوردن در اثر برخوردش به آن چيز باشد، مانند اينکه اوّلاً به زمين سخت بخورد و از آن برجهد و به جمره بخورد.
7ـ آنکه با دست پرتاب کند، پس اگر بادهان يا پا پرتاب کند کفايت نمى کند، و همچنين است بنابر احتياط اگر ريگ را با ابزارى مانند فلاحن پرتاب کند.
8ـ آنکه پرتاب کردن در فاصله بين طلوع تا غروب آفتاب انجام شود، و براى زنها و کسانى که جايز است شب عيد مشعر بطرف منى حرکت کنند، پرتاب در شب عيد کفايت مى کند.
مسأله 377 : اگر شک کند ريگ به جمره خورده يا نه بنا را بر نخوردن بگذارد، مگر در صورتى که بعد از گذشت محل عمل شک کند مانند اينکه بعد از قربانى يا سر تراشيدن يا در شب، شک کند.
مسأله 378 : در ريگها دو چيز معتبر است:
1ـ آنکه از حَرَم باشند بجز مسجد الحرام و مسجد خيف، و افضل آن است که از مشعر باشند.
2ـ آنکه بنابر احتياط بکر باشند، يعنى اينک قبلاً از آنها استفاده نشده باشد.
و مستحب است ريگها رنگين و نقطه دار و سست و به اندازه سر انگشت باشند، و مستحب است مُحرم در حال پرتاب پياده و با طهارت باشد.
مسأله 379 : اگر بر ارتفاع جمره افزوده شود، اکتفاء به مقدار تازه بنا شده آن مورد اشکال است، بنابر ايناحتياط اين است که به همان مقدار سابق ريگ زده شود، و در صورتى که نتواند هم خود به مقدار جديد پرتاب کند و هم نائب بگيرد که به مقدار سابق ريگ بزند، و در حکم ذکر شده فرقى بين کسى که حکم شرعى را ميدانسته يا نميدانسته و يا فراموش کرده، نمى کند.
مسأله 380 : اگر به علتى ماند فراموشى و يا ندانستن حکم شرعى و يا غير آنها، در روز عيد رمى نکرده هرگاه که رفع مانع شد بايد جبران کند، و در صورتى که رفع مانع در شب باشد بايد فرداى آن شب جبران کند، در صورتى که از کسانى نباشد که رمى در شب براى آنها ايز است، و بيان آنها در مسائل رمى جمرات خواهد آمد.
و ظاهر اين است که هرگاه رفع مانع شد بايد جبران کند چه در منى و يا در مکّه باشد، حتى اگر بعد از روز سيزدهم ماه باشد، اگرچه احوط در اين صورت اخير اين است که در سال آينده، خودش آن را دوباره بجا آورد ـ در صورتى که به حج برود ـ واگر نه نائب بگيرد. ولى اگر رفع ماننع بعد از بيرون رفتن از مکّه باشد، واجب نيست برگردد، بلکه بنابر احوط و اولى خود در سال آينده دوباره آن را بجا آورد ـ در صورتى که به حج برود ـ واگر نه نائب بگيرد.
مسأله 381 : اگر در روز عيد به علت فراموشى و يا ندانستن حکم شرعى رمى نکند، و بعد از طواف يادش بيايد يا حکم شرعى را بداند، و آن را جبران نمايد، واجب نيست طواف را دوباره بجا آورد، اگر ه احتياط اين است که آن را دوباره بجا آورد.
ولى اگر ترک آن ب علت ديگرى غير از ندانستن و يا فراموشى باشد، ظاهراً طواف باطل است، و واجب است آن را بعد از رمى دوباره بجا آورد.