مصرف خمس
سوال 345 :
کسى که خود را در معرض خطر دشمنانش مى بيند آيا مى تواند از سهم امام(عليه السلام) و ساير وجوهات شرعيّه اسلحه و ابزار جنگى تهيّه نمايد؟
جواب :
با اجازه حاکم شرع يا نماينده او مجاز است.
سوال 346 :
تبديل وجه خمس به اجناس ديگر از قبيل پوشاک و وسايل زندگى و دادن آنها به سادات چگونه است به ويژه هنگامى که سيّد از پذيرفتن سهم سادات جداً ناراحت مى شود؟
سوال 347 :
آيا سيادت از طريق مادر به فرزندان او منتقل مى شود؟
جواب :
بعضى از احکام سيادت از جمله گرفتن خمس منتقل نمى شود و سبب آن در کتب فقهيّه بيان شده است.
سوال 348 :
آيا سيّد غنى که مجتهد يا نماينده حاکم شرع نيست مى تواند صرفاً به عنوان سيادت خويش در مواردى که پيش مى آيد،با فقراى مؤمنين دستگردان و امهال نمايد؟
جواب :
بدون اجازه مجتهد جامع الشرايط اشکال دارد.
سوال 349 :
آيا لازم است که هر مقلّدى خمس اموالش را به مرجع تقليد خودش بدهد؟
جواب :
اعطاى خمس به مرجع مقلّد در صورتى لازم است که معلوم نباشد مجتهدين ديگر در همان مصارفى که مرجع مقلّد لازم مى داند مصرف مى کنند و نيز در صورتى که مرجع به عنوان حکم حاکم از مقلّدين خود خمس را طلب کند، لازم است. در غير اين دو صورت مى توان به نظر مجتهدين ديگر مصرف کرد.
سوال 350 :
صرف سهم امام در زيارات چگونه است؟
جواب :
اگر جزء شئون اوست و اسراف نيست جايز است.
سوال 351 :
آيا طلاّب مى توانند از سهم امام(عليه السلام) استفاده کنند؟
جواب :
اخذ سهم امام براى آنان با اجازه حاکم شرع در صورتى که مشغول تحصيل علم مفيد اسلامى هستند جايز است.
سوال 352 :
اگر ميّتى مديون باشد و خمس نيز بدهکار باشد و ترکه، وافى به هر دو نباشد ورثه کدام را مقدّم کنند؟
جواب :
هرگاه مالى که به آن خمس تعلّق گرفته موجود باشد بايد خمس را مقدم بدارند و اگر آن مال موجود نيست احتياط آن است که آن مال را ميان هر دو طلبکار تقسيم کنند.
سوال 353 :
آيا تغيير زمان حساب سال جايز است؟
جواب :
جلو انداختن حساب سال به هر اندازه هيچ مانعى ندارد ولى تأخير آن جز با اجازه حاکم شرع جايز نيست.
سوال 354 :
اگر سيادت شخصى از طريق خبردادن يکى از علماى انساب ثابت شود و عدّه زيادى از علما به وثاقت و خبره بودن و عدالت آن عالم شهادت بدهند آيا قول آن عالم حجّت است؟
جواب :
سيادت با شرايط ذکر شده ثابت مى شود.
سوال 355 :
آيااجازه حاکم شرع درمصرف سهم امام(عليه السلام) و سادات لازم است؟
جواب :
در مورد سهم امام(عليه السلام) اجازه حاکم شرع واجب است و در مورد سهم سادات بنابر احتياط واجب بايد اجازه گرفت.
سوال 356 :
الف) اگر شخصى به ديگرى که مستحقّ خمس است مقدارى پول به عنوان سهم امام(عليه السلام) بدهد که چيز معينى بخرد ولى آن شخص اين پول را صرف خريد چيز مهمترى که ارزانتر است مى کند آيا اين کار جايز است؟
ب) اگر شخصى بر اثر شرم و خجالت به نام شخص ديگرى طلب سهم امام کند و خود مصرف کند چه حکمى دارد؟
جواب :
الف) در مورد سهم مبارک امام(عليه السلام) هر گاه مالک مصرف خاصّى راتعيين کند پيروى از او لزومى ندارد و امّا اگر حاکم شرع تعيين کند احتياط رعايت آن است.
ب) هرگاه به نام زيد بگيرد و در مورد عمرو مصرف کند اشکال دارد واگربراى يک عنوان کلّى بگيرددر هر يک از مصاديق آن صرف شود مانعى ندارد.